بنابراین همین امر موجب شده بازار فروش لوازم آرایشی نسبت به سایر صنفها با کاهش مشتری چندان زیادی مواجه نشود و وضعیت اقتصادی فعلی این بازار را چندان تحت تاثیر خود قرار ندهد. رصد میدانی و گزارشهای مرتبط با آن بیانگر همین امر است؛ خیابان رودکی نرسیده به آذربایجان تبدیل به مرکز خرید محلی شده و چندین مغازه در این حوزه فعالیت میکنند؛ وارد یک مغازه بزرگ مملو از لوازم آرایشی میشوم و با یک نگاه کلی به قفسهها و محصولات چیده شده در آنها انواع برندهای ایرانی و خارجی را در آن میبینم. در همین لحظه یکی از چند فروشنده حاضر در فروشگاه که مردی جوان است به سمتم میآید و میپرسد:«بفرمایید؟ چی نیاز دارید؟» بعد از معرفی خودم پرسیدم: محصولات نسبت به سال گذشته چقدر افزایش قیمت داشته است؟ که فروشنده با خندهای تمسخر آمیز میگوید:«لوازم آرایشی هم مثل همه چیز گرون شده مثلا این مداد چشمها را میبینید پارسال ۸ هزارتومان بود امسال ۲۵ هزار تومان شده است. بیش از ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشتند.» در کمال تعجب تشکر میکنم و میروم سمت قفسهها و با دیدن محصولات بدون قیمت شروع به پرسیدن قیمت میکنم.
مغازه لوازم آرایشی دیگری نظرم را جلب میکند که لاکهای خود را در سبدی مقابل درب ورودی قرار داده و روی یک کاغذ بزرگ نوشته:«لاک فقط ۱۸ هزار تومان» پس از ورود به فروشنده که دختری جوان است میگویم قیمت لاکها کمی بالا نیست؟دختر جوان پاسخ میدهد:«پارسال همین لاک را ۵ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری میکردیم؛ اما امسال ۱۵ هزار تومان فقط عمده فروش به ما میفروشد.» با یک حساب سر انگشتی کاملا متوجه شدم که سود چندانی نصیب فروشندگان این صنف نمیشود اما قیمت اجناس افزایش قابلتوجهی داشته است. این در حالی است که امسال صندوقهای موجود در فروشگاههای لوازم آرایشی نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته نقدینگی بیشتری را در خود جای داده، با وجود اینکه میزان فروش محصولات نسبت به سال گذشته کاهش قابل توجهی را به ثبت رسانده است. مثلا سال گذشته عمدهفروشان ریمل ایرانی را ۳۷ هزار تومان به خردهفروشان عرضه میکردند که امسال همان ریمل با همان برند و مشخصات با قیمت ۷۵ هزار تومان از عمدهفروش خریداری شده بود. همچنین مغازهداران رنگ موی ایرانی را سال گذشته ۹ هزار تومان از شرکت خریداری میکردند اما امسال همان رنگ مو با قیمت ۱۶ هزار و ۸۰۰ تومان خریداری شده و یا اینکه برس ۶ هزار تومانی سال گذشته امسال ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار به فروش میرسد.
گویا امسال محصولات آرایشی تولید داخلی روی دست خارجیها زده؛ زیرا با نگاهی به قفسهها و ویترین مغازههای فروش لوازم آرایشی تعداد قابل توجهی از این محصولات را در آنها میبینیم که جایگاه ویژهای به خود اختصاص دادهاند. زمانی که علت این امر را از فروشندگان جویا شدم آنها دلیل اصلی آن را افزایش قیمت دو برابری محصولات خارجی دانستند و عنوان کردند: «میزان مشتریان محصولات خارجی در یک ماه اخیر نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داشته که اغلب این مشتریان به خرید محصولات معادل ایرانی اقدام کردهاند. به علت همین افزایش مشتری در برندهای ایرانی و قیمت پایینتری که نسبت به برند خارجی دارند، میزان محصولات لوازم آرایشی تولید داخلی در مغازهها و فروشگاهها بیشتر از سالهای گذشته شده است.» علاوه بر آن تحقیقات میدانی نشان میدهد همچنان هستند افرادی که صرفا از محصولات برند خارجی استفاده میکنند و افزایش قیمت این محصولات برای آنها اهمیت چندانی ندارد. از سوی دیگر فروشندگان اذعان داشتند با وجود تحریمها به هیچوجه با کمبود کالای خارجی در حوزه لوازم آرایشی مواجه نبودهاند و محصول در بازارها به راحتی پیدا میشود و تنها قیمت آن افزایش یافته است.
برخی فروشندگان لوازم آرایشی عنوان کردند:«مشتریانی که کالاهای خارجی با برندهای معروف را خریداری میکردند در حال حاضر به خرید کالاهای مشابه با قیمتی ارزان تر اقدام میکنند. اما با این وجود باز هم گروهی از مشتریان ترجیح میدهند یک کالای چینی بخرند و با وجود اینکه در سالهای اخیر با افزایش کیفیت و تنوع در بسته بندی محصولات مختلف لوازم آرایشی تولید داخلی مواجه هستیم اما برخی خریداران تمایل چندانی به خرید کالاهای ایرانی ندارند. به همین علت ما نیز تولیدات ایرانی را بهعنوان محصول وارداتی از کشور چین به مشتریان عرضه میکنیم که با همین کار توانستهایم موجب فروش محصولات داخلی شویم.»
در ادامه پرس و جوهایم از مغازهدارانی که عطر و ادکلن میفروشند متوجه شدم که این محصول نیز همانند سایر محصولات افزایش قیمت داشته است. بهطوری که عطر ۱۲۰ هزار تومانی سال گذشته امسال ۲۰۰ هزار تومان فروخته میشود. در فروشگاههای لوازم آرایشی عطر گرانترین محصولی است که مشتریان میتوانند خریداری کنند و مداد چشم با قیمت ۲۰ هزار تومان ارزانترین محصول به شمار میرود. با این حال وضعیت اقتصادی موجود میزان فروش ارزانترین محصول این مغازهها را نسبت به سال گذشته دستخوش کاهش کرده اما میزان این کاهش فروش نسبت به میزان کاهش فروش در صنفهای دیگر چندان هم زیاد نیست. در واقع به این معنا که مشتریان این بازار در بدترین شرایط اقتصادی نیز خرید خود را انجام میدهند حتی اگر مجبور به خرید کالایی مشابه و ارزانتر شوند.