کم آبی زمانی اتفاق میافتد که بیشتر از آبی که مصرف میکنید، مایعات از دست میدهید. با هم ببینیم کم آبی با بدن چه می کند و علایم، تشخیص و درمان آن چگونه است.
در این مقاله میخوانید:
شاید فکر کنید تشنگی یعنی علامت کمآبی، اما تشنگی همیشه یک شاخص اولیه قابل اعتماد برای نیاز بدن به آب نیست. بسیاری از مردم، بهویژه افراد مسن، تا زمانی که آب بدنشان کم نشده باشد، احساس تشنگی نمیکنند. به همین دلیل هم باید خوردن آب را در هوای گرم یا زمانی که بیمار هستید، بیشتر کنید. علائم و نشانههای کمآبی بر اساس سن متفاوت است.
تشنگی همیشه یک شاخص اولیه قابل اعتماد برای نیاز بدن به آب نیست. بسیاری از مردم، بهویژه افراد مسن، تا زمانی که آب بدنشان کم نشده باشد، احساس تشنگی نمیکنند.
بیشتر بخوانید: تشخیص تب در نوزادان، بسیار پراهمیت
اگر این شرایط را دارید به پزشک مراجعه کنید:
پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی
گاهی اوقات کمآبی بدن به دلایل سادهای رخ میدهد که شامل بیماری، ننوشیدن آب به مقدار کافی، عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم هنگام مسافرت، یا پیادهروی است.
گاهی اوقات کمآبی بدن به دلایل سادهای رخ میدهد که شامل بیماری، ننوشیدن آب به مقدار کافی، عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم هنگام مسافرت، یا پیادهروی است.
سایر علل کمآبی بدن عبارتند از:
اسهال شدید و حاد که به طور ناگهانی و شدید رخ میدهد، میتواند باعث شود در زمانی کوتاه آب و الکترولیت از دست بدهید. اگر همراه با اسهال، استفراغ داشته باشید، مایعات و مواد معدنی بیشتری از دست میدهید.
به طور کلی، هر چه تب شما بیشتر باشد، ممکن است دچار کمآبی بیشتر شوید. اگر علاوه بر اسهال و استفراغ، تب داشته باشید، مشکل بدتر میشود.
بیشتر بخوانید: تب پس از زایمان دلیلش چیست؟
بدن در شرایط تعریق، آب از دست میدهد. اگر فعالیت شدید انجام دهید و مایعات را جایگزین نکنید، ممکن است دچار کمآبی شوید. هوای گرم و مرطوب میزان تعریق و مقدار مایعات از دسترفته را افزایش میدهد.
بدن در شرایط تعریق، آب از دست میدهد. اگر فعالیت شدید انجام دهید و مایعات را جایگزین نکنید، ممکن است دچار کمآبی شوید. هوای گرم و مرطوب میزان تعریق و مقدار مایعات از دسترفته را افزایش میدهد.
ممکن است افزایش ادرار به دلیل دیابت کنترلنشده باشد. برخی از داروها مانند دیورتیکها و برخی از داروهای فشار خون میتوانند منجر به کمآبی بدن شوند.
هر شخصی ممکن است دچار کمآبی شود، اما این گروهها در معرض خطر بیشتری هستند:
بیشترین گروهی که اسهال و استفراغ شدید را تجربه میکنند، نوزادان و کودکان هستند که در برابر کمآبی آسیبپذیرند. کودکان خردسال نمیتوانند به شما بگویند که تشنه هستند و نمیتوانند برای خود نوشیدنی آماده کنند.
بیشتر بخوانید: درمان فوری اسهال در کودکان، والدین عزیز بخوانید
با افزایش سن، ذخیره مایعات بدن کمتر میشود، توانایی بدن در حفظ آب کاهش مییابد و حس تشنگی هم کمتر میشود. این مشکلات با بیماریهای مزمن مانند دیابت و زوال عقل و استفاده از برخی داروها شدت مییابد.
ابتلا به دیابت کنترلنشده، یا درماننشده و بیماری کلیوی شما را در معرض خطر کمآبی قرار میدهد. حتی داشتن سرماخوردگی یا گلودرد، شما را مستعد کمآبی می کند، چون در هنگام بیماری کمتر تمایل به خوردن یا نوشیدن دارید.
هنگامی که هوا گرم و مرطوب است، خطر کمآبی بدن و گرمازدگی افزایش مییابد. در هوای مرطوب، تعریق نمیتواند به سرعت معمول شما را خنک کند که منجر به افزایش دمای بدن و نیاز به مایعات بیشتر میشود.
بیشتر بخوانید: چگونه در گرما خنک شویم؟
کمآبی به عوارض جدی منجر شود که عبارتند از:
اگر هنگام ورزش شدید و تعریق شدید مایعات کافی ننوشید، ممکن است با آسیب گرمایی مواجه شوید که از گرمازدگی خفیف تا شدید متفاوت است.
کمآبی طولانی یا مکرر میتواند باعث عفونت مجاری ادرار، سنگ کلیه و حتی نارسایی کلیه شود.
الکترولیتها (پتاسیم و سدیم) به انتقال سیگنالهای الکتریکی از سلولی به سلول دیگر کمک میکنند. اگر الکترولیتهای بدن از تعادل خارج شوند، پیامهای الکتریکی طبیعی با هم مخلوط میشوند که به انقباضات غیرارادی عضلات و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری منجر میشود.
بیشتر بخوانید: تشنج پس از زایمان، علت چیست؟
شوک هیپوولمیک، یکی از جدیترین عوارض کمآبی بدن است و زمانی اتفاق میافتد که حجم کم خون باعث افت فشار خون و کاهش میزان اکسیژن در بدن میشود.
برای جلوگیری از کم آبی بدن، مایعات فراوان بنوشید و غذاهای پر آب مثل میوهها و سبزیجات مصرف کنید. اگر شرایط زیر را دارید، باید بیشتر آب بنوشید:
اگر خودتان یا فرزندتان استفراغ یا اسهال دارد، با دیدن اولین علائم بیماری، دادن آب اضافی یا محلول آبرسانی خوراکی را آغاز کنید. صبر نکنید تا کمآبی رخ دهد.
اگر خودتان یا فرزندتان استفراغ یا اسهال دارد، با دیدن اولین علائم بیماری، دادن آب اضافی یا محلول آبرسانی خوراکی را آغاز کنید. صبر نکنید تا کمآبی رخ دهد.
بهتر است از قبل از ورزش شدید، آبرسانی را شروع کنید. تولید مقدار زیادی ادرار شفاف و رقیق نشان میدهد که بدن شما به خوبی هیدراته است. در طول ورزش، در فواصل منظم مایعات مصرف کنید و بعد از پایان ورزش هم به نوشیدن آب یا مایعات دیگر ادامه دهید.
شما باید در هوای گرم یا مرطوب آب بیشتری بنوشید تا به کاهش دمای بدن کمک کند. در هوای سرد برای مقابله با رطوبت هوای خشک، بهویژه در ارتفاعات بالاتر، به آب اضافی نیاز دارید.
بیشتر بخوانید: برای درمان اسهال در بارداری چی بخوریم؟
افراد مسن معمولا در طول بیماریهای جزئی مانند آنفولانزا، برونشیت، یا عفونت مثانه دچار کمآبی میشوند. وقتی احساس خوبی ندارید، حتما مایعات اضافی بنوشید.
هر شخصی ممکن است دچار کمآبی شود، اما این وضعیت بهویژه برای کودکان خردسال و افراد مسن خطرناک است.
شایعترین علت کم آبی در خردسالان، اسهال شدید و استفراغ است. افراد مسن به طور طبیعی حجم کمتری آب در بدن خود دارند و ممکن است شرایطی داشته باشند یا از داروهایی استفاده کنند که خطر کمآبی را افزایش بدهد.
در چنین شرایطی حتی بیماریهای جزئی مانند عفونتهایی که روی ریهها یا مثانه تاثیر میگذارند، میتوانند منجر به کمآبی بدن در افراد مسن شود.
اگر در هوای گرم به اندازه کافی آب ننوشید، بهویژه اگر به شدت ورزش میکنید، ممکن است دچار کمآبی شوید. کمآبی در هر گروه سنی رخ میدهد. معمولا کمآبی خفیف تا متوسط با نوشیدن مایعات بیشتر برطرف میشود، اما کمآبی شدید نیاز به درمان فوری دارد.
برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.