از زمان غرق شدن کشتی عظیم‌الجثه تایتانیک در سال ۱۹۱۲، تاکنون کارشناسان و بازدیدکنندگان بسیاری با استفاده از زیردریایی‌های کوچک به محل غرق شدن تایتانیک رفته‌اند و از آن بازدید کرده‌اند.
در آخرین مورد، یک زیردریایی کوچک تفریحی به نام تایتان متعلق به شرکت اوشن گیت(OceanGate) که پنج نفر را برای بازدید از بقایای تایتانیک، به محل غرق شدن این کشتی برده بود، دچار نقص فنی و حادثه‌ی «درون پاشی» شدیدی شد. این حادثه‌ی درون‌پاشی به قدری شدید بود که مسافران و خدمه‌ی این زیردریایی ناپدید شدند و از زیردریایی تایتان نیز جز چند قطعه، اثری باقی نمانده است اما ماجرا چه بوده است؟
زیردریایی تایتان؛ عمق‌پیمایی با تکنولوژی ناسا که از هم پاشید
زیردریایی که ۵ مسافر را برای دیدن بقایای کشتی غرق شده‌ی تایتانیک، به عمق تقریبا چهار هزار متری اقیانوس اطلس شمالی برد تایتان نام داشت. سفر با این زیردریایی ۶.۷ متری که ابعادی در حد و اندازه‌ی یک مینی ون داشت، برای هرکدام از سرنشینان، ۲۵۰ هزار دلار هزینه در بر داشت.
برخی از کارشناسان اعلام کرده بودند که سفر با زیردریایی تایتان به دلیل اینکه برخی از استانداردسازی‌ها و تدابیر ایمنی در ساخت آن رعایت نشده بود، کار خطرناکی است. البته خطرات این سفر دریایی عمیق، پیش از عزیمت به مسافران اعلام شده بود و آن‌ها چندین برگه رضایت امضا کرده بودند. در این برگه‌ها، سه‌بار به کلمه مرگ اشاره شده بود.
همکاری ناسا با اوشن‌گیت برای ساخت زیردریایی تایتان
براساس گزارش‌ها، آژانس فضایی ناسا با شرکت اوشن گیت در ساخت زیردریایی تایتان همکاری داشته است. این قرداد همکاری در سال ۲۰۲۰ انجام شد و در بیانیه‌ی مطبوعاتی آن اعلام شده بود که «قرارداد همکاری میان اوشن گیت و آژانس فضایی ناسا، نمونه‌ای از یک همکاری عالی برای بازگرداندن فناوری‌های فضایی به زمین است.»
براساس این همکاری، ساخت فیبر کربن و قطعات تیتانیومی زیردریایی تایتان برعهده‌ی آژانس فضایی ناسا بوده است. هدف از این همکاری این بوده که مهندسان ناسا بتوانند عملکرد فیبر کربن و تیتانیوم را در محیط‌های پرفشاری مانند اقیانوس‌ها آزمایش کنند.حتی استارلینک؛ شرکت ارائه‌دهنده‌ی اینترنت ماهواره‌ای متعلق به ایلان ماسک هم همکاری‌هایی با شرکت اوشن گیت برای نصب تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای در زیردریایی تایتان انجام داده بود.
هدایت زیردریایی تایتان با استفاده از کنترلر گیم مدل F۷۱۰ ساخت شرکت لاجیتک انجام می‌شد که سال ۲۰۱۰ به بازار آمده و تنها ۴۰ دلار قیمت دارد! برخی از کارشناسان معتقدند که استفاده از این کنترلر ارزان‌قیمت بازی که برای هدایت یک زیردریایی گران‌قیمت طراحی نشده بود، کاملاً مخاطره‌آمیز بوده است.
البته استفاده از کنترلرهای بازی برای هدایت وسیله‌های گران‌قیمت پیش از این هم سابقه داشته است. برای مثال ارتش آمریکا هم از کنترلرهای ایکس‌باکس برای هدایت ربات‌های خنثی‌کننده‌ی بمب و همچنین هدایت‌های برخی از زیردریایی‌های سبک استفاده می‌کند.
زیردریایی تایتان چگونه غرق شد؟
تقریباً یک ساعت و ۴۵ دقیقه از آغاز سفر تایتان به عمق دریا گذشته بود که کشتی هدایت‌کننده‌ی تایتان اعلام کرد ارتباط با زیردریایی تایتان را از دست داده است. قطعات یافت شده از بقایای زیردریایی تایتان نشان می‌دهد که این زیردریایی دچار نشت آب شده و سپس دچار حادثه‌ی «درون پاشی» شدیدی شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که زیردریایی تایتان در زمانی که دچار نقص فنی شده، در عمق ۳۸۰۰ متری اقیانوس قرار داشته است.
براثر این حادثه‌ی درون‌پاشی، زیردریایی تایتان ابتدا به درون مچاله شده و سپس از هم پاشیده و خرد شده است. تمام سرنشینان تایتان بر اثر این حادثه، جان خود را از دست داده و به نوعی ناپدید شده‌اند و زیردریایی هم از پاشیده شده است.
حادثه‌ی درون‌پاشی یا Implosion درست برعکس انفجار یا Explosion است. در پدیده‌ی انفجار، فشار از درون باعث انفجار جسم به سمت خارج می‌شود اما در حادثه‌ی درون‌پاشی، فشار زیاد بیرونی، باعث مچاله شدن جسم به سمت داخل و در نهایت ازهم پاشیده شدن و مچاله شدن می‌شود.
به‌طور دقیق، هر جسمی که در عمق ۳۸۰۰ متری اقیانوس قرار بگیرد، فشاری حدود ۴۰۰ کیلوگرم بر هر سانتی‌متر مربع تحمل می‌کند که ۳۹۰ بار بیشتر از فشار سطح آب است!
برای اینکه بتوانیم چنین فشاری را درک کنیم، کافی‌است تصور کنیم که این فشار ۲۰۰ برابر بیشتر از فشار هوای داخل لاستیک خودروهاست. برای تحمل چنین فشاری، دیواره‌ها و بدنه‌ی زیردریایی تایتان از قطعاتی از جنس فیبر کربن و تیتانیوم با درجه‌ی استاندارد فضاپیماها ساخته شده بودند.
شرکت اوشن گیت که مالک زیردریایی تایتان و مجری برگزاری این سفر تفریحی بوده، اعلام کرده که زیردریایی تایتان پنج سرنشین داشته است. شرکت اوشن‌گیت پس از مشخص شدن نابود شدن این زیردریایی، به خانواده‌های جان‌باختگان تسلیت گفته و از این که نتیجه‌ی جست‌وجوها به «بدترین سناریوی ممکن» ختم شده، ابراز تأسف کرده است.
لیست سرنشینان زیردریایی تایتان:
– استاکتون راش، ۶۱ ساله و مدیر اجرایی و از بنیان‌گذاران کمپانی اوشن گیت که مسئولیت اجرای این تور تفریحی را برعهده داشته است.
– شاهزاده داوود؛ تاجر ۳۸ ساله بریتانیایی پاکستانی‌تبار به همراه سلیمان، پسر ۱۹ ساله‌اش. داوود یکی از ثروتمندترین پاکستانی‌تبارهای انگلیس بود.
– پل هنری نارژئوله؛ ۷۷ ساله و ناخدای سابق نیروی دریایی فرانسه. او علاقه‌ی زیادی به تحقیق درخصوص بقایای کشتی تایتانیک داشت و عضو تیم اکتشافی بود که برای نخستین‌بار در سال ۱۹۸۷ از لاشه‌ی کشتی تایتانیک دیدن کردند.
– همیش هاردینگ، تاجر و ماجراجوی ۵۸ ساله انگلیسی و دارنده‌ی سه رکورد جهانی گینس. او ساکن امارات متحده‌ی عربی بوده و پیش از این تجربه‌ی سفر به فضا را داشت و بارها به قطب جنوب هم سفر کرده بود.
تجهیزات محرمانه نیروی دریایی آمریکا صدای انفجار را شنیده بود
پس از اعلام رسمی وقوع حادثه برای زیردریایی تایتان، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد که تقریباً ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه پس از عزیمت تایتان به عمق اقیانوس اطلس شمالی و دقایقی پس از قطع ارتباط تایتان با کشتی مادر، صداهایی مشابه انفجار را ثبت کرده است.نیویورک تایمز اولین رسانه‌ای بود که به نقل از دو مقام ارشد نظامی نیروی دریایی آمریکا، گزارش داد که نیروی دریایی ایالات متحده با استفاده از داده‌های به‌دست‌آمده از یک شبکه‌ی محرمانه‌ی اطلاعاتی، متوجه رخداد حادثه برای زیردریایی تایتان شده است. بنابر گزارش نیویورک تایمز، این شبکه‌ی محرمانه با استفاده از سنسورهایی که برای ردیابی زیردریایی‌های دشمن توسعه داده شده‌اند، یک «حادثه‌ی منطبق با انفجار یا درون‌پاشی» را درست چند دقیقه پس از قطع شدن ارتباط تایتان با کشتی هدایت‌کننده‌اش، ثبت و شناسایی کرده‌اند.
تلاش‌ها برای پیدا کردن بقایای تایتان به‌کجا رسید؟
گارد ساحلی آمریکا اعلام کرده که تاکنون توانسته پنج قطعه‌ی بزرگ از بقایای زیردریایی تایتان را در اعماق آب‌های اقیانوس اطلس شمالی پیدا کند.
“جان مائوگر” دریادار نیروی دریایی آمریکا در این رابطه به خبرنگاران گفته «کشتی جست‌وجوگر هورایزن آرتیک متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده توانسته بخش‌هایی از دماغه و اجزای دیگری از لاشه‌ی زیردریایی تایتان را پیدا کند.» بنابر اظهارات مائوگر، گارد ساحلی آمریکا هم پس از مشاهده‌ی اجزای متلاشی شده‌ی زیردریایی تایتان، بر وقوع حادثه‌ی درون‌پاشی برای این زیردریایی، تأکید کرده است.
