انتشار آمار مربوط به سهم پایین درآمدهای معدن در تولید ناخالص داخلی لزوم مواردی نظیر جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی را بیش از گذشته گوش‌زد می‌کند. در حقیقت به عقیده کارشناسان جذب سرمایه منجر به ورود تکنولوژی پیشرفته به معادن و در نتیجه آسیب کمتری به محیط زیست خواهد شد. موردی که فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با گسترش‌نیوز به آن اشاره کرد. البته به باور توسلی جذب سرمایه در حوزه معدن به مقدمه نیاز دارد کما اینکه او در گفتگوی مذکور می‌گوید قبل از جذب سرمایه باید هدف از تولید و زنجیره تولید در معادن مشخص شود، سپس فکری در راستای جذب سرمایه داخلی و خارجی صورت بگیرد.
مشروح گفتگوی خبرنگار گسترش‌نیوز با عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به شرح زیر است.
فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار گسترش‌نیوز درباره راه‌های افزایش سهم درآمدهای معدنی در تولید ناخالص ملی گفت: به شدت نسبت به عملکرد وزارت صنعت و معدن درباره معدن اعتراض دارم و نقد جدی به آن دارم چراکه قانون را اجرا نمی‌کنند و نظارت به اندازه کافی انجام نمی‌دهند. علاوه بر این مسئولین امر بهره‌برداران معدن پیگیری نمی‌کنند. بنابراین اولین متهم اصلی در حوزه معادن، وزارت صمت است. در اغلب شهرستان‌ها مردم با بهره‌برداران معدن مشکل دارند، دلیل اختلاف مذکور هم این است که معدن‌کار منطقه‌ای را به انحصار خود درآورده و آن منطقه را نابود کرده است. این در حالی که هنوز مشخص نیست معدن‌کار ماده معدنی پیدا کرده یا هنوز به موردی دست پیدا نکرده و هنوز می‌چرخد و تخریب می‌کند. لذا این امر منجر به ناراحتی مردم منطقه شده است.
او افزود: بنده اخیراً طی نامه‌ای به خزانه‌داری درخواست کردم که بگویند آن ۱۵ درصد تبصره ۶ ماده ۱۴ چقدر است. البته مبلغ بسیار قابل توجهی است، کما اینکه در چند سال گذشته ۱۵ درصد مذکور رقمی حدود ۹ هزار میلیارد تومان شده که توسط مسئولین امر دریافت شد. البته به استان‌ها پرداخت نشد یا قسمت قابل توجهی از این رقم به اهالی منطقه تخصیص داده نشده است. همچنین این ۱۵ درصد به شهرستان‌ها اصلاً اختصاص داده نشد و به جای آن به منابع طبیعی دادند که آنها هم هیچ اقدامی انجام ندادند.
هیچ جای دنیا برای برداشت هزار تُن کانی چندین هکتار زمین را از بین نمی‌برند
توسلی با اشاره به نحوه بهره‌برداری از معادن تصریح کرد: در حال حاضر به صورت کاملاً سنتی و غیرحرفه‌ای از معادن برداشت می‌شود، در حالی که در دنیا برای برداشت هزار تُن کانی، چندین هکتار زمین را از بین نمی‌برند بلکه با استفاده از امکانات و تجهیزاتی که در اختیار دارند، محل منابع معدنی را شناسایی می‌کنند، سپس برداشت از آن نقطه را انجام داده و در پایان منطقه را به حالت اولیه خود برمی‌گرداند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: درباره معدن ابتدا باید به این نتیجه برسیم که از پس اکتشاف معدن به دنبال چه چیزی هستیم، به عبارت دیگر وقتی می‌خواهیم از معدن اکتشاف کنیم، قرار است چه اتفاقی صورت بگیرد، زنجیره تولید کجاست؟ برای نمونه در حال حاضر معدن آهن در یک شهرستان وجود دارد اما ذوب‌آهن را در شهر دیگری احداث کردند، جدای از بحث مسیری که قرار است آهن کشف شده از معدن به ذوب آهن برود و هزینه دارد، نابودی یک منطقه و آباد کردن منطقه دیگر بسیار مهم است. در حقیقت باید آن زنجیره در منطقه احداث شود و کسی هم که قرار است از معدن منطقه بهره‌برداری کند باید زنجیره تولید را در حل مورد نظر احداث کند. به عنوان مثال اگر معدن آهن است باید مجموعه فولاد در کنار آن وجود داشته باشد و یا اگر معدن طلا است باید ملزومات آن در همان منطقه احداث شود.
توسلی با اعلام خبر ورود تاجیک‌ها به یکی از معدن‌های طلای ایران ابراز کرد: در مورد معدن طلا در ایران نکته قابل توجهی وجود دارد و آن نکته این است که معدن طلای کردستان را تاجیک‌ها گرفتند و مواد داخل آن را می‌برند، واقعیت امر این است که معلوم نیست چه اتفاقی در آن منطقه می‌افتد و سود بهره‌برداری از این معدن طلا به جیب چه کسانی می‌رود. در مجموع وضعیت معدن رها شده و بسیار ناراحت‌کننده است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که منظور این است معدن طلای کردستان واقع در کشور ایران در دست تاجیکستان است؟ خاطرنشان کرد: بله، معدن طلای کردستان دست خارجی‌ها است.
توسلی درباره مزایای برگزاری نمایشگاه کان‌مین یادآور شد: قطعاً برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی برای معادن خوب است چراکه در قبال آن سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی جذب می‌شود.
