«عماری گردانی» مردم سُه در دهه اول محرم

خبرگزاری مهر جمعه 30 تیر 1402 - 10:43
اصفهان – مردم روستای تاریخی سُه از توابع شهرستان شاهین شهر و میمه با مراسم‌های مختلف از جمله «عماری گردانی» در دهه اول محرم به عزاداری می‌پردازند.

خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها- مهتاب خیری: روستای سُه، یکی از روستاهای شهرستان شاهین شهر و میمه است که در ۶۵ کیلومتری مرکز شهرستان در بخش مرکزی و در دهستان مورچه خورت واقع شده است از شمال به روستای ابیانه، از سمت جنوب به روستای بیدشک، از شرق به روستای کلهرود و از غرب به روستای رباط آغا کمال محدود می‌شود.

آئین سوگواری دهه اول ماه محرم در روستای سُه قدمتی در حدود ۲۰۰ سال دارد که شامل نخل‌گردانی، عماری‌گردانی، علم گردانی، تعزیه خوانی، راه اندازی هیأت سینه زنی همراه با نوحه خوانی در مسجد جامع روستا، ذکرخوانی شبانه و خواندن اشعار و نوحه‌های قدیمی مخصوص هر روز، توسط گروهی به نام ذاکرین امام حسین (ع) در کوچه‌های روستا است.

این آئین که از ابتدای ماه محرم با تشکیل هیئت‌های عزاداری و برگزاری مجالس سخنرانی و عزاداری و تعزیه خوانی در مسجد جامع روستا آغاز می‌شود در روزهای هشتم، نهم و دهم محرم به اوج خود می‌رسد با استقبال بسیار مردم از نقاط مختلف استان همراه است. در ادامه گزارش به توضیح آئین‌های مخصوص ماه محرم در این روستا می‌پردازیم.

آئین عماری‌گردانی

عماری‌گردانی، نخل‌گردانی، علم‌گردانی به همراه عزاداری و نوحه خوانی و ذکر خوانی شاخص‌ترین مراسم‌های سوگواری در این روستا است که از آغاز ماه محرم شروع و تا روز دهم به یاد اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش برگزار می‌شود.

«عماری گردانی» مردم سُه در دهه اول محرم

آئین عماری گردانی روز هشتم ماه محرم به یاد علی اکبر امام حسین (ع) برگزار می‌شود. عماری، سازه چوبی کوچک و مستطیل شکل با قوس‌های هلالی و شبیه نخل ولی از نخل کوچک‌تر است که به عنوان تابوت واره‌ای برای تشییع پیکر مطهر حضرت علی اکبر (ع) ساخته شده است.

روز هشتم محرم و در منزل خانواده‌ای که نسل اندر نسل میراث دار این نماد بوده‌اند و تزئین و حمل آن را میراث و وظیفه خود می‌دانند، با پارچه‌های رنگین و آئینه تزئین کرده و پس از اقامه نماز ظهر و عصر و صرف ناهار تعدادی از جوانان روستا به احترام حضرت علی اکبر (ع) به نشانه جوان بودن ایشان طی مراسمی خاص آن را بر دوش گرفته و حمل می‌کنند.

آئین نخل‌گردانی

مراسم نخل گردانی همزمان با تاسوعای حسینی که در روستا به روز عباسعلی نامگذاری شده برگزار می‌شود بدین ترتیب که صبح روز تاسوعا در امامزاده یوسف که در بالای روستا قرار دارد نخل را با پارچه‌های رنگین و آئینه و قبه‌های مسی آذین بندی می‌کنند و هنگام ظهر پس از اقامه نماز ظهر و عصر به یاد علمدار کربلا نخل را به عنوان نماد بر دوش حمل کرده و با ندای یا حسین (ع) یا ابوالفضل و طی مسافت حدود ۲.۵ کیلومتری به امامزاده جلیل القدر یا گلیله که در پایین روستا واقع شده برده و تا ظهر روز عاشورا نخل را در این امامزاده برای زیارت مردم قرار می‌دهند، ظهر عاشورا نیز به یاد سرور و سالار شهیدان در مراسمی با نوحه خوانی و عزاداری بر سر و سینه زنان نخل را به امامزاده یوسف باز می‌گردانند.

«عماری گردانی» مردم سُه در دهه اول محرم

آئین علم گردانی

در روز تاسوعا عده‌ای دیگر از اهالی روستا به بستن علم مشغول می‌شوند که تعداد این علم‌ها هفت عدد است، پنج عدد از آنها با پارچه‌های رنگین و دو عدد از آنها با پارچه‌های مشکی تزئین و به ترتیب قرار گرفتن نامگذاری می‌شوند. بر روی برخی از علم‌ها اسامی خاصی گذاشته شده است. علم اول و دوم به نام حضرت ابوالفضل (ع) است و هر یک از این علم‌ها در روزهای تاسوعا و عاشورا در کوچه‌ها و خانه‌های برخی از اهالی گردانده می‌شود و در مراسم نخل گردانی پیشواز نخل حرکت داده می‌شود.

علم سوم و چهارم به نام (شاطر) برای حضرت زینب (س) نامگذاری شده و علم پنجم نیز به علم پنج تن (محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین) معروف است و علم‌های ششم و هفتم نیز اسم خاصی برای آنها انتخاب نشده ولی در مجموع تمامی علم‌ها روز تاسوعا و عاشورا پیشاپیش نخل حرکت می‌کنند و صحنه‌ای از سلام، تعظیم، شیون وحزن و اندوه در سوگواری سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) را به نمایش می‌گذارند.

آئین نوحه خوانی و سینه زنی

تشکیل هیئت سینه زنی و نوحه خوانی برای ایام عزاداری امام حسین (ع) و اصحاب با وفایش جز اولین مراسمی دانست که در روستای سُه پایه‌گذاری شده و معمولاً در آغاز ماه محرم با انجام مراسم سینه زنی در شب اول این ماه شروع می‌شود.

در مراسم سینه زنی، عده‌ای که به آنها سر دسته گفته می‌شود گرد هم در حلقه‌ای دایره‌ای شکل ایستاده و با آوا و لحنی زیبا و حزن انگیز شعری مخصوص به همان روز را دم می‌گیرند و پس از پایان بیت شروع به حرکت کرده و در حین حرکت آنها دسته سینه‌زنی که در صف‌های منظم پشت سر آنها قرار دارند، توقف می‌کنند و همان بیت را مجدداً خوانده و تا انتهای مراسم فقط همان تک بیت را تکرار می‌کنند.

«عماری گردانی» مردم سُه در دهه اول محرم

آئین ذکر خوانی

یکی دیگر از مراسم‌های آئینی روستا، ذکر مصیبت و عرض تسلیت برای امام حسین (ع) و یاران باوفایشان است که توسط عده‌ای که به آنها ذاکر گفته می‌شود انجام می‌گیرد، که شامل مراسم آئین ذکرخوانی در کوچه‌ها، ذکرخوانی در مسجد، ذکر خوانی در روز تاسوعا است.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.