به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از پایگاه خبری تحلیلی رادیو گفتگو، در برنامه زنده «امواج شبهه» شبکه رادیویی گفتگو با دکتر علیرضا کیقبادی (استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه رسانه) و محمد حسن عبدالصمد (کارشناس حوزه رسانه) و در تماس تلفنی با دکتر علیرضا پورجعفری (روزنامه نگار و کارشناس حوزه رسانه) به موضوع «دور در جا، بررسی مدل‌های تبلیغی رسانه‌های بیگانه در رابطه با اهانت به قرآن در سوئد و اعتراضات اجتماعی در فرانسه» پرداخته شد.
رسانه‌های بیگانه در تلاش برای اسلام هراسی
دکتر علیرضا کیقبادی (استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه رسانه) در پاسخ به سوال کارشناس مجری برنامه در خصوص چرایی اهانت رسانه‌های بیگانه به قرآن و پیامبران و قرار دادن آن در دستور کارهایشان، گفت: این موضوع را باید در سه محور کلی ارزیابی کرد که مهمترین این محور‌ها قدرت گرفتن اسلام در منظومه جهانی است، اگر نگاه مختصر و گذرایی به وضعیت اعداد و ارقام جمعیتی که یک فاکتور تعیین کننده قدرت در منظومه جهانی است شود این موضوع را کاملا روشن می‌کند.
وی افزود: لازم به یادآوری است که بحث اسلام ستیزی به مقطع زمانی مربوط به اندلس بر می‌گردد یعنی همان زمانی که اسلام گرا‌ها در اسپانیا و پرتغال محبور به متواری شدن بودند نسخه‌های عربی از قرآن آن جا سوزانده شد بنابراین می‌توان گفت ریشه این قرآن سوزی‌ها به آن زمان بر می‌گردد.
کیقبادی با تاکید بر اینکه خطر توسعه و گسترش اسلام بسیار جدی است، گفت: مرکز تحقیقات پیو که اندیشکده‌ای بسیار دقیق و معتبر است پیش بینی کرده که در چند سال آینده به ازای هر ۵ آلمانی یک نفر و به ازای هر ۳ سوئدی یک نفر مسلمان می‌شود در حقیقت این آمار است که آن‌ها را نگران می‌کند نکته قابل توجه این است که در حال حاضر در خود آمریکا حدود ۳.۵ میلیون مسلمان وجود دارد.
این استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه رسانه ضمن اشاره به تلاش رسانه‌های برای زنده نگهداشتن اسلام هراسی یا فوبیای اسلام گفت: کشور‌هایی نظیر سوئد، دانمارک و آلمان با چالش‌هایی بسیار جدی نظیر کاهش و فروپاشی جمعیت مواجه هستند، در نگاه کلی دو تا از مولفه‌های تعیین کننده قدرت سرزمین و جمعیت است که اخیرا فناوری‌های نوین نیز به آن اضافه شده که کشور‌های نام برده با چالش در حفظ قدرت مواجه هستند.
وی افزود: به صورت فطری انسان با واژه‌هایی با بار مثبت گرایش دارد و در مقابل از واژه‌هایی با بار منفی گریزان است، این رسانه‌ها در صدد هستند با وجود این تفاسیر برخی از واژه‌ها نظیر ایران هراسی، تئوری جهاد، جنگ مقدس به جریاناتی مانند القاعده، داعش و جبهه النصره در مقابل ایران پیوند می‌دهند و با انتشار تصاویر زننده از خشونت ذهن مخاطب از این‌ها گریزان می‌شود.
کیقبادی در ادامه اظهار کرد: مجموعه این بررسی‌ها ذهن‌ها را به سمت رسانه می‌برد و، چون مردم و مخاطبان از رسانه پیروی می‌کنند آن چه که پخش می‌شود تاثیر خود را به صورت عمومی می‌گذارد، احساس خطر از ریزش جمعیت، قدرت رسانه و فناوری‌های نوین و کارآمد و پدیده‌هایی مانند متاورس که نسل جدیدی از اینترنت است همه عواملی هستند که غرب را ناچار کرده تا به این سمت روی آورد.
جمهوری اسلامی، تمدن ساز نوین جهانی
این کارشناس حوزه رسانه در ادامه اظهار کرد: بعد از شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی غرب پیش بینی کرده بود که اتفاقی عظیم در دنیا رخ دهد، این رسانه‌ها در تلاش بودند تا حاج قاسم را به عنوان تروریست معرفی کنند در حالی که دیدیم حتی افرادی حضور پیدا کردند و اشک ریختند که شاید علی الظاهر وجه تشابهی با آرمان‌های حاج قاسم نداشتند.
کیقبادی در ادامه با تاکید بر اینکه فواد که خدا از آن یاد می‌کند، عامل موفقیت ما است، گفت: خداوند برای ادراک و شناخت بهتر به انسان‌ها ابزار‌هایی را داده که این ابزار‌ها عبارت است از گوش، چشم و فؤاد، چشم و گوش ابزارهاى شناخت هاى حسى، و فؤاد ابزار شناخت هاى عقلى است و شاید بتوان گفت از عوامل موفقیت اسلام و مسلمانان نیز همین ابزار است چرا که چشم و گوش تا حدودی با ابزار‌های رسانه‌ای غرب در تسخیر آن‌ها قرار گرفته، اما هنوز درکی نسبت به فواد ندارند.
جریان سازی رسانه‌های بیگانه به دنبال اسلام ستیزی
کیقبادی به تلاش رسانه‌های بیگانه برای ایجاد انقطاع تاریخی یا زمانی در تحولات اخیر فرانسه اشاره کرد و گفت: یکی از کارکرد‌های رسانه‌ها جریان سازی و نفوذ جریانی است، بحث دیگری که مطرح است بحث روند‌ها و رویداد‌ها است که اصطلاحا روند‌ها پدیده‌هایی هستند که به صورت مستمر چه با شیبی تدریجی یا ناگهانی، اما در امتداد یکدیگر هستند، اما رویداد‌ها آن‌هایی هستند که مانند زلزله در یک نقطه اتفاق می‌افتد.
وی افزود: کارکرد جدی‌تر و مهمتر رسانه جریان سازی است و نقطه مقابل آن گسست بین این دو است، در حال حاضر سلوک رفتاری پلیس فرانسه تأسی گرفته از پلیس ایالت متحده است یعنی تعارض در برخورد با مسلمانان و سفید پوستان با سیاه پوستان یعنی به همان شیوه‌ای که در امریکا با سیاه پوستان رفتار می‌شود در فرانسه نیز به همان شیوه رفتار می‌کند.
کیقبادی ادامه داد: مکرون حاضر به عذرخواهی نشد، پلیس شهر جنگ طلبی شده و تا کنون ۲۴۰۵ نفر زخمی شده و جالب این جا است که ۲۸ درصد این افراد صرفا از ناحیه سر یعنی گلوله به سر آسیب دیده اند، ۲۰ نفر قطع عضو و تنها بیش از ۵۰۰ مغازه در همان روز‌های اول آتش گرفتند.
وی افزود: در حقیقت نوعی نهادینه سازی اسلام ستیزی و اسلام هراسی در آمریکا در حال رخ دادن است، همه ادیان نیل به تعالی و آرامش و رفاه دارند، آرامشی واقعی که با ذوح و فطرت حاکم بر بشر هماهنگ است و سازگاری دارد. رسانه در تقابل با اسلام و قرآن واژه‌های منفی را قرار می‌دهند تا بدین طریق تصویر سازی متفاوتی از اسلام در اذهان شکل بدهند.
تغییر الگو‌های ذهنی در شیفت پارادایم رسانه‌ای
همچنین در این برنامه طی ارتباط تلفنی با دکتر علیرضا پورجعفری (روزنامه نگار و کارشناس حوزه رسانه) در خصوص استاندارد‌های دوگانه محافل رسانه‌ای غربی در رویارویی و مواجهه و تبیین یا حتی توصیف رویداد‌هایی مانند اعتصابات و اعتراضات و نافرمانی‌های مدنی و نوع نگاه و واکنش و رویکرد آن‌ها نسبت به تحولات مهم رخ داده اخیر صحبت شد.
پورجعفری عنوان کرد: در حال حاضر با شیفت پارادایم یا تغییر اتمسفر یا فضای رسانه‌ای مواجه هستیم که به معنای عبور از دوران رسانه‌های سنتی به رسانه‌های نوین و گسترش فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها است که خاستگاه بسیاری از تغییرات در جوامع محسوب می‌شوند.
وی افزود: در دوران رسانه‌هایی سنتی مانند رادیو و تلویزیون به کمک تک روایتی که از موضوعات نسبت به حوادث و افکار عمومی ارائه می‌کردند سلطه و نفوذ به افکار عمومی را گسترش و عمق می‌دادند و تصویر سازی رخ داده از وقایع نیز وابسته به همان تک روایت بود و افکار عمومی نیز به دلیل نداشتن بستر اطلاع رسانی دیگر در حرکتی انفعالی مجبور به پذیرش آن تک روایت بودند، اما زمانی که از این دوران عبور می‌کنیم و به دوران چندگانه روایت ورود می‌کنیم شاهد تلاش رسانه‌ها در راستای ارائه تصاویر گوناگون از رخ داد‌ها هستیم.
پورجعفری ادامه داد: جمهوری اسلامی پس از انقلاب ۵۷ وارد نزاع تمدنی و گفتمانی با غرب می‌شود و تمدن غرب و فرهنگ غرب و انگاره‌های تولید شده توسط رسانه‌های غرب را به رهبری امام (ره) و رهبری به چالش می‌کشد، اگر بخواهیم این درگیری تمدنی را در کنار بحث تکثر رسانه‌های اجتماعی و چندگانه روایت قرار دهیم کاملا می‌توانیم متوجه شویم که چرا این استاندارد‌های دوگانه توسط این رسانه‌ها وضع می‌شوند و رسانه‌ای مانند بی بی سی که در سطح تحلیل نیست و تنها به واسطه سابقه زیادی که دارد در تیتر زدن در ماجرای فرانسه و اغتشاشات در ایران متفاوت عمل می‌کند.
وی عنوان کرد: در حقیقت این تصویر سازی و روایت سازی چندگانه به شیفت پارادایم رسانه‌ای بر می‌گردد و هر چه جلو‌تر پیش می‌رویم و تکنولوژی نیز گسترش پیدا می‌کند این استاندارد‌ها بیشتر می‌شود و ایران غیر عادی و آمریکا عادی نیز در همین چارچوب جای می‌گیرد، نزاع تمدنی در اوج قله‌ی خود است و رفتار این رسانه‌ها نیز در چارچوب همین نزاع تمدنی تعریف می‌شود.
تلاش غرب برای به حاشیه بردن اتحاد مسلمانان
عبدالصمد در ادامه به تحلیل کلی نسبت به اتفاقات فرانسه از دید رسانه‌های بیگانه پرداخت و افزود: بزرگنمایی مشکلات و کوچک نمایی دستاورد‌ها از کلیدی‌ترین شگرد‌های این رسانه‌ها است، ما گا‌ها شاهد این هستیم جمع‌های نخبگانی ما نیز نسبت به دستاورد هایمان شناختی ندارند.
وی افزود: در حال حاضر حضور جمعیت بسیار در حج نشان دهنده اتحاد بین مسلمانان است و این‌ها می‌خواهند اذهان را متواری کنند و از این طریق افکار عمومی را از موضوعی مهم مانند حج و اتحاد بین مسلمانان دور کنند.
این کارشناس حوزه رسانه با تاکید بر اینکه غرب به بن بست رسیده عنوان کرد: در مجلس ما نماینده مسیحی، کلیمی و زرتشتی است و این به معنای احترام ما به ادیان است، اما در غرب شاهد این هستیم که پلیس به راحتی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا به ادیان توهین کنند و این به معنای به بن بست رسیدن غرب است.
کیقبادی افزود: یکی از مهمترین کارکرد‌های رسانه بیان واقعی است، آمریکا ۹۳ درصد تاریخ خود را در جنگ بوده و ۲۰ میلیون انسان را در ۳۷ جنگ تنها بعد از جنگ جهانی دوم مبادرت به کشتنشان کرده و بیش از ۶۰۰ پایگاه نظامی عمدتا در خاورمیانه‌ای که یازده هزار کیلومتر با آمریکا فاصله دارد زده شده و از سال ۱۹۴۶ تا ۲۰۰۰ اذعان کرده که در انتخابات سایر کشور‌ها دخالت رسمی کرده است این حقیقت آمریکا است، اما آنگونه که باید رسانه‌ها به آن نمی‌پردازند که این خود نیز جای سوال دارد!
وی ادامه داد: در واقعه شهادت علی ابن ابی طالب علیه السلام بسیاری بعد از شهادت ایشان گفتند مگر علی علیه السلام نماز می‌خواند؟! و یا حضرت امیر علیه السلام در حالی که در رکوع بودند سائلی آمد و انگشتر خود را هدیه دادند، اما در صحنه شهادت این قدر غرق در معبود بودند که درد را حس نکردند، روشنگری این تعارض وظیفه رسانه است.
عبدالصمد خاطرنشان کرد: اولین اتفاقی که باید در رسانه رخ دهد شکستن انحصار رسانه دشمن به دست جوانان است، تا زمانی که زیر ساخت‌های فنی کشور در حوزه شبکه ملی اطلاعات اتفاق نیوفتاده است و زیست بوم مصرف رسانه‌ای مردم هنوز همان فضای مسمومی است که دشمن انتقال می‌دهد و تا زمانی که این زیر ساخت هست قاعدتا نمی‌شود انتظار اتفاق‌های خوشایندی را داشت.
برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روز‌های یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳،۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی دکتر محمود شهیدی به روی آنتن می‌رود همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار برنامه امواج شبهه و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز فعالیت می‌کنند.
