پرفسور محمدمهدی خدایی ۲۰ تیر در نشست تخصصی "جایگاه علم و فناوری در تحقق برنامه های توسعه کشور و راهکارهای ارتقاء نقش و اثربخشی نظام علم و فناوری در برنامه هفتم" که به همت سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه برگزار شد، با اشاره به تدوین لایحه برنامه هفتم توسعه، اظهار کرد: برای تدوین هر برنامه، برنامه ریزان کشور نیم نگاهی به برنامه های گذشته کشور دارند.
وی افزود: تاکنون شش برنامه پنج ساله توسعه را در کشور پشت سرگذاشته ایم که البته برنامه ششم توسعه هنوز هم در حال اجرا است.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی با بیان اینکه همه برنامه ها یکسری نقاط ضعف و قوت دارند، عنوان کرد: گاها نقاط ضعف یک برنامه باعث عدم موفقیت آن می شود و گاهی هم در یک برنامه نقاط ضعفی نیست، اما مجموعه ای از مسائل داخلی و خارجی باعث می شود تا به خوبی اجرا نشود.
وی تصریح کرد: برنامه ششم توسعه هم با این مشکل روبرو بود، به گونه ای که اجرای بخشی از برنامه های آن محقق نشد که دلایل مختلفی را می توان برای آن برشمرد.
خدایی به تشریح مهمترین عوامل عدم تحقق اجرای بخش هایی از برنامه ششم توسعه پرداخت و گفت: به نظر می رسد یکی از دلایل آن نوع نگرشی بود که در زمان تدوین این برنامه به آن وجود داشت. به این معنی که این برنامه بیش از آنکه ملی باشد، بخشی و استانی بود، درحالی که باید نگاهی ملی به آن می شد.
وی اضافه کرد: عامل دیگری که شاید در عدم تحقق بخش هایی از برنامه ششم توسعه نقش داشت، نوع مدل آن بود و اگر مدل های دیگر برای تدوین آن بکار گرفته می شد، بهتر بود.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در ادامه با بیان اینکه جامع نگری هم در برنامه ششم توسعه مشکل ایجاد کرده بود، افزود: امکانات، بودجه و ظرفیت های کشور محدود است و نمی توان با این محدودیت ها همه مشکلات را در یک برنامه پنج ساله حل کرد و این امکان‌پذیر نیست، لذا جامع نگری در برنامه ششم و عدم اولویت بندی بخشی از مشکلات این برنامه بود.
وی عنوان کرد: زمانی که برنامه ششم توسعه تدوین شد، این فرض وجود داشت که تحریم ها به واسطه به سرانجام رسیدن برجام از بین می رود، اما با روی کار آمدن ترامپ نه تنها برجام را پاره کرد، بلکه تحریم ها هم تشدید شد و این مسئله هم تحقق برنامه ششم توسعه را با مشکل مواجه کرد.
خدایی تاکید کرد: متاسفانه جایگزینی هم برای برنامه ششم توسعه در نظر گرفته نشده بود، درصورتی که ایده آل هر برنامه این است که اگر مشکلی برای هر بخشی از آن بوجود آید، جایگزینی برای آن بخش در نظر بگیرند.
مشاور استاندار کرمانشاه در حوزه علم و فناوری در ادامه با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه علیرغم وجود برخی نقاط ضعف، نکات مثبت خوبی وجود دارد، یکی از نقاط قوت برنامه هفتم توسعه را مسئله محور بودن آن عنوان کرد و افزود: در این برنامه مشکلات کشور به شکل جدی اولویت بندی شده اند. وقتی مشکلات مانند مشکل معیشت مردم و اقتصاد اولویت بندی می شود، خودبه خود حوزه های دیگر کشور مانند صنعت، معدن، کشاورزی، علم و فناوری و ... درگیر این مسئله می شوند و همه کمک می کنند تا در بخشی که در این موضوع مربوط به آنها است، برای حل آن قدم بردارند.
وی ادامه داد: از طرفی برنامه هفتم توسعه گزینه محور است، به این معنی که اگر هرکدام از بخش های این برنامه دچار مشکل شود، برنامه جایگزین برای آن وجود دارد. همچنین این برنامه با مدلی بهتر تدوین شده است.
خدایی به جایگاه علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان در برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: به نظر می رسد وقت آن رسیده که به مسائل شرکت های دانش بنیان و علم و فناوری اولویت بدهیم و در برنامه های توسعه ای پنج ساله به آنها جایگاه ویژه ای داده شود.
وی تاکید کرد: معتقدم وقت آن رسیده که ریل نفت در کشور متوقف شود و از شرکت های دانش بنیان و علم و فناوری استفاده کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه افزود: اکنون فرصت خوبی است تا تحولی جدی در آموزش عالی کشور هم رخ دهد و این حوزه به سمت علم و فناوری هدایت شود و با حذف رشته‌های غیرکاربردی که تعداد دانشجوها در آنها اشباع شده، فضا را برای علم و فناوری و کارآفرینی باز کنند تا در نهایت جهش تولید در کشور رقم بخورد.
مشاور استاندار کرمانشاه در حوزه علم و فناوری تصریح کرد: در حال حاضر حدود پنج میلیون دانشجو داریم که معادل شش درصد از جمعیت کشور است، این درحالی است که در کشوری مانند چین تنها حدود ۱.۵ درصد از جمعیت آن را دانشجویان تشکیل می دهند.
وی با بیان اینکه برای تربیت هر دانشجو حدود یک میلیارد تومان بودجه صرف می شود، عنوان کرد: این درحالی است که وضعیت بودجه ای کشورمان چندان مناسب نیست و با این شرایط مالی، رشته هایی در دانشگاه ها وجود دارند که از نظر فارغ التحصیل اشباع شده اند و هیچ شغلی هم برای آنها نیست و ما مدام برای آنها دانشجو جذب می کنیم، بنابراین باید فکری برای این مسئله کرد و رشته های جدید و کاربردی را ایجاد کنیم و سرمایه ای که برای دانشجویانی که در رشته های غیرکاربردی تحصیل می کنند، صرف برنامه های اساسی تر شود.
خدایی با تاکید بر لزوم جمع آوری تمام دانشکده های اقماری و رشته های غیرکاربردی، اظهار کرد: هرچند ممکن است مخالفت هایی در این زمینه باشد، اما نباید با کسی تعارفی داشته باشیم، چراکه این به نفع کشور است.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی تاکید کرد: زمانی که رشته های غیرکاربردی و دانشکده های اقماری را جمع آوری کردیم، آموزش عالی چابک می شود و بخشی از انرژی خود را صرف آموزش های کاربردی و علم و فناوری خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: برای قدرت گرفتن حوزه فناوری باید فکر کنیم و رشته های جدیدی راه اندازی کنیم، حتی اگر آن رشته ها در هیچ جای دنیا راه‌اندازی نشده باشد، چراکه دنیا در حال حرکت است و ما نباید از این قافله عقب بمانیم.
انتهای پیام
