به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شادا ،نماینده سابق ایران در اوپک در ارزیابی از برگزاری نخستین کمیسیون مشترک ایران و چین بعد ازچهار و نیم سال و تبدیل توافقات روسای جمهوری دو کشور به پروژه‌های عملیاتی، اظهار کرد: مهم‌ترین زمینه روابط اقتصادی ایران و چین به حوزه نفت بازمی‌گردد، پس از اینکه گرایش به شرق در دولت سیزدهم قوت گرفت و طرف چینی مطمئن شد که چنین گرایشی وجود دارد، تبادلات تجاری بین ایران و چین گسترش معنی‌داری پیدا کرد.
محمدعلی خطیبی افزود: به ویژه در حوزه نفت، چینی‌ها برداشت نفت خود را به شدت افزایش دادند و در حال حاضر از میزان صادرات نفتی ما، بخش قابل توجهی متعلق به چین است، البته بهتر است که ما سبد طرف‌های صادرات نفت‌مان را متنوع‌تر کنیم.
خطیبی ادامه داد: تنوع بخشی به مقاصد صادراتی برای صادرات غیرنفتی نیز صادق است و باید سعی کنیم از محدوده چند کشور فراتر برویم و همان‌طور که رئیس جمهور سفری به آمریکای لاتین و آفریقا داشت و واقعاً بازار‌های غیرقابل تصوری را باز کرد؛ این روند‌ها ادامه یابد تا اقتصاد ما مقاوم‌تر شده و آسیب پذیری آن کمتر شود. این کارشناس حوزه انرژی متذکر شد: باید درآمد حاصل از نفت را به سمت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها ببریم و سعی کنیم درآمد‌های ذاتی را تا جایی که امکان دارد، به بخش هزینه‌ها نبریم.
خطیبی تاکید کرد: باید سعی کنیم هر سال درصدی از وابستگی بودجه‌ای خودمان به نفت را کم کنیم تا درنهایت به صفر برسد و بودجه هیچ وابستگی به نفت نداشته باشد و کاملاً با درآمد‌های غیرنفتی اداره شود و درآمد حاصل از نفت در بخش زیرساخت و سرمایه‌گذاری و عمران و نوسازی صنعت و کشاورزی و تکنولوژی‌های فرسوده ... هزینه شود. نماینده سابق ایران در اوپک با یادآوری اینکه در دولت نهم و دهم مسئول فروش نفت بودم، گفت: در آن زمان نیز چینی‌ها مقدار قابل توجهی از ایران نفت می‌خریدند، اما با این حال میزان آن محدود بود به این معنی که هرچه‌قدر ما فشار می‌آوردیم، از یک حد بیشتری نفت نمی‌خریدند و اعلام می‌کردند که ما بیشتر از این مقدار یعنی حدود ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر نمی‌خریم.
وی با اشاره به گسترش روابط دو کشور در دولت سیزدهم افزود: چینی‌ها، اکنون چند برابر آن مقدار را می‌خرند و این ناشی از این است که چین واقعاً باور کرده است که یک شریک استراتژیک در خاورمیانه به نام ایران دارد. وی اضافه کرد: این تحولات، نشان‌هنده این است که حرکت‌های دیپلماتیک اثر کرده و کشور استراتژیکی مانند چین که موتور رشد تقاضای نفت در دنیا است، در واردات نفت خودش سهم بیشتری را به ما اختصاص می‌دهد.
این کارشناس انرژی عنوان کرد: گسترش روابط ایران و چین در ابعاد مختلف برای ایران اتفاق بسیار مبارکی است و در مسائل غیرنفتی و بحث سرمایه گذاری‌ها و خیلی از ابعاد دیگر می‌توانیم از این موضوع گسترش روابط استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: این دیپلماسی باید دائما فعال باشد و نباید سست شود و همین رفت و آمد‌ها موجب نگه داشتن این دیپلماسی خواهد بود. خطیبی خاطرنشان کرد: دنیا اکنون پذیرفته است و جامعه ما نیز باید بپذیرد که چین در حال تبدیل شدن به قدرت اقتصادی بزرگ در دنیا است و به مرور در حال پشت سر گذاشتن آمریکا است و اکنون دیگر کشور‌ها نگاه ۴۰ سال یا ۵۰ سال قبل به چین را ندارد و حتی اتحادیه اروپا هم به چین به عنوان یک قدرت اقتصادی نگاه می‌کند و سعی می‌کند رابطه خودش را با چین تجدید کند و در این تجدید روابط، سهم قابل توجهی را برای چین در نظر می‌گیرند.
وی اضافه کرد: حتی کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس که از نظر تاریخی وابستگی شدیدی به آمریکا داشتند، می‌بینیم که به تدریج از آمریکا فاصله می‌گیرند و در حال نزدیک شدن به چین هستند و چین هم از این فرصت استفاده کرده و دیپلماسی فعال‌تری را در خاورمیانه دنبال می‌کند.
نماینده سابق ایران در اوپک ادامه داد: چین در چند سال آینده آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت و به قدرت اقتصادی بلامنازع در دنیا تبدیل خواهد شد، بنابراین باید سعی کنیم روابط مان را تا جایی که ممکن است، گسترش دهیم و تا آنجا که امکان‌پذیر است، روابط نزدیک‌تری با آن کشور داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: در آینده خواهیم دید که چین فقط به عنوان یک قدرت بلامنازع اقتصادی اکتفا نخواهد کرد و این قدرت را در حوزه‌های دیگر مانند سیاست، دیپلماسی، مسائل استراتژیک و ... پیاده کرده و از قدرت اقتصادی خود در راستای قدرت سیاسی نیز استفاده خواهد کرد. خطیبی با بیان اینکه البته ما باید سعی کنیم تا اقتصاد خودمان را متنوع کرده و با بقیه کشور‌های دنیا هم رابطه نزدیکی داشته باشیم، گفت: اینکه رئیس جمهور، این دیپلماسی را به خوبی رهبری کرده و به مناطق مختلف مانند آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا رفته و مذاکره می‌کند، ثابت می‌کند که دنیا فقط اروپا و آمریکا نیست و می‌شود بدون این‌ها هم توسعه پیدا کرد.
وی متذکر شد: همه می‌دانند که اکنون گروه بریکس که اکنون کشور‌های مهم دنیا برای عضویت در آن صف کشیده‌اند، قدرت بزرگی در آینده است و به جای OECD یا همان سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، بریکس به محور اقتصادی و سیاسی دنیا تبدیل می‌شود. خطیبی افزود: به هر حال عضویت در این سازمان کار بسیار درستی است و ما باید تلاش کنیم به کشور‌های عضو بریکس نزدیک شویم و با آن‌ها روابط خوبی داشته باشیم.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه موضوع دلار زدایی ازجمله مباحثی است که اخیراً تمام دنیا از آن استقبال می‌کند و این نشانه افول اروپا و آمریکا است، اضافه کرد: متأسفانه اروپا خودش را به آمریکا وصل کرده، اما مطمئناً یک روزی فاصله خواهد گرفت.
وی خاطر نشان کرد: در آینده نزدیک، دنیا و روابط اقتصادی و سیاسی آن به شکل دیگری خواهد بود و با آن چیزی که برخی فکر می‌کنند قدرت اقتصادی و سیاسی در اروپا و آمریکا است، کاملاً متفاوت خواهد بود. وی ادامه داد: خوشبختانه دولت سیزدهم این را به خوبی درک کرده و آن را به خوبی پیاده می‌کند و با وجود اینکه در این مسیر فشار‌های زیادی وارد می‌شود و مشکلاتی وجود دارد، اما با تحمل این‌ها ما خودمان را برای روز‌های بهتر آماده می‌کنیم.
