اتفاقی که البته با توجه به بزرگی این رویداد دور از ذهن هم نیست. در شرایطی که برخی رسانه‌ها و جریان‌ها سعی داشتند با کم‌اهمیت نشان دادن این جشن به سرعت از آن عبور کنند، حضور میلیونی مردم در این مراسم موجب شد تا واکنش‌ها به آن هنوز ادامه داشته‌باشد، در این میان موضوعی که ضرورت دارد به آن پرداخته شود دلایل این کنش اجتماعی وسیع و تأثیرات آن بر جامعه ایرانی است.
اولین واقعیتی که جشن عید غدیر نشان داد، دروغ بودن ادعای مطرح شده توسط شبکه ضددینی در مورد محزون بودن جریان دینی است. هر چند پیش از این در اعیاد مختلف از جمله جشن میلاد امام زمان (عج) یا اعیاد دیگر مذهبی نیز نمونه‌های بسیاری از جشن و شادی در قالب مراسم مذهبی به نمایش گذاشته شده‌بود، ولی در جشن عید غدیر با تجمیع جشن‌های پراکنده به شکل گسترده یک نماد ملی رقم خورد که می‌تواند پاسخ درخوری به ادعاهای مطرح شده در این خصوص باشد.
مذهب امیدآفرین و شادی آور
بارها مسئله امیدآفرینی در جامعه مورد تأکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته و ایشان امیدآفرینی را به عنوان وظیفه‌ای همگانی در برابر تلاش دشمن برای ایجاد یأس در جامعه اعلام کرده اند که می‌تواند موجبات پیشرفت و توسعه ملی را فراهم کند. در این میان واضح است که ناامیدی خود موجبات ناراحتی را فراهم می‌کند و ناراحتی و نگرانی موجب ناامیدی است و برعکس آن شادی امیدآفرین و امیدآفرینی از موجبات شادی است و البته اگر این شادی زمینه معرفت مذهبی به همراه داشته‌باشد، جامعه را از انحراف به سمت شادی‌های کاذب حفظ می‌کند.
جشن دولتی یا وظیفه دولتی
پیش از برگزاری جشن عید غدیر به شکل ملی این شبهه مطرح می‌شد که جشن عید غدیر از یک جشن مردمی و مذهبی در حال تبدیل‌شدن به یک جشن دولتی است، ادعایی که بعد از برگزاری این جشن شدت نیز گرفت. نکته مهم در اینجا این است که با وجود ضرورت گفته شده در خصوص ایجاد شادی و امید در جامعه، در شرایطی که دشمنان ایران اسلامی ده‌ها میلیارد دلار برای ایجاد ناامیدی و ناراحتی در جامعه ایران هزینه می‌کند، در حالی که ایجاد شادی و امید در جامعه یکی از وظایف دولت است و از سوی دیگر حکومت اسلامی موظف به بزرگداشت مهم‌ترین جشن شیعیان است، به نظر حتی اگر بپذیریم که بخشی از هزینه جشن عید غدیر با بودجه عمومی برگزار شده نیز خارج از وظایف دولت نبوده‌است. از سوی دیگر رصد تراکنش‌ها نشان‌دهنده مشارکت ۴۳۳ هزار نفر از هزار تومان تا بیشتر به عنوان بانی در این جشن است و همچنین رصد میدانی نیز نشان می‌دهد که بخش اعظمی از ظرفیت موکب‌های جشن عید غدیر توسط گروه‌های مردمی تأسیس و مدیریت شده‌است، واقعیاتی که موجب می‌شود ادعای دولتی‌بودن جشن عید غدیر رنگ ببازد.
کارناوال مذهبی!
برخی برگزاری متمرکز جشن عید غدیر را خارج کردن مهم‌ترین جشن شیعیان از کارکرد محتوایی خود تعبیر کرده و تغییر مسیر دادن آن به سمت کارناوال‌ها یا فستیوال‌های غربی دانسته‌اند که موجب می‌شود این جشن از یک جشن مذهبی تبدیل به یک مراسم جشن صرف شود که افراد به صرف جشن بودن و نه انجام یک مراسم مذهبی در آن حضور پیدا می‌کنند.
هر چند ممکن است مشابهت‌هایی میان مراسم‌های مذهبی در ایران و دیگر کشورهای اسلامی با انواع مراسمات در دیگر کشورها نیز وجود داشته‌باشد، ولی سابقه این نوع مراسمات و همچنین مشاهدات عینی شاهدی بر وجود تفاوت‌های پررنگی میان آنهاست. از سوی دیگر هر چند امکان نیت‌خوانی نسبت به شرکت‌کنندگان در مراسمات غیرممکن است ولی ظواهر امر نشان‌دهنده بخشی از واقعیت ماجراست، آنجا که حتی شرکت‌کنندگانی که شاید التزام زیادی به حجاب یا رعایت شعائر اسلامی ندارند نیز تلاش دارند ظواهر لازم را حفظ کنند و در کنار شادی در مراسم عید غدیر اجازه نمی‌دهند تا رفتاری خلاف عرف و مراسم توسط آن‌ها اتفاق افتد. از سوی دیگر اگر قرار باشد این مراسم را الگو گرفته از مراسمات دیگری تصور کنیم باید آن را ادامه مسیر پیاده‌روی اربعین دانست که تبدیل به یک مراسم بزرگ جهانی با مشارکت مردمی از تمام دنیا شده و این کنش اجتماعی، امروز نمایی از خود را در مراسم جشن عید غدیر به نمایش گذاشته‌است.
جشن محسنین
برخی تلاش دارند حضور میلیونی مردم را با شرایط سخت اقتصادی گره بزنند و اصطلاحاً آن را نتیجه حضور گرسنگان تعبیر کنند. در حالی که هر چند ضعف‌های اقتصادی مشهود است و بخشی از اهداف پخش مواد خوراکی در اینگونه جشن‌ها برای دستگیری از افرادی است که شاید نیازمند این نوع کمک‌ها باشند،ولی تعبیر چندین میلیون گرسنه در ایران موضوعی است که مطمئناً بهت سازمان های جهانی مانند فائو، بانک جهانی یا برنامه جهانی غذا را در پی خواهد داشت. واقعیت این است که این نوع جشن‌ها در تمام کشورهای جهان با مشارکت عمومی زیاد روبه‌رو می‌شود و حتی مردم دنیا حاضر هستند مبالغی را نیز برای حضور در جشن و حتی استفاده از مواد غذایی در آن هزینه‌کنند. هر چند چنین نوعدوستی در بسیاری از کشورها سابقه ندارد که افراد با دل و جان زمینه پخش شربت و شیرینی رایگان برای همشهریان خود را در خیابان فراهم کنند، ولی دیده شده اگر مواد غذایی رایگان در دیگر کشورها نیز توزیع شود تجمعات زیادی شکل می‌گیرد و برخی نیز ممکن است خیلی به اصل صف در این میان پایبند نباشند.
زمینه آشتی ملی
از اتفاقات مهمی که در جشن عید غدیر امسال اتفاق افتاد زمینه‌سازی برای آشتی ملی بعد از آشوب‌های پاییز گذشته است. در شرایطی که جامعه یک دوره تنش سنگین را پشت سرگذاشت و دشمنان تلاش بسیاری انجام دادند و می‌دهند تا به هر شکل هرگونه گسلی را که موجب ایجاد فاصله در میان جامعه ایرانی می‌شود، فعال کنند. برگزاری چنین جشنی با مشارکت میلیونی مردم حول محور نقطه مشترک همه ایرانیان مسلمان و حتی غیرمسلمان پادزهری در برابر همه آن تفرقه‌انگیزی‌های دشمنان است.
جشن ملی و محله‌ای
یکی از نکات مهمی که در برگزاری جشن عید غدیر به شکل ملی وجود دارد کم‌رنگ شدن برگزاری جشن‌ها به شکل محلی است. در هر صورت زندگی شهری این روزها از حالت محله‌های قدیمی با خانه‌هایی با یکی دو خانواده به محله‌هایی با برج‌های متعدد تبدیل شده که هرکدام از آن‌ها به اندازه محلات قدیمی جمعیت دارد و البته اکثر افراد ساکن در آن‌ها نیز مستأجرانی هستند که معمولاً مدت زیادی را در آن محله ساکن نیستند در نتیجه ارتباطات زیادی با دیگر اعضای محله برقرار نمی‌کنند. همین مسئله موجب‌شده تا برگزاری مراسمات محله‌محور نیز در سطح کلانشهرها کاهش پیدا کند در این شرایط برگزاری مراسمات به شکل ملی و یکپارچه این فضا را برای افراد ایجاد می‌کند تا بتوانند تا جای ممکن در مناسبات‌ها حضور پیدا کنند. با این حال لازم است در کنار برگزاری مراسم‌های مختلف مانند جشن نیمه شعبان یا محرم محله‌محوری با سرگروهی مساجد در برگزاری مراسمات ملی مانند جشن عید غدیر نیز موکب‌ها به شکل محله‌محور و با سرگروهی مساجد تقسیم‌بندی شوند تا افراد هر محله بتوانند مشارکت جمعی بیشتری با یکدیگر ایجاد کنند، اتفاقی که البته در جشن عید غدیر امسال به شکل موکب‌های خانواده‌محور جلوه پیدا کرد. نکته مهمی دیگری که در خصوص جشن عید غدیر امسال وجود دارد، ایجاد فضا برای کودکان و مخصوصاً نوجوانان است که اتفاقاً به دنبال چنین محیطی برای حضور و فعالیت‌ها در جمع‌های دوستانه هستند. ایجاد فضای شاد بازی برای خردسالان و همچنین فضای تفریحی سالم برای جمع‌های نوجوانان خاطره‌ای به یادماندنی برای این گروه‌های سنی ایجاد می‌کند که می‌توان پیش‌بینی کرد در سال‌های آینده حضور چشمگیرتری در این جشن و مراسم‌های اینگونه خواهند داشت.
23302
