معاونت حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید و امور ایثارگران ، در رابطه با طرح واردات خودروهای بدون سود برای جانبازان بالای ۵۰ درصد، هیأت وزیران در جلسه هشتم مردادماه سال جاری به پیشنهاد بنیاد شهید و امور ایثارگران و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای بند (و) تبصره (۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی این بند را به تصویب رساند.
در ماده دو آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور آمده است که ملاک درصد جانبازی، نوع جانبازی (جسمی ـ حرکتی) و معلولیت نظریه کمیسیون پزشکی بنیاد است.
همچنین بر اساس ماده ۳ این آیین‌نامه بنیاد موظف است ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه فهرست مشمولین را تدوین و به ترتیب اولویت به وزارت صمت اعلام نماید.
آنطور که در ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور ذکر شده وزارت صمت مکلف است ظرف یک ماه از تاریخ ارسال فهرست مشمولین از سوی بنیاد و بر اساس ظرفیت‌های اعلامی توسط شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت ، زمان‌بندی تحویل (نوبت‌دهی) را به نحوی که کلیه خودروها تا پایان سال ۱۴۰۲ به مشمولین تحویل شود اعلام کند.
در ماده ۵ این آیین‌نامه آمده است که در صورت فوت مشمولین پس از احراز شرایط توسط بنیاد و واریز وجه خودرو به شرکت، ورثه متوفی، قائم‌مقام ایشان در تکمیل فرآیند واگذاری خودرو و تحویل آن هستند.
بانک مرکزی طبق ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور موظف است طبق اعلام صورت گرفته از سوی شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت از طریق بانک‌های عامل و پس از اخذ تضامین قانونی از مشمولین خودروهای داخلی مبادرت به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه تبصره ۱۶ به میزان مندرج در این آیین‌نامه در اقساط ۶۰ ماهه و با کارمزد حداکثر چهار درصد در وجه شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت اقدام نماید. مبدأ شروع اقساط تسهیلات یک ماه پس از تحویل خودرو می‌باشد.
همچنین بر اساس ماده ۷ این آیین‌نامه مشمولین می‌توانند کل یا بخشی از بهای خودرو را به صورت نقدی پرداخت نمایند و عدم دریافت تسهیلات بانکی موضوع این آیین‌نامه مانع استحقاق مشمولین از دریافت خودرو نخواهد بود.
در تبصره ماده ۷ نیز آمده است که مشمولین واردات خودرو می‌توانند با انصراف از واردات نسبت به دریافت خودروی داخلی بدون نوبت و با واگذاری فوری بهره‌مند شوند.
ماده ۸ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور بر این نکته تأکید دارد که استفاده از دیگر تسهیلات خرید خودرو با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار خارج از چهارچوب این آیین‌نامه مانع دریافت این تسهیلات نخواهد بود.
در ماده ۹ این آیین نامه ذکر شده است که بانک مرکزی مسئول نظارت و پیگیری تکالیف بانک‌های عامل و وزارت صمت مسئول نظارت و پیگیری تکالیف محول به شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت در این آیین‌نامه می‌باشد.
در ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور آمده اولویت واگذاری خودروی داخلی به مشمولین مطرح شده است که بر این اساس مشمولینی که بدون استفاده از تسهیلات بهای خودرو را نقداً پرداخت نمایند، جانبازان بیست و پنج درصد الی چهل و نه درصد که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد از نظر جسمی محدودیت حرکتی دارند، با رعایت اولویت تعیین درصد جانبازی تا پایان سال ۱۴۰۱، آزادگانی که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد معلول شناخته می‌شوند، فرزندان شهدا که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد معلول شناخته می‌شوند و نهایتاً همسران شهدا که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد معلول شناخته می‌شوند مشمول این آیین‌نامه خواهند شد.
در ماده ۱۱ این آیین‌نامه نیز ذکر شده که متقاضیان خودروی داخلی که از امتیازات واگذاری خودروی موضوع ماده ۴۵ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران یا بند (ی) تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۱ کل کشور استفاده کرده‌اند، مشمول واگذاری خودروی داخلی نمی‌باشند.
همچنین در ماده ۱۲ آیین نامه مذکور آمده است که شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت، موظف هستند طبق فهرست اعلامی از سوی وزارت صمت، اسامی و مشخصات مشمولین را به همراه اعلامیه بهای خودروی تخصیص‌یافته به بانک عامل تعیین شده ارسال و حداکثر ظرف دو ماه پس از واریز صددرصد بهای خودرو نسبت به تحویل خودروی تخصیص یافته به مشمول اقدام نمایند.
طبق ماده۱۳ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور آمده مبلغ بیست و پنج هزار میلیارد (۲۵.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تسهیلات قرض‌الحسنه که در صورت افزایش عملکرد جذب منابع قابل افزایش است، به موضوع خرید خودروی داخلی توسط بانک مرکزی از طریق بانک‌های عامل اختصاص می یابد. میزان تسهیلات اعطایی به هر کدام از مشمولین جهت خرید خودروی داخلی تا سقف مبلغ دو میلیارد و پانصد میلیون (۲.۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال به صورت فردی و فارغ از قیمت خودرو می‌باشد. پرداخت باقی‌مانده بهای خودرو مازاد بر تسهیلات اعطایی به عهده مشمول است. بانک عامل موظف است طبق اعلام شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت، پس از اخذ تضامین قانونی از مشمولین و همزمان با واریز متقاضی (حداکثر یک ماه قبل از تاریخ نوبت تعیین شده برای تحویل) نسبت به پرداخت تسهیلات در وجه شرکت اقدام نماید.
همچنین ماده ۱۴ این آیین نامه تأکید دارد که به منظور تسهیل در فرآیند اخذ تضامین قانونی، بانک عامل می‌تواند بهای خودرو را تا سقف مبلغ تسهیلات با رضایت متقاضی بیمه عمر مانده بدهکار نماید و هزینه آن به عهده متقاضی است.
در ماده ۱۵ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور آمده در صورت هرگونه تأخیر در تحویل، ملاک قیمت‌گذاری خودرو، آخرین قیمت اعلامی توسط شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت قبل از سررسید تاریخ نوبت تحویل است و شرکت نمی‌تواند بهای بیشتری را مطالبه نماید.
طبق ماده ۱۶ این آیین‌نامه شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت مکلف هستند در صورت پرداخت بهای خودرو تا تاریخ نوبت تعیینی برای تحویل، نسبت به تحویل خودرو به مشمول اقدام نماید و در صورت تأخیر، طبق ضوابط مسئول خسارات وارده خواهد بود.
طبق ماده ۱۷ آیین‌نامه مذکور وزارت صمت مکلف است نسبت به صدور مجوز یک دستگاه خودروی نو یا کارکرده تا سقف پنج سال به شرکت‌های خودروساز داخلی یا شرکت‌های مورد تأیید وزارت صمت، با رعایت قوانین و مقررات مربوط، متناسب با وضعیت جانبازان ایثارگر (با معرفی بنیاد) به انضمام قطعات و تجهیزات مورد نیاز برای مناسب‌سازی خودرو اقدام نماید که شرایط در نظر گرفته شده در این حوزه عبارتند از ارزش خودروی وارداتی در کشور مبدأ برای جانبازان هفتاد درصد (دو پا یا دو دست قطع از مچ یا قطع نخاع) تا سقف سی و پنج هزار (۳۵.۰۰۰) یورو، سایر جانبازان هفتاد درصد تا سقف سی‌هزار (۳۰.۰۰۰) یورو و برای جانبازان پنجاه درصد تا شصت و نه درصد تا سقف بیست و پنج هزار (۲۵.۰۰۰) یورو (سیف) باشد. همچنین مشمولینی که ظرف ۱۰ سال گذشته از هیچ گونه تسهیلات، اعم از واردات و خرید خودرو استفاده نکرده‌اند، در اولویت قرار دارند.
در ماده ۱۸ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور آمده مشمولین از پرداخت سود بازرگانی متعلق به واردات خودرو و تجهیزات مورد نیاز متناسب‌سازی برای ایثارگر و نیز از پرداخت عوارض مندرج در تصویب‌نامه شماره ۶۲۹۲۴/ت۵۴۵۲۲ مورخ ۱۳۹۶/۲/۰۵/۲۴ معاف می‌باشند.
در ماده ۱۹ این آیین‌نامه نیز آمده که بانک مرکزی مکلف است نسبت به تخصیص ارز تا سقف مجاز برای واردات هر خودرو به شرکت‌های خودروسازی داخلی یا دارای مجوز از وزارت صمت با اولویت تخصیص از منابع ارزی (جهت واردات) وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام نماید.
همچنین در ماده ۲۰ آیین‌نامه مذکور ذکر شده است که مشمولین واردات خودرو به مدت پنج سال حق فروش رسمی، عادی یا وکالتی خودروی وارداتی را ندارند و مراجع ذیربط از جمله دفاتر ثبت اسناد رسمی و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلفند اقدامات قانونی لازم، از جمله عدم تعویض پلاک جهت جلوگیری از این موضوع و توقیف خودرو را انجام دهد و مسئولیت تخطی از آن به عهده فروشنده است.
نهایتا در ماده ۲۱ آیین‌نامه اجرایی بند (و) تبصره ۷ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور بر این نکته تأکید شده است که در صورت ابهام در فرآیند اجرای این آیین‌نامه مطابق نظر معاونت حقوقی رئیس‌جمهور عمل خواهد شد.
