تست‌های تراکم استخوان که به عنوان تست‌های تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) نیز شناخته می‌شوند، ابزار تشخیصی مهمی هستند که برای ارزیابی استحکام و سلامت استخوان‌ها استفاده می‌شوند. این آزمایش‌ها به شناسایی شرایطی مانند پوکی استخوان (وضعیتی که با تراکم استخوان پایین و افزایش خطر شکستگی مشخص می‌شود) کمک می‌کند. اگر آزمایش تراکم استخوان برای شما از طریق پزشک متخصص تجویز شده است، آگاهی از نحوه آماده شدن برای آزمایش تراکم استخوان می‌تواند دستیابی به نتایج دقیق را تضمین کند. در ادامه بیشتر به این نکات خواهیم پرداخت.
در این مقاله می‌خوانید:
بیشتر بخوانید: تست سنجش تراکم استخوان برای چه کسانی است؟
آزمایش تراکم استخوان یک روش تشخیصی است که تراکم و استحکام استخوان‌های شما را اندازه گیری می‌کند. این یک آزمایش غیر تهاجمی و بدون درد است که به ارزیابی سلامت استخوان شما و ارزیابی خطر شکستگی کمک می‌کند.
این آزمایش در درجه اول بر دو عامل کلیدی متمرکز است:
آزمایش تراکم استخوان نقش مهمی در تشخیص و نظارت بر شرایطی مانند پوکی استخوان دارند. آنها به پزشکان کمک می‌کنند تا خطر شکستگی را ارزیابی کنند، اثربخشی درمان‌ها را نظارت کنند و تصمیمات آگاهانه‌ای درباره درمان‌های بهبود دهنده سلامت استخوان بیمار بگیرند. این آزمایش با مشخص کردن شرایطی مانند تراکم استخوان پایین این امکان را ایجاد می‌کند تا پزشک متخصص نسبت به درمان‌های زودهنگامی مانند اصلاح سبک زندگی، تغییرات رژیم غذایی، روتین‌های ورزشی و درمان‌های پزشکی اقدام کند. این کار باعث می‌شود تا از برخی آسیب‌های استخوانی در فرد جلوگیری شود.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: تشخیص بیماری ها در آزمایشگاه کلینیکال چگونه است؟
آزمایش تراکم استخوان معمولاً با استفاده از یک دستگاه تخصصی به نام اسکنر جذب اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DXA) انجام می‌شود. این آزمایش غیر تهاجمی و بدون درد است و معمولاً حدود ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. در طول آزمایش، از شما خواسته می‌شود که روی یک میز صاف دراز بکشید در حالی که اسکنر DXA روی بدن شما حرکت می‌کند و معمولاً نواحی لگن و ستون فقرات را هدف قرار می‌دهد.
شما باید در طول این آزمایش بی حرکت بمانید و ممکن است از شما خواسته شود که نفس خود را به صورت لحظه‌ای حبس کنید تا هر حرکتی که می‌تواند بر دقت اسکن تأثیر بگذارد به حداقل برسد. اسکنر DXA مقدار کمی تابش اشعه ایکس ساطع می‌کند که از استخوان‌های شما عبور کرده و توسط دستگاه تشخیص داده می‌شود. میزان تابش جذب شده توسط استخوان‌ها برای تعیین تراکم و استحکام آنها استفاده می‌شود. نتایج آزمایش تراکم استخوان معمولاً به عنوان یک T-score ارائه می‌شود. این امتیاز به تعیین اینکه آیا تراکم استخوان شما در محدوده طبیعی است یا خیر، می‌پردازد. سپس این نتایج توسط پزشک متخصص ارزیابی شده و در صورت لزوم برای ایجاد یک برنامه درمانی مناسب مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مطالب پیشنهادی: چکاپ های سالانه زنان، آنها را به یاد داشته باشید
نحوه آماده شدن برای آزمایش تراکم استخوان توسط پزشک شما مشخص می‌شود و معمولاً پزشک اقداماتی که نیاز است قبل از انجام این آزمایش در نظر گرفته شوند، در اختیارتان قرار می‌دهد. اما به طور کلی نکات رایجی به منظور آماده شدن برای آزمایش تراکم استخوان وجود دارد که بهتر است قبل از انجام این آزمایش از آن آگاه باشید.
قبل از انجام آمایش تراکم استخوان ضروری است که پزشک خود را از هرگونه مکمل یا داروی خاصی که مصرف می‌کنید، مطلع کنید. به طور مثال اگر از مکمل‌های کلسیم، ویتامین D یا هرگونه داروی حاوی آنتی اسید استفاده می‌کنید، ممکن است پزشک از شما بخواهد که به صورت موقت و برای مدتی قبل از آزمایش مصرف آنها را محدود یا کاملاً قطع کنید. همچنین از تزریق برخی مواد مانند رنگ باریوم یا رنگ کنتراست برای انجام سی تی اسکن، حداقل ۷ روز قبل از آزمایش تراکم استخوان خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره بیماری نادر سرطان استخوان پا
هر گونه شرایطی که فکر می‌کنید بر نتایج این آزمایش تأثیر می‌گذارند مانند وجود جسمی فلزی در بدن مانند پلاتین استخوانی، جراحی خاصی که اخیراً انجام داده‌اید یا احتمال بارداری را حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.
سعی کنید هنگام رفتن به محل آزمایش لباس‌هایی گشاد و راحت بپوشید که فاقد زیپ، سگک و دکمه فلزی هستند. همچنین از استفاده از زیورآلاتی مانند گردنبند، گوشواره یا مواردی از این قبیل خودداری کنید تا هنگام آزمایش مشکلی برای شما ایجاد نشود و نتایج بدون مشکل و دقیق ارائه شوند.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر
آزمایش تراکم استخوان ممکن است در موقعیت‌های مختلف برای ارزیابی سلامت استخوان افراد توصیه شود. در ادامه به برخی از این موقعیت‌ها اشاره خواهیم کرد.
زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، به دلیل تغییرات هورمونی که بر تراکم استخوان تأثیر می‌گذارد، در معرض افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند. پزشکان اغلب آزمایش تراکم استخوان را برای زنان یائسه توصیه می‌کنند، به خصوص اگر آنها دارای عوامل خطر ثانویه مانند سابقه خانوادگی پوکی استخوان، سابقه شکستگی یا برخی شرایط پزشکی خاص باشند.
مطالب پیشنهادی: چکاپ سالانه مردان، انجام بده سلامت بمان
افزایش سن با کاهش طبیعی تراکم استخوان همراه است و افراد مسن را بیشتر مستعد ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی می‌کند. بنابراین معمولاً به افراد بالای ۶۵ سال صرف نظر از جنسیت آنها، توصیه شود که برای ارزیابی سلامت استخوان و جلوگیری از خطر شکستگی، آزمایش تراکم استخوان انجام دهند. با این حال، تصمیم برای انجام آزمایش تراکم استخوان ممکن است به عوامل خطر فردی و شرایط سلامتی نیز بستگی داشته باشد.
اگر شکستگی را تجربه کرده‌اید به ویژه پس از یک ضربه جزئی، ممکن است آزمایش تراکم استخوان توصیه شود. شکستگی‌های ناشی از حوادث نه چندان شدید می‌تواند نشان‌دهنده کاهش قدرت استخوان باشد که به طور بالقوه نشان‌دهنده پوکی استخوان زمینه‌ای است. آزمایش تراکم استخوان می‌تواند به تعیین میزان پوکی استخوان در فرد کمک کرده و در تصمیم‌گیری درباره اقدامات درمانی مؤثر واقع شود.
بیشتر بخوانید: سرطان استخوان لگن در خانم ها، هر چیزی که باید بدانید
همان طور که اشاره کردیم، آماده شدن برای آزمایش تراکم استخوان شامل چند مرحله ساده اما ضروری است که می‌تواند دستیابی به نتایج دقیق را تضمین کند. همچنین با پیروی از توصیه‌های پزشک می‌توانید دقت آزمایش را افزایش داده و بهینه کنید. به یاد داشته باشید آزمایش تراکم استخوان ابزار ارزشمندی برای ارزیابی سلامت استخوان و شناسایی خطرات احتمالی است که به شما و پزشکتان این امکان را می‌دهد تا تصمیمات آگاهانه‌‌تری برای بهبود سلامت استخوان و سلامت کلی بدن خود بگیرید.
