ماجرای رصدخانه مهاجرت ایران در هفته گذشته چه بود؟

خبرگزاری ایسنا شنبه 14 مرداد 1402 - 12:55
هر چند که اعلام شده بود بودجه‌های رصدخانه مهاجرت ایران که آمارهای مربوط به وضعیت مهاجرت و بازگشت نخبگان به کشور را ارائه می‌کرد، تخصیص نیافته است؛ ولی معاونت علمی ریاست‌جمهوری با انتشار اسنادی اعلام کرده که تاکنون ۲ میلیارد تومان از این مرکز حمایت شده است.

به گزارش ایسنا، رصدخانه مهاجرت ایران، اولین نهاد پژوهشی کشور در زمینه تحلیل داده‌های مهاجرتی است. نهادی که با هدف ارائه داده‌ و تحلیل‌های به‌روز و قابل‌اعتماد در زمینه انواع مهاجرت در سال ۱۳۹۷، ذیل پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه شریف و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاسیس شد و این مرکز ماموریت خود را پایش و رصد داده‌های مهاجرتی با استفاده از شواهد علمی، ارزیابی سیاست‌های سایر کشورها و جمع‌آوری و تولید داده (با روش‌های کتابخانه‌ای و افکارسنجی) تعریف کرده است.

از این رو رصدخانه مهاجرت ایران با هدف رصد و ارائه اطلاعات مهاجرتی می‌کوشد تا داده‌های روشنی برای تصمیم‌های کلان حاکمیتی و سیاستگذاری کشور و آگاهی شهروندان ایرانی ارائه دهد؛ در کنار یادداشت‌های تحلیلی و گزارش‌های تخصصی موضوعی از سوی رصدخانه، سالنامه مهاجرتی ایران یکی از دستاوردهایی‌ست که روندهای آماری و چالش‌های مهاجرتی را در حوزه‌های مختلف اعم از جابه‌جایی بین‌المللی دانشجویان، مهاجرت‌های کاری و اقتصادی، مهاجرت‌های اجباری و پناهجویی ارائه می‌دهد.

اکنون حیات این نهاد تحقیقاتی دستخوش تلاطماتی شده است، از زمانی که بودجه‌های آن در هاله‌ای از ابهام رفت و اکنون نیز شائبه‌هایی در زمینه از دست رفتن مکان آن نیز مطرح شده است.

بهرام صلواتی در نشست «راه گفتگو» که با موضوع واکاوی موضوع مهاجرت نخبگان در مؤسسه اطلاعات برگزار شد، اعلام کرد حکم تخلیه رصدخانه مهاجرت صادر شده است؛ خبری که پس از شائبه ممنوع‌المصاحبه شدن وی تایید شد.

ممنوع‌المصاحبه شدن رییس رصدخانه مهاجرت

با مطرح‌شدن موضوع ممنوع المصاحبه شدن مدیر رصدخانه مهاجرت پیگیری‌هایی از دکتر روح الله دهقانی فیروز آبادی، معاون علمی و فناوری ریس‌جمهوری صورت گرفت و وی در نشست خبری اسفندماه سال گذشته در خصوص ممنوع‌المصاحبه شدن صلواتی اعلام کرد: من نمی‌دانم این ممنوع‌المصاحبه شدن را چه کسی انجام داده و چرا چنین موضوعی مطرح شده است، اما باید توجه داشت که رصدخانه مهاجرت ایران، به عنوان یک پژوهشکده تخصصی در حوزه مهاجرت، بر اساس داده‌ها و اطلاعات آماری، صرفاً نتایج مطالعات و تحقیقات در این حوزه را بیان می‌کند. باید آگاه بود که نتایج پژوهشی این رصدخانه، در قالب و جایگاه خودش مورد توجه قرار بگیرد و به عنوان یک آمار از یک نهاد دولتی یا حاکمیتی تلقی نشود.

دهقانی فیروزآبادی همچنین تاکید کرد: این مؤسسه به آمارهای رسمی در خصوص گذرنامه‌ها و مدارک دانشگاهی و ورودی‌ها و خروجی‌ها دسترسی ندارد و  در چنین شرایطی داده‌های ارائه شده از سوی این رصدخانه شفاف نیست و همانطور که این رصدخانه اعلام کرده، آمارهای این رصدخانه رسمی نیست.

توضیح دانشگاه شریف درباره پرداخت‌ها به رصدخانه مهاجرت

بعد از اعلام ممنوع‌المصاحبه شدن صلواتی و توضیحات مسؤولان، اختصاص بودجه‌های رصدخانه ملی مطرح شد که گفته شده اعتبارات آن اختصاص نیافته است، ولی روزنامه شریف، به نقل از سیدرضا میرنظامی رئیس پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه شریف اخبار منتشر شده درباره این رصدخانه را صددرصد تکذیب و اعلام کرد: با توجه به اینکه رصدخانه ذیل پژوهشکده سیاست‌گذاری شریف فعالیت دارد، با اطلاع کامل می‌گویم که هر دو نقل قول از ایشان (دکتر صلواتی درباره بودجه و محل استقرار رصدخانه مهاجرت) اشتباه است.

۱. درباره حمایت مالی، معاونت علمی متعهد به حمایت از رصدخانه بوده و هست و عملاً هم این کار را می‌کند. جدیدترین وصولی رصدخانه مربوط به ۱۷ تیر امسال است که ۵۰۰ میلیون از معاونت دریافت کرده‌اند و از طرفی دکتر مهدی الیاسی معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی هم تماس گرفتند و گفتند حمایت‌های مالی دیگری نیز از این مجموعه در راه است.

۲. درباره فضای فیزیکی هم صرفاً «بخشی» از فضای «مازاد» رصدخانه «به صورت موقت» در اختیار تیم اجرایی کنفرانس سیاستگذاری قرار گرفته است. ساختمان محل فعالیت رصدخانه همچنان در اختیار آن‌ها بوده و خواهد بود و هیچ تصمیمی از طرف معاونت علمی برای لغو یا کاهش حمایت‌های مالی از فعالیت‌های رصدخانه اخذ نشده و به فعالیت‌شان ادامه خواهند داد. در نهایت معتقدیم کار پژوهشی مفید و اثربخش در حوزه مهاجرت نیاز به فضای آرام و دور از تلاطم دارد تا بتوان راهکارهای مؤثر از دل آنها استخراج کرد.»

تصویر جدیدترین واریزی معاونت علمی ریاست‌جمهوری به حساب رصدخانه که ۱۷ تیر به مبلغ ۵۰۰ میلیون انجام شده هم در اختیار روزنامه قرار گرفته که در صورت نیاز منتشر خواهیم کرد.

واکنش معاونت علمی به انتشار اخبار واریزی‌ها

در حالی که اخبار قطع اعتبارات رصدخانه مهاجرت دست به دست می‌شد، از سوی معاونت علمی استاد واریزی‌ها به این نهاد منتشر شد. در این اسناد اعلام شده است که از ابتدای سال قریب به دو میلیارد تومان از این مجموعه حمایت شده است.

یکی از این اسناد، اعطای مبلغ دو میلیارد ریال از فصل پنجم محل ردیف ۱۰۱۰۵۲ معاونت علمی برنامه راهبری و توسعه فناوری‌های نوپدید به صورت کمک به مرکزی معرفی شده (شتابدهنده حسنا شریف) بابت حمایت از فعالیت‌های مربوط به بررسی وضعیت مهاجرت سرمایه انسانی در اقتصاد دانش بنیان است:

از ممنوع‌المصاحبه‌شدن رییس رصدخانه مهاجرت تا شائبه حکم تخلیه رصدخانه

سند دوم مربوط به اعطای ۱۰میلیارد ریال به مرکز "دانشگاه صنعتی شریف" برای حمایت از رصدخانه مهاجرت ایران در تیرماه سال جاری است:

از ممنوع‌المصاحبه‌شدن رییس رصدخانه مهاجرت تا شائبه حکم تخلیه رصدخانه

سند سوم مربوط به تخصیص ۵ میلیارد رسال به شتابدهنده حسنا شریف است:

از ممنوع‌المصاحبه‌شدن رییس رصدخانه مهاجرت تا شائبه حکم تخلیه رصدخانه

سند دیگر معاونت علمی مربوط به انعقاد تفاهم‌نامه و اعطای وجوه حمایتی بابت انجام طرح‌های فناورانه است که یکی از موضوعات آن مربوط به حمایت از فعالیت‌های رصدخانه مهاجرت می‌شود:

از ممنوع‌المصاحبه‌شدن رییس رصدخانه مهاجرت تا شائبه حکم تخلیه رصدخانه

این در حالی است که مدیر رصدخانه مهاجرت ایران اعلام کرد: در این مرکز در سال ۱۴۰۱ با ۲۰ نیروی انسانی از بهترین دانشگاه‌های کشور، پیشرفته‌ترین گزارش‌های موجود (در مقایسه با گزارشات کشور و حتی منطقه) تهیه کردیم و این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ حدود ۲ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که در کل یک میلیارد تومان واریزی داشتیم و از شهریور سال گذشته، تا امسال حمایت مالی سریع، به‌موقع و به‌اندازه از ما نشده و پروژه‌های این مجموعه معطل شده است و به دلیل مشکلات مالی، تقریبا نیمی از تیم خود را از دست داده‌ایم.

وی ادامه داد: واریزی ۵۰۰ میلیون تومانی واریزی در ۱۷ تیر ماه امسال برای معوقات سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بود، ضمن آنکه عدد واریزی یک‌میلیاردی را من از رسانه‌ها شنیدم؛ چرا که تا روز ۱۰ مرداد طی تماس‌های ما، معاونت علمی و دانشگاه از این موضوع خبر نداشتند.

به گزارش ایسنا، از زمان سورنا ستاری معاون اسبق معاون علمی تا روح الله دهقانی فیروزآبادی، عدد بازگشت نخبگان به کشور بر روی عدد ۲۶۰۰ نفر ثابت مانده است. فارغ از پیجویی میزان ماندگاری این نخبگان در کشور، تنها آمارها و تحلیل آنها هستند که برای مسؤولان دید روشنی از چالش‌های آنها ایجاد می‌کند و آنها را یاری می‌کند تا با رفع چالش‌ها، نسبت به افزایش ماندگاری و همچنین ادامه همکاری نخبگان ایرانی خارج از کشور با مراکز تحقیقاتی داخل اقدام کنند.

معاونت علمی ریاست‌جمهوری قطعا نیازمند این نوع آمارها است و به نظر می‌رسد با یکپارچگی بیشتر در این زمینه، آمارهای دقیق‌تر و شفاف‌تری از بازگشت و مهاجرت برای خود تهیه کند.

انتهای پیام

منبع خبر "خبرگزاری ایسنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.