به گزارش خبرنگار تخصصی تحریریه معدن و صنایع معدنی خبرگزاری صدا و سیما؛ محسن راضی کارشناس فرآوری مواد معدنی می‌گوید: کشور‌هایی مثل ژاپن، کره جنوبی و حتی چین به دنبال لجن مس سرچشمه اند.
آن‌ها به دنبال باطله اند، به دنبال معدن نیستند، چون باطله سهل الوصول است و خیلی سریع می‌توانند عناصر کمیاب را از درون باطله‌ها بیرون بکشند. درواقع اولویت اولشان باطله‌ها و لجن هاست و قیمت‌های خوبی هم برای باطله‌ها پرداخت می‌کنند.
آقای راضی تاکید می‌کند: به تازه گی هندی‌ها در خراسان رضوی و چینی‌ها در خراسان جنوبی به شدت روی باطله‌ها زوم کرده اند، خیلی هم برایشان سود آور است.
ایرج رخصتی مدیرعامل وقت شرکت ذوب آهن اصفهان نیز می‌گوید: چرا چینی‌ها به لجن کنداکتورما علاقه داشتند ما هم فکر می‌کردیم که دیوانه اند.
باطله‌های معدنی زباله‌های معدنی یا پسماند نیز نام دارند، همان خرده سنگ‌های دور ریز که در کنار هر معدنی نمایانند.
اما رئیس انجمن سنگ آهن ایران معتقد است: علم جدید درموضوع صنایع معدنی در دنیا، باطله را یک ماده زائد نمی‌دونه و اسم باطله نیز روی آن نمی‌گذاره بلکه یک ثروته. شما ممکنه که در یک سنگ معدن آن کانی یا عنصری که لازم دارید مانند آهن، مس یا الومینیوم را استخراج کنید، اما چیزی که باقی می‌مونه ممکنه از ماده اصلی با ارزش‌تر باشه، ممکنه در داخلش طلا، نقره، کبالت، نیکل و ... باشه که خیلی هم ارزشمند هستند.
آقای مهرداد اکبریان در این خصوص می‌گوید: کشور‌هایی هستند که در این موضوع پیشرو بودند و آمدند روی این عناصر کار کردند، یک مقدار تکنولوژی آن پیچیده‌تر از تکنولوژی اولیه جداسازی هاست که ما در معادن مان یا در صنایع معدنی مان داریم.
به گفته آقای راضی کارشناس فرآوری مواد معدنی؛ ما اکنون باطله‌هایی داریم که ۶ عنصر داخل آن است که خیلی هم مهم است و یکی از ثروت‌های کشور است.
طبق برآورد‌ها، باطله‌های مواد معدنی در ایران، چیزی حدود دو میلیارد تن اعلام شده که تاکنون در سایه نبود شفافیت قانونی، بازفرآوری آن‌ها مغفول مانده است.
دبیر انجمن سنگ آهن ایران می‌گوید: اکنون باطله‌های سنگینی در کشور ما وجود دارد، ما معادنی داریم که سالهاست تولید و باطله‌های خود را انباشته می‌کنند که هر کدام باطله‌های چندین ده میلیون تنی دارند که یک ثروت کلانی است.
آقای سعید عسگرزاده دبیرانجمن سنگ آهن ایران نیز دراین خصوص معتقد است: چیزی حدود صد میلیون تن در سال گذشته سنگ آهن استخراج کردیم. ما بین ۳ تا ۲۰ برابرآنچه که از این ۱۰۰ میلیون تن استحصال کردیم، باطله برداری انجام شده است. البته درخصوص اینکه معادن ما کجا باشد مهم است، اما در بهترین معادن ما نسبت باطله برداری سه به یک و در معادن سخت‌تر نیز این نسبت ۲۰ به یک است.
کما اینکه آقای راضی کارشناس فرآوری مواد معدنی نیز می‌گوید: چیزی حدود دو میلیارد تن در ۷ هزار نقطه معدنی باطله داریم. روی یک انباشت ۲۰ میلیون تنی چیزی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد دو تا عنصر را داشتم، دو تا عنصر دیگر را حساب نکردم، این ثروت‌ها مانده و مدیریت نمی‌شود و همیشه منتظریم که یکی از آن طرف آب بیاد این مشکل را حل کند.
اکنون با الزام قانونی در برنامه هفتم و کاهش ذخایرمعدنی روی زمین، بازفرآوری باطله‌ها جزو اولویت‌های معادن مختلف قرار گرفته که فرآوری دوباره آن‌ها می‌تواند منبع جدیدی برای افزایش ذخایر و تولید مواد معدنی با ارزش افزوده هرچه بیشتری شود.
کارشناس فرآوری مواد معدنی می‌گوید: آن چیزی که اکنون داریم و روی زمین مانده را باید هدف گذاری کنیم. در برنامه هفتم نیز یک بخشی به این موضوع اختصاص پیدا کرده است که متاسفانه ده درصد بازیافت باطله‌ها را مطرح کرده است.
آقای راضی معتقد است؛ ما عمدتا در بحث باطله‌های که اکنون داریم ۳۰ تا ۳۵ درصد عناصر هدف را داریم، ما اگر همت کنیم درآمد این باطله‌ها دو برابر درآمد مواد معدنی است. انباشت‌های باطله ما دو پله مانده به بازفرآوری، اما ماده معدنی ۵ پله. در واقع دریک انباشت ۲۰ میلیون تنی ۶ میلیون تن کنسانتره سنگ آهن ۶۶ درصد وجود دارد، یعنی چیزی حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان.
آقای مهران محجوب نژاد معاون شرکت فولاد تکنیک در این خصوص می‌گوید: یک زمانی واقعاً از لحاظ معادن روی زمینی، شرایط مان خیلی مناسب بود، اما عملاً دراین چند سال گذشته، چون بحث کسری مواد اولیه پیش می‌آید، بحث باطله‌ها اهمیت خودش را بیشتر نشان می‌دهد.
ایرج رخصتی مدیرعامل سابق ذوب آهن اصفهان نیز معتقد است: سنگ آهنی که قرار است عیارسازی شود در باطله اش ۳۵ تا ۴۵ درصد اف‌ای پسماند دارد، اما به عنوان باطله به آن نگاه می‌شود.
طبق سالنامه آماری معادن فعال کشور، پارسال تولید مواد معدنی حدود ۶۵۰ میلیون تن اعلام شده و تناژ باطله برداری نیز (درهمین سال) حدود ۲ میلیارد تن بوده / با توجه به افزایش تولید ۷۵۰ میلیون تنی مواد معدنی در افق ۱۴۰۴، حجم کلی استخراج و باطله برداری به بالای ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن در سال می‌رسد.
از آنجا که طبق برآورد‌ها بیش از دو سوم استخراج مواد معدنی در ایران مربوط به باطله هاست، توجه به فرآیند بازفرآوری آن‌ها به عنوان ثروتی پنهان، موجب پیشروی بخش معدن و افزایش هرچه بیشتر ذخایرمواد معدنی در کشور خواهد شد.
