به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مجری: یک ماه گذشته ماهی بود که ریاست جمهوری اسلامی ایران سفرهای متعددی به کشورهای مختلف داشتند هم به آمریکای لاتین، هم به افریقا و هم به اندونزی و یکی از مهمترین مسائلی که در تمام این سفرها دنبال شد یا شاید بهتر است بگوییم که مهمترین مسئلهای که در تمام این سفرها دنبال شده مسائل و مراودات اقتصادی است، بنابراین چه کسی بهتر از آقای دکتر صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه که دعوتشان کنیم به برنامه و از ایشان بپرسیم چه خبر بوده است؟
از آفریقا شروع کنیم که متاخرتر از بقیه بوده است.چه اتفاقی در آفریقا و سه کشوری که آقای رئیس جمهور سفر کردند افتاد؟ مطمئنا اتفاقات متعددی بود بعضی هایش را مردم در اخبار دیدند و شنیدند و یادآوری آن خوب است و بعضی هم شاید اصلا مردم ندیده باشند و شما خبر دارید که چه اتفاقاتی افتاده است؟
آقای صفری: همان طور که مستحضر هستید طراحیهای سفرهای آقای رئیس جمهور بر مبنای همان ارزآوری که بارها ذکر کردیم برای کشور، ایجاد شغل و کار صادراتی و تداوم ارتباط اقتصادی با کشورها و در جهت توسعه است. بر همین مبنا سفر ایشان به اوگاندا، کنیا و زیمباوه شکل گرفت، البته از کنیا شروع شد و بعد به اوگاندا و بعد هم به کشور زیمباوه در مدت سه روز در هر کشوری در بعضی کشورها در زمان بسیار کوتاه و بعضی موقعها هم که یک کشور به طور کامل در یک روز انجام شده است.
مبنای کار توسعه کار اقتصادی با این کشورها است، من یک بار دیگر عرض کنم همان طور که جناب آقای رئیس جمهور دستور دادند که اولویت سیاست خارجی و همکاری ما با کشورهای همسایه است، همزمان فرمودند که ما با کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین و غرب آسیا باید همزمان توسعه اقتصادی داشته باشیم که مستحضر هستید که توسعه اقتصادی شامل صادرات است، شامل واردات مناسب است، شامل این است که ما صادرات صنعتی، صادرات فناوری و صادرات دانش بنیانی خودمان را آنجا داشته باشیم، در ابعاد فرهنگی و اینها که این در شاخه کار من نیست در یک مجموعهای که به نظرم بیش از ۸۰ درصد آن در زمینههای اقتصادی است.
مثلا در مورد کنیا، اسناد زیادی امضا شد، برخی اسناد زیرساختهای همکاریهای اقتصادی است، اما از همه مهمتر این که توانستیم قراردادی درباره صادرات خودرو خودمان از لحاظ بعد خاص خودرو، نیسان آبی که معروف است انجام شد، مستحضر هستید که فرمان خودرو در آنجا فرمان راست است، شرکت سایپا طراحی کرد با فرمان راست و این را آنجا ارائه کرد و در همین ابتدا بین ۱۳ هزار تا ۱۴ هزار متقاضی بود، آن فرم را پر کردند در جهت تقاضا و این خودرو، خودرویی است که میتواند در روستاها و شهرهایی که نزدیک به پایتخت هستند و دور هستند مورد استفاده قرار بگیرد که این یک کار بسیار مهم و طولانی خواهد بود.
در کنار آن، در مورد خانه فرهنگ به قول معروف خانه فناوریهای تکنولوژیکی را آنجا داریم که قراردادهای خوبی در قبل و در این سفر بسته شد و در زمینه کارهای دانش بنیانی به خصوص در زمینه مخابرات و کار آی سی تی و د رمورد دارو و تجهیزات پزشکی؛ یکی از برتریهای جمهوری اسلامی ایران در این نوع کالاهاست، در مورد آی سی تی تجهیزات بسیار خوبی تولید میکنیم، قابل رقابت است با کشورهایی که صاحب نام هستند و این کار در آنجا شکل گرفت، البته تفاهم نامههایی در مورد کار آموزش حرفه و فنی است.
سوال: اقای دکتر درباره صادرات نیسان به آفریقا گفتید که بالای ۱۲ تا ۱۳ هزار دستگاه اگر اشتباه نکنم، یک سوالی پیش میآید و این که یعنی نیسان چیزی است که کشور دیگر نتواند به آفریقا بفروشد یا چه خبر است؟
صفری: مسلما رقابت وجود دارد، کیفیت مهمترین چیز است، دوما قیمت رقابتی است، راحت معامله کردن مسئله خیلی مهمی است، این خودرو کیفیت بالایی دارد، موتور بسیار قوی دارد، برای کار روستاها در فاصله زیاد با قدرت بالا دارد، ظاهر خودرو ظاهری است که تقریبا یک و نیم برابر آن تناژی که گفته میشود میتواند کار حمل و نقل را انجام دهد، در بعضی کشورها از این خودرو صادرات مان را شروع کردیم و آنها از این به عنوان مسافربری مثل تاکسی استفاده میکنند، از این روستا به آن روستا، در داخل شهر و مسائل دیگر؛ پس رقابت کردیم، کیفیت را آزمایش کردند، نمونه رفته آنجا، به این راحتی شکل نگرفته است.
سوال: یعنی چه کشورهای دیگری تلاش کردند وارد آفریقا بشوند و ما در این رقابت توانستیم پیشتازی کنیم؟
صفری: من آن کشور را نمیخواهم نام ببرم، کشورهای اروپایی هستند، کشورهای منطقه در غرب کشور هستند، اما با رقابتی که سایپای ما آنجا انجام داد، کیفیت، خدمات، که خدمات خیلی مهم است، ارائه شد، بعد از این که در آن نمایشگاه از این بازدید کردند ۱۳ هزار فرم پر شد که ما متقاضی هستیم، کنیا هم یک کشوری است که ارتباط دارد با کشورهای مختلف، وقتی که فرمان راست است مشخص است با چه کشورهایی ارتباطات نزدیک داشته، ولی ما توانستیم در این رقابت پیروز بشویم.
سوال: ما برای کشت فراسرزمینی هم در آفریقا مزیتهایی داریم یعنی آنجا مزیتهایی داریم و آنجا هم امکانش وجود دارد، کمااینکه الان هم هست.
صفری: بعد از این مسئله در همان خانه فناوری ما که یکسالی است آنجا افتتاح شده است، شرکتهای مختلف آن جا نمایشگاه دائمی دارند و نه فقط برای کنیا، بلکه کشورهای همسایه هم دارند خدمات میدهند. برتری مان بخصوص در کارهای دانش بنیانی روی داروهای سرطانی، نانویی و بایویی است هم در داروهای شیمیایی و داروهای نرمال مثل شربت سینه و قرصهای معمولی، آن هم برتری داریم بخاطر کیفیت و بخاطر قیمتی که ارائه میشود، اما در مورد داروهای سرطانی قیمتها یک سوم قیمتهایی است که از کشورهای اروپایی و کشورهای دیگر تهیه میشود و با کیفیت خوب. پس این برتری در مورد تجهیزات پزشکی، چه تجهیزات مصرفی، چه تجهیزاتی که مثل دیالیز، مثل دستگاههای لاپاراسکوپی، برتری خاصی داریم به خصوص در قیمت و کیفیت.
اگر یک کالا را شما با کیفیت یکسان ببینید قیمت ما یک سوم تا یک چهارم است. حالا میگویید چرا؟ بالاخره با برداشت و کار و فناوری که شده کیفیت بالاست، قیمت مناسب.
سوال: تجهیزات پزشکی را که ما به اروپا هم صادر میکنیم.
صفری: بله؛ به چین و جاهای مختلف، سال گذشته حدود ۳۰۰ میلیون دلار تجهیزات پزشکی به چین صادر کردیم. اما نکته این است چرا ما را انتخاب میکنند و بقیه را انتخاب نمیکنند میبینند ما در قراردادهایمان و در معاملاتمان منصف هستیم و ما حالت فکر برد برد را داریم، نه این که ما یک برد داشته باشیم، مثالی میزنم در کنار کارهای حرفه و فنی آموزش شان، یکی از طرحهای نقشه راهی که در دولت سیزدهم برای آفریقا در نظر گرفته شده در مورد آموزشها است. در بخش پزشکی، در بخش واکسن سازی، در بخشهای مختلف، خودرو، مکانیک و الکترونیک و آی سی تی.
چه کار میکنیم روی این موضوع، الان این قرارداد هم در این سه کشور بسته شد. تعدادی از افراد را اینجا میآوریم، آموزش میدهیم تکنسینها را به صورت کوتاه مدت و اینها افرادی هستند که میتوانند در آنجا با فناوریهایی که انتقال میدهیم به آنجا، کار کنند. یا کالاهای صادراتی مثل خودرو، تجهیزات مخابراتی و اینها به عنوان خدمات پس از فروش میتوانند کمک کنند. این یک نکته مهمی است.
دولت جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم در مورد واکسن سازی، نهضتی را آغاز کرده است که ما افراد را از کشوری مانند مالی، گینه، کنگو، موریتانی و اینها در برنامه مان هست اینها به داخل کشور ما میآیند آموزش در رازی، واکسن سازی ما که سابقه طولانی و کیفیت بالایی دارد آموزش میبینند، مثلا اخیرا هفته پیش حدود ۱۲ نفر فارغ التحصیل شدند، چطور واکسن میسازند، آموزش دیدند درمورد دامپزشکی میگویم.
اینها که میروند آنجا، ما آنای پی آی را هم به ایشان میدهیم، واکسن ساخته میشود، آن واکسنی که کیفیتش مورد نظر ما است، آن تزریق میشود در آن حیواناتی که اهلی مثل گوسفند و گاو و اینها، موقع خرید ما، ما دیگر خیالمان راحت است که از واکسن خودمان و بعد از تست دیگر آن مریضی را ندارند. الان در چند کشور شروع شده دو کشور فارغ التحصیل شدند رفتند و ۴ تا ۵ کشور دیگر در برنامه مان هست که به زودی بیایند. بخصوص چرا واکسنها را از ما میخواهند؟ چون تقریبا آفریقا به دو بخش فرانسوی زبان و انگلیسی زبان هستند در غرب بیشتر فرانسه زبان و در شرق انگلیسی زبان هستند. میگویند واکسنهایی که به ما میدهند از اروپا نه کیفیت دارد و قیمتهای بالا. واکسنهای شما کیفیتش خوب است، قیمتش هم مناسب است و این تشویق شدند؛ میگویند که آقا چرا آمدند سراغ واکسن شما، رازی هم کم شهرتی را در دنیا ندارد، سازمان انستیتوی بسیار مشهوری در این زمینه است، الان این کار نسبتا شروع شده در کشورهای آفریقایی آموزشها داده میشود.
در مورد حرفه و فن، همین هفته پیش ۱۶ نفر فارغ التحصیل شدند برای کشوری از گینه، بعد مالی و دیگر کشورها؛ مثلا شما ملاحظه میفرمایید در گینه ماشین آلات دست دوم از اروپا میآید، وقتی که خراب میشود نمیتوانند تعمیر کنند. الان ایران خودرو در سنگال تولیدش دوباره احیا شده، اینها دارند آن مرکز تعمیراتی را در گینه راه اندازی میکنند به وسیله همین ۱۶ نفری که این جا آموزش دیدند، جزء افراد پایهای هستند برای این کار. هم ایجاد شغل برای آنها شده، هم برای ما و هم یک درآمدی که بتوانیم در آن منطقه از آن استفاده کنیم.
سوال: قرار است این آموزشها توسعه پیدا کند؟
صفری: بله؛ نظام مند، تقریبا ۱۰-۱۲ تا را در فاز ۶ ماهه داریم که ان شاالله این آموزشها داده میشود. در بخش دانشگاهها و علوم اینها جداست. اینها کوتاه مدت است در آن موردها هم برنامه ریزی وجود دارد. در مورد کنیا، این کار شده، تجهیزات پزشکی، دانش بنیان، داروها و زمینههای در بخش انرژی بخصوص نیازمندیهایی که دارند، مثلا ال پی جی، سی ان جی و تولید کپسول گاز در آنجا و پالایشگاه و این مسائل که بخش انرژی هم برای ما هست.
در سفر آقای رئیس جمهور ببینید در بخش انرژی بوده، در بخش پزشکی بوده، در بخش کارهای دانش بنیانی بوده و در بخش صادراتی که تداوم داشته باشد و بازارهای جدید است و این در جهت تجارت هم قرار شده ۱۰ تا ۲۰ برابر توسعه پیدا کند.
این نکته بسیار مهمش در این جاست. حالا در کشت فراسرزمینی ما تجربه داشتیم مزارع نمونه، مزرعه نمونه یعنی به چه صورت؟ ما مکملهایی داریم که به صورت کارهای دانش بنیانی هست، یکی از هدیههای آقای رئیس جمهور این مکملهای کشاورزی بوده است که تقویت میکند کالاها را و مکمل آن کار کشاورزی است.
در یک مزرعه نمونه یا دو مزرعه نمونه که مثلا ما در ونزوئلا در نیکاراگوئه به این صورت انجام دادیم در این جا شکل میگیرد و با آزمایش این مکملها این میتواند بازاری برای مکملهای ما باشد و ما بتوانیم از کالاهایی که در آنجا محصولات کشاورزی که حاصل میشود، مورد نیاز ما است از آنها استفاده کنیم.
در این سفر داستان گوشتی که سالیان سال ما متاسفانه از آفریقا استفاده نمیکردیم، ولی کشورهای مختلف اروپایی مثل آلمان، فرانسه، ایتالیا، کشورهای خلیج فارس، اسم نمیبرم، تمام مصرف شان از آفریقا است و قیمتهای مناسبی در آنجا هست. ما به کنیا کار نداریم یعنی فقط به آنجا بسنده نمیکنیم به مالی، به گینه، به موریتانی، به کنگو، به زیمباوه همین جور کشورهای مختلف، مثلا در مورد موریتانی، جمعیتش ۴ و نیم میلیون است، اما ۵ برابر جمعیتش گاو و گوسفند، محصولاتی که با فضای بسیار مناسبی هست با این روشی هم که ما آموزش میدهیم و از واکسنهای خودمان که یک بازاری هست برای ما، آنجا و قیمت مناسب که استقبال میکنند آن گوشت مورد نظر دامپزشکی ما را با این مسئله، چون بالاخره همین واکسنها برای خود دامپزشکی ما بوده که مورد قبولشان بوده این انتقال فناوری و آزمایش شده و آزمایش میکنند و ما میتوانیم این کالاها را وارد کنیم.
پس سفر جناب آقای رئیس جمهور میبینید وسعت صادرات و فناوری است، تثبیت و افزایش تجارت است و کار پیوسته و مداوم برای آینده است، این سیاست را برای کشورهای آفریقایی شکل گرفته، من همین را خواستم بگویم بلافاصله که آقای رئیس جمهور برگشتند همین امروز صبح تماس داشتند خودشان به شخصه، که این توافقاتی که من در این سه تا کشور کردم به کجا رسید؟ این را شخصا همین امروز که فلان چیز، فلان چیز و فلان چیز که توضیحات لازم را خدمتشان داد و پیوسته، عینا در مورد کشورهای آمریکای لاتین، در اندونزی، پیگیریهای خاص و گروههای خاصی هستند که این توافقات شکل بگیرد.
دوستی امروز از من پرسید، این سفرهای جناب آقای رئیس جمهور خیلی تفاهمات و توافقات زیاد است میتوانید از پس آن بر بیایید؟ من گفتم که ببینید کار ۲۰ درصد است پیگیری آن ۸۰ درصد و این پیگیریها از خود مقام ریاست محترم جمهور ادامه دارد، معاون محترم اول آقای دکتر مخبر و در سطح وزارتخانهها و وزارت خارجه به عنوان یک هماهنگ کننده که وظیفه را جناب آقای رئیس جمهور دادند در جهت پیگیری، ما داریم پیگیریها را میکنیم و دائم گزارشات را خدمت شان عرض خواهیم کرد.
همین امروز گفتیم آقا گوشتی که توافق شده بزودی باید بیاید که دارند تدابیر لازم را انجام میدهند. عینا در زیمباوه، زیمباوه تراکتورسازی ما دارد آنجا احیا میشود و بسیار استقبال کردند از تراکتورهای ما، در کنار این کشت تنباکو، ما میدانید که تنباکو مواد اولیه اش وارد میشود، بیشترین تنباکوی ما از زیمباوه وارد میشود، آنجا کشت فراسرزمینی توافق شده که این کار انجام شود و قیمت مناسب خواهد بود تا از طریق دلالان مثلا اگر"آ" باشد به وسیله دلالان به "سه آ" خواهد رسید این دستوری بوده که آقای رئیس جمهور آنجا دادند.
در بخش کار حرفه و فن، کار واکسن، کار تجهیزات پزشکی، تکرار خواهد شد در این کشورها، در زمینه کار دراز مدت، دانشگاهی، فرهنگی این مسائل هم هست که من رشته کاری ام فعالیتم به آن نیست، اما در آموزش، آموزش کوتاه مدت، انتقال فناوریهای مورد نظر آنها که یکی از آنها تراکتور است، تراکتور فقط برای زیمباوه نخواهد بود.
یکی از کارهای مهمی که با زیمباوه در جهت گسترش کارهای دارویی مان و تجهیزات پزشکی هست، مستحضر هستید که رجیستر کردن دارو در کشورها و تجهیزات پزشکی بسیار سخت است. خوشبختانه قبل از سفر جناب آقای رئیس جمهور آمدند به داخل، رفتند تجهیزات را دیدند، استانداردهای ما را دیدند و کارهایی که انجام شده در کشور، توافقنامهای در سفر ایشان انجام شد که ما داروهایمان و تجهیزات پزشکی مان بدون رجیستر شدن وارد زیمباوه بتواند شود.
اگر شما وارد زیمباوه شدید میتوانید با آن تفاهماتی که بین کشورهای آفریقایی در شرق هست به این تعداد، حالا ۱۰ کشور است، ۱۱ کشور است میتواند انجام شود، پس یک بازار جدیدی ایجاد شد در کشورهای مختلف و شما میتوانید صادرات خودتان را داشته باشید، البته خدمت شما عرض کنم، با کنترل کیفیت در داروها.
مثالی بزنم، کشور به کشور، مثلا در آمریکای لاتین الان مسائل سرطانی به خصوص سرطان خون توسعه پیدا کرده است، بعد از حوادثی که حاصل شد، الان از ما مثلا کشور ایکس در آنجا تقاضای صد میلیون دلار صادرات داروهای نانویی و بایویی سرطانی کرده است، خوشبختانه با جلساتی که ما با وزارت بهداشت و آقای دکتر عین اللهی دستور دادند، میتوانیم صادرات ثابتی ۲۰ درصد تا ۲۵ درصد داشته باشیم، چون ما همیشه مشکل داشتیم در داخل میگویند کسی که تولیدش را بالا ببرد، من هفته پیش با مسئول غذا و دارو جلسه داشتم گفت ما روی صادرات خیلی مصر هستیم و ان شاالله با یک عدد بالایی صادرات را به کشورهای مختلف داشته باشیم.
ما قبل از آن شرکت هایمان را رجیستر کرده بودند در مناقصه، این هم به همین راحتی نیست بروی وارد شوی، باید بروی رجیستر کنی، مناقصه را برنده شوی، قیمت هایت و یک کار وحشتناک و رقابتهای وحشتناکی هست. مثلا ما در یک کشوری با قیمت مناسب برده بودیم، غربیها آمده بودند اعمال نفوذ داشتند میکردند که ما را کنار بگذارند که با پیگیری محکم وزارت خارجه ما دوباره برگرداندیم عدد ۱۰ میلیون دلار بود، ولی برای ما یک پایهای بود که میتوانستیم این کار را در آنجا شروع کنیم.
در کشورهای همسایه هم این اتفاقات خواهد افتاد، پس با این چارچوب هم در اوگاندا، هم در زیمباوه و هم در کنیا این کار شروع شد. حالا این کار کشت فراسرزمینی ما در اوگاندا، در بخشهای مختلف هست، قبلا تجربه داشتیم این تجربه توسعه پیدا کرد، کار مزرعه نمونه دوباره در آنجا تثبت شد حتی آقای رئیس جمهور در اوگاندا بازدید کردند از یک مزرعه نمونه، تشریف بردند مسائل را دیدند و توضیحات و دستورات لازم را دادند که این توسعه هر چه بیشتر پیدا کند در جهات کالاهای مورد نیاز خودمان و توافقاتی با آن کشور انجام شد. مثلا در مورد موتورسیکلت برقی و موتورسیکلتهای دیگر مثلا سایپا و شرکتهای ما علاقمند هستند صادرات داشته باشند در آنجا، حالا ممکن است شما سوال بفرمایید در داخل، داخلش میخواهند شروع کنند، ولی آنجا به خاطر چارچوبها و شرایطی که هست راحتتر میتوانند این کار را انجام بدهند شاید رقابت راحتتر باشد.
پس این الگو دستور اقای رئیس جمهور است برای سایر کشورهای آفریقایی انجام شود و تلاش ما این است که تعداد سفرها در امسال، حالا عددش را من بگویم ۱۰ تا ۱۲ تا ممکن است نشود، ولی روی آن ما طرح داریم و ان شاالله بتوانیم به این نتیجه برسیم.
آینده اقتصادی خودمان را در آفریقا میبینم، در بخش معادن، در بخش صادرات، در بخش مواد اولیه مورد نیاز کشورمان، ما میتوانیم آنجا حضور داشته باشیم و این کارها را عددی که ما یک میلیارد، یک و دو دهم میلیارد ما تا ۲۰ میلیارد ۳۰ میلیارد جایگاه دارد، ظرفیتش وجود دارد که ما با کشورهای آفریقایی کار کنیم آیا توانش را داریم یا نداریم، توان صادراتی را داریم، یک مشکلی که داشتیم کشتیرانی بود، الحمدالله کشتیرانی برای شرق ریگولار شده، برای غرب داریم تلاش میکنیم آن هم مرتب بشود، چون یکی از کارهای جابجایی کالا، کشتیرانی است.
آقای صفری ادامه داد: به این صورت دارد شکل میگیرد که کشتیرانی بسیار مهم است برای ما، برای رفتن کالا و حتی واردات کالا از آنجا؛ ما اگر بتوانیم یک نهضتی با این روشی که گفتم در جهت آوردن گوشت از کشورهای آفریقایی ایجاد کنیم، لازم نیست که دیگر استرالیا برویم و کجا و کجا برویم و با قیمتهای بالاتر، حمل و نقل، قیمت مناسب، این هم اگر کسی سوال کند آقا چرا از آفریقا؟ شما سوال کنید کشورهای خلیج فارس؟ تمام است، یکی میگفت نه اروپاییها و آلمانیها میروند از بچگی گوسفند را تحت نظر میگیرند و ما چک کردیم دیدیم چنین چیزی نیست شاید هم باشد، ما هم با این روش معالجه و یا دامپزشکی که توصیه کردند داریم به وسیله خودشان با تولید واکسنها و تزریق واکسنها این نهضت را راه اندازی میکنیم.
در مورد مسائل و فضای دانش بنیانی برای ما آنجا در رشتههای مختلف در بخش آی سی تی که در هر سه کشور امضا شده، روی فناوریهای نو، روی شبکهها، روی نرم افزاری، فضای بسیار خوبی است مثلا در کشورهایی حتی مثلا درباره یا ۵ جی که صحبت میکنیم اطلاعات شان در سطح تکنسینها است، این آموزش را به راحتی ما میتوانیم بدهیم، توانایی اش را داریم، شبکهها را شکل دهیم و این کار انجام شود.
پس در کنار همسایهها ما داریم به طور موازی طبق دستور آقای رئیس جمهور آفریقا و آمریکای لاتین و آسیای غربی مثل اندونزی و مالزی مثل کامبوج، مثل ویتنام که برنامه ریزی شده برای آینده روی صادرات خودمان؛ بخش انرژی بسیار مهم است، بخش پالایشگاهها، تعمیرات پالایشگاهها، بازارهای جدید بخش انرژی این مسائلی است که روی آن تمرکز داده شده که ان شاالله شکل بگیرد و اجرایی شود و به دنبالش شدیدا هستیم حالا بفرمایید کدام کشورها و پالایشگاهها هست حالا وقتی به نتیجه رسید خدمت تان میگوییم.
ادامه دارد