مهسا مژدهی: اردوغان این هفته در حالی که خودرو توگ ساخت ترکیه را با خود حمل می‌کرد به توری دور سه کشور عربی امارات، عربستان و قطر رفت. او در این سفر خودروی ساخت کشورش را به عنوان هدیه برای سران مهم‌ترین کشورهای عربی برد. او در حالی همه تلاش خودش را کرد که یخ بین آنکارا و سه پایتخت عربی را بشکند که ترکیه یکی از بی‌سابقه‌ترین بحران‌های اقتصادی را از سر می‌گذراند. ارزش لیر، به پایین‌ترین حد خود در مقایسه با دلار رسیده و فشارهای اقتصادی داد مردم عادی را در آورده است.
روابطی که از نو گرم می‌شوند
اردوغان در سال‌های اخیر با هیچ‌یک از کشورهای عربی به غیر از قطر ارتباط خوبی نداشت. او که روزگاری پرچم گردش به شرق را در دست گرفته بود، وقتی بر سر مساله سوریه و سپس قتل خاشقچی با عربستان و همراه آن امارات در افتاد، خودش را از چشم این دو کشور انداخت. از طرف دیگر حمایت آنکارا از اخوان المسلین و قطر، به بحران‌ها میان ترکیه و دو کشور دیگر عربی دامن زد.
در ماه‌های گذشته اردوغان همه هم و غم خود را بر روی ارتباط دوباره با جهان عرب گذاشته است. او حتی خیزی به سمت برقراری ارتباط با اسد برداشت تا مساله پناهندگان سوری را حل و فصل کند. اما مهم‌ترین مقصد برای او کشورهای ثروتمند عربی هستند که دستشان برای سرمایه‌گذاری در ترکیه باز است و حاضران در قبال کمی نرمش، زیر پر و بال آنکارا را از نظر مالی بگیرند.
اردوغان از ابتدای تور منطقه‌ای خود؛ ابایی از این نداشت که اعلام کند با اهداف اقتصادی سفر را آغاز کرده است و پیش از آنکه او سوار هواپیما شود، مشخص شد که ۲۰۰ تاجر از ترکیه تیم اردوغان را همراهی می‌کند. بالاخره کسری حساب ۳۷.۷ میلیارد دلاری ترکیه نیاز به راهی برای جبران دارد.
بیشتر بخوانید:
دست دادن پسر اردوغان با بن سلمان جنجالی شد
دستاورد سفر اردوغان به امارات
در عربستان و امارات و قطر چه گذشت؟
روابط ترکیه و عربستان در یک دهه گذشته تیره‌ترین روزهایش را سپری کرده است. اما ظاهرا این وضعیت قرار نیست تا ابد ادامه پیدا کند. سفر به عربستان به امضای یک طرح همکاری دفاعی انجامید. همچنین وزارت دفاع عربستان سعودی قراردادی را با بایکار، تولیدکننده پهپاد ترکیه، امضا کرده است.وزیر خارجه عربستان در مورد این سفر گفت که این دو کشور می‌توانند تلاش‌های مشترکی برای حل و فصل جنگ روسیه و اوکراین داشته باشند. اردوغان یکی از نخستین خودروهای برقی تولید داخل ترکیه موسوم به تاگ را به بن سلمان هدیه داد و بن‌سلمان هم مقابل چشم او سوار خودرویی که هدیه گرفته بود شد.
در این سفر تفاهم‌نامه‌هایی در زمینه انرژی، سرمایه‌گذاری مستقیم و رسانه به امضا رسید. تلویزیونی تی. آر. تی. ترکیه طی گزارشی با اشاره به میزان ۱۹ میلیارد دلاری تجارت بین دو کشور ترکیه و امارات در سال گذشته میلادی اعلام کرد: هدف از سفر اردوغان به امارات تلاش برای دستیابی به حجم تجارت دوجانبه ۴۰ میلیارد دلاری در افق پنج سال آینده است.
بنا بر اعلام این رسانه، در چارچوب توافقنامه همکاری امضا شده بین آنکارا - ابوظبی، ایجاد حدود ۲۵ هزار شغل در امارات متحده عربی و ۱۰۰ هزار شغل در ترکیه در نظر گرفته شده است.روابط دوجانبه میان ترکیه و امارات متحده عربی پس از چند سال تنش بعد از کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه و تحریم قطر توسط این کشور و اعلام حمایت ترکیه از دوحه حالا بهتر شده است. البته رهبران دو کشور امارات متحده عربی و ترکیه در ماه مارس سال جاری میلادی نیز از طریق ویدئو کنفرانس باهم مذاکره کرده بودند.
امیر قطر در حاشیه دیدار امروز خود با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه توپ دیدار فینال جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر بین دو تیم فرانسه و آرژانتین با امضای لیونل مسی را به رئیس‌جمهور ترکیه هدیه کرد. در این سفر آل ثانی و اردوغان با توگ به محل دیدار دوجانبه رفتند. در بیانیه مشترک وزرای خارجه ترکیه و قطر آمده بود: «بر اساس روابط راهبردی و همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری و در راستای دستورات رهبران دو کشور، مصمم به ادامه همکاری مشترک هستیم و برای هماهنگی در زمینه‌های مختلف به منظور تضمین تداوم تقویت روابط دوجانبه دو کشور تلاش خواهیم کرد.»
ناظران چه می‌گویند؟
اوکان مدرس‌اوغلو نویسنده روزنامه صباح در ترکیه درباره چشم‌اندازهای همکاری میان ترکیه و سه کشور خلیج فارس بحث کرده است. او می‌گوید یک برنامه‌ریزی میان‌مدت-درازمدت سرمایه‌گذاری به شکل سرمایه یا سرمایه‌گذاری درازمدت شبیه سرمایه و توافقی در این راستا در نظر گرفته شده است. تولیدات کشاورزی، صنایع دفاعی، فناوری‌های سازگار با انرژی‌های تجدیدپذیر و اهداف انتشار کربن صفر، صنعت ابزارهای پزشکی، در این زمینه در صف اول قرار دارند.
وفیق مصطفی یکی از اعضای حزب محافظه کار بریتانیا در گفتگو با العالم بر اهمیت این دیدار با توجه به اینکه در چارچوب بازآرایی صندلی ها، ساماندهی محورهای سیاسی و بازسازی خاورمیانه است، تاکید کرده و می‌گوید وابستگی جهان به نفت در سال ۲۰۳۴ بسیار کمتر خواهد شد و به همین دلیل است که توزیع مجدد قدرت برای ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس بسیار مهم خواهد بود.این تحلیلگر سیاسی معتقد است: ترکیه در آینده به منابع مالی بسیار هنگفتی نیاز دارد و طی چند سال آینده به راحتی می تواند بخشی از آن را به طور مستقیم به دست آورد. حسن سویدان، پژوهشگر امور ترکیه هم به این رسانه گفته سفر رئیس جمهور اردوغان در چارچوب اجرای سیاست ترک دشمنی و جذب سرمایه گذاری انجام می شود.
۳۱۱۳۱۲
