خبرگزاری مهر، گروه استانها: استان بوشهر به عنوان قطب تولید میگوی پرورشی کشور شناخته میشود و بیش از نیمی از میگوی تولیدی در مزارع پرورشی کشور مربوط به این استان است که میزان تولید در حال افزایش است.
مدیرکل شیلات استان بوشهر در پایان فصل برداشت میگوی امسال، میزان میگوی تولیدی در ۱۱ سایت پرورش استان را ۲۳ هزار و ۶۰۸ تن اعلام کرد که نسبت به سال قبل دو هزار تن افزایش یافته است.
علی بازدار با اشاره به اینکه امسال پنج هزار و ۶۰۰ هکتار از اراضی ۱۱ منطقه ساحلی استان بوشهر به پرورش میگو اختصاص یافته بود، افزود: پیشبینیها بیانگر حجم بیشتر تولید بود ولی افت شدید ناگهانی دمای هوا و سرمای زودهنگام و بیماری لکه سفید باعث کاهش برداشت شد.
وی خاطرنشان کرد: ۶۰ درصد میگوی پرورشی کشور در استان بوشهر تولید میشود که از میگوهای پرورشی بیش از ۸۰ درصد آن صادر میشود که کشورهای چین، روسیه و حاشیه خلیج فارس از جمله مقاصد صادرات این آبزی است.
تغییر سیاست دولت در واگذاری اراضی پرورش میگو
در گذشته ایجاد زیرساختهای صنعت پرورش میگو از جمله ایجاد کانالهای ورودی و خروجی آب، راه دسترسی و آماده کردن آب و برق برای سرمایه گذاران توسط دولت انجام میشد ولی چندی است که این رویه تغییر و همه را به گردن بخش خصوصی انداخته است.
دولت به دلیل نبود توجیه اقتصادی برای آماده کردن زیرساختهای مزارع پرورش میگو، صفر تا صد موضوع را به سرمایه گذاران بخش خصوصی واگذار کرده است.
در این راستا و به جای قطعه قطعه کردن اراضی برای ایجاد مزارع پرورش میگو در ۱۰ تا ۲۰ هکتار و توزیع بین سرمایه گذاران خرد، این اراضی را پس از طی تشریفات قانونی مناقصهای، در بیش از ۱۰۰ هکتار به یک فرد به عنوان سرمایه گذار بخش خصوصی پرورش میگو واگذار میکند تا در قالب یک شهرک شیلاتی فرد سرمایه گذار بتواند هم زمان کارخانه غذا، تولید لارو، کارخانه بسته بندی و مزارع پرورش میگو را ایجاد کند.
فساد در کمین است
خارج از اینکه وجود یک زنجیره کامل از داشتن کارخانه غذا تا تولید لارو و بسته بندی میگوی تولید شده به عنوان یک ظرفیت مفید ارزیابی میشود، به دلیل فسادهایی که در درون آن ایجاد و آسیبزا باشد نمیتوان چندان به رشد و توسعه صنعت پرورش میگو و همچنین ایجاد اشتغالهای مولد در استان بوشهر کمک کند.
با این مقدمه، به زودی با طراحیهای ایجاد شده در استان بوشهر، چند صد هکتار از اراضی خوب شهرستان بوشهر به جای قطعه کردن آنها به میزان زیر ۲۰ هکتار، به شکل کلی در اختیار یک پیمانکار برنده شده در مناقصه گذاشته میشود تا زمینه ایجاد یک شهرک شیلاتی دیگری در استان بوشهر فراهم شود.
این در حالی است که در همین سال گذشته، ۳۰۰ هکتار از اراضی خوب پرورش میگو در شهرستان تنگستان پس از روند تشریفات قانونی، در اختیار یک سرمایه گذار بخش خصوصی گذاشته شد که به دلیل عدم اهلیت وی و عدم حمایتهای قانونی دولت از این سرمایه گذار عملاً اتفاق خاصی ایجاد نشده و پروژه تعطیل است.
حال اگر همین تجربه بخواهد در شهرستان بوشهر تکرار و این اراضی به شکل کاملی پس از طی تشریفات قانونی، به یک فرد داده شود به دلیل نیاز به هزینههای بالای ایجاد زیرساختها توسط بخش خصوصی، عملاً اتفاق خاصی پیش نمیآید مگر اینکه فردی با استفاده از رانت بخواهد برنده مناقصه دریافت اراضی پرورش میگو شود و با درگیر کردن سیستم بانکی بخواهد تسهیلات کلان ارزان قیمت دریافت و در خارج از مسیر این پروژه اقدام کند.
افزایش تقاضا برای دریافت اراضی پرورشی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: صنعت آبزیپروری و خصوصاً تولید میگو رونق خاصی یافته و به نوعی اراضی که تا قبل از سال ۹۶ خواهان و خواستاری نداشت متقاضیان فراوانی یافته است.
محمدتقی منوچهری با اشاره به افزایش تقاضا برای دریافت این اراضی اضافه کرد: سال ۹۷ دو فراخوان گذاشتیم برای واگذاری ۷۰۰ هکتار زمین که کلاً ۵۴ متقاضی آمدند و ثبت نام کردند و ۲۸ نفر پذیرش شد.
وی ادامه داد: یک سال بعد یک سایت ۲۰۰ هکتاری در زیارت اعلام فراخوان شد و بیش از هزار و ۲۰۰ متقاضی برای ثبتنام آمدند و خوشبختانه رونق اتفاق افتاد و متولی این کار ادارهکل شیلات بود و با کمک شهرکهای کشاورزی بود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر بیان کرد: تا قبل از سال ۹۷ هر ۱۰ سایتی که در استان راه اندازی شده بود کل زیرساخت را دولت تأمین میکرد و آماده میکرد و بهرهبرداران میرفتند و حوضچهها را ایجاد میکردند.
شیوه نامه جدید طراحی شد / زمین واگذار نمیکنیم
وی افزود: از سال ۹۷ به بعد، صفر تا ۱۰۰ کار را بخش خصوصی ایجاد کرد و افرادی که متقاضی هستند باید توان لازم را برای ایجاد زیرساخت داشته باشند که هزینه بسیار زیادی برای ایجاد زیرساخت داشت و همه کار را متقاضیان را انجام میدادند.
منوچهری تصریح کرد: شیوه نامهای را برای واگذاری اراضی برای پرورش میگو طراحی کردیم و به جهاد کشاورزی فرستادیم که تصویب و ابلاغ شود و تا زمان ابلاغ هیچ زمینی را واگذار نمیکنیم.
وی تاکید کرد: در این شیوهنامه همه موارد دیده شده است و دستگاههای نظارتی بر شیوه فراخوان سرمایه گذاریهای کوچک و بزرگ اولویتها و افراد دیده شده است پس از ابلاغ نسبت به واگذاری اقدام کنیم.
لزوم توجه به متقاضیان واقعی
انتظار میرود که به جای دادن همه این چند صد هکتار به یک نفر، این اراضی در ابعاد کمتر در اختیار تعاونیها و یا افراد حقیقی کننده کار، قرار گیرد و دولت نیز با تأمین زیرساختها لازم به کمک سرمایه گذاران خرد بخش خصوصی بیاید.
فعالان این عرصه معتقدند که با شرایط موجود، به زودی و در خوشبین ترین شرایط، پای افرادی که دارای توان محدود مالی در صنعت پرورش میگو هستند به این عرصهها باز و با استفاده از رانتهای موجود، این اراضی را تصاحب و پس از دریافت تسهیلات ارزان قیمت برای راه اندازی این مزارع در قالب شهرکهای شیلاتی، بدون اینکه دست آورد مشخصی داشته باشند، پروژه را ترک میکنند.
پیشنهاد میشود با وجود دانش آموختگان فاقد شغل اما با تخصصهای وابسته به صنعت پرورش میگو و همچنین و افراد با تجربه در این صنعت، زمین در قطعات کوچک زیر ۲۰ هکتاری تقسیم و در اختیار افراد با انگیزه قرار گیرد ضمن اینکه دولت با ایجاد زیرساختهای لازم، روند ارائه تسهیلات به این پروژهها نیز در قالبی قانونی و عدم فسادزا در اختیار متقاضیان واقعی قرار و بر حسن اجرای این پروژهها نیز نظارت به خرج دهد.