به گزارش خبرگزاري صدا و سيما، برنامه ميز اقتصاد شبكه خبر با حضور محمدرضا اسکندری، وزیر اسبق جهادکشاورزی و حامد نجفی، کارشناس مسایل اقتصاد کشاورزی به بررسي ضرورت حضور متخصصان كشاورزي در مجلس پرداخت .
مجری: در برنامه امروز به این موضوع خواهیم پرداخت که لزوم حضور متخصصان حوزه کشاورزی در مجلس و به ویژه کمیسیون کشاورزی مجلس چیست؟ چه تاثیری میتواند در قانون گذاری و نظارت بر حسن اجرای قوانین و اسناد بالادستی مرتبط با حوزه کشاورزی داشته باشد؟ اسناد بالادستی که همواره بر خودکفایی و استقلال غذایی در محصولات اساسی کشاورزی تاکید داشته و محقق شدن آن نیاز به نظارتهای میدانی، جزیی و قوانین متناسب با ظرفیتها و توانمندیهای داخلی دارد؟.
پخش گزارش تهیه شده میز کشاورزی خبرگزاری صدا و سیما.
امام خمینی (ره): آنهایی که در این کمیسیونها هستندباید اشخاصی در بین شان باشد که عالم به اقتصاد باشد، عالم به امور کشاورزی باشد.
خانم خسروی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما: نمایندگان متخصص کشاورزی تا چه اندازه میتوانند در پیشرفت کشاورزی کشور موثر باشند؟.
آقای جمشیدی، کارشناس کشاورزی: قطعا متخصص بخش کشاورزی یا اقتصادی است که میتواند با اشرافی را که به زوایای پیدا و پنهان یک موضوع دارد قانونی را تصویب بکند که هم ضمانت اجرایی داشته باشد و هم در نهایت بتواند منشاء خیر و برکت برای بخش باشد.
خانم خسروی خبرنگار: در یازده دوره انتخابات برگزارشده مجلس سه هزار و ۷۰ نماینده به مجلس راه یافتند که در دور نخست هیچ نمایندهای با تخصص کشاورزی وجود نداشت در دوره دهم از ۲۳ نماینده تنها ۱۲ نفر تخصص کشاورزی داشتند و ۱۱ نماینده غیرمرتبط در کمیسیون کشاورزی حضور داشت.
آقای صفاخو، کارشناس کشاورزی: شاید همین باعث شده که اینها نتوانستند کمک کنند به حوزه اجرا فقط تعداد معدودی بودند که در کمیسیون کشاورزی تخصص کشاورزی داشتند.
آقای ایمانی، عضو بنیاد ملی گندم کاران کشور: نمایندگی که کارشناس بخش کشاورزی باشند میتوانند در وضع قوانین مرتبط با کشاورزی بسیار تاثیرگذار باشند قانون خرید تضمینی یکی از به اصطلاح نکات مثبتی بوده که کارشناسان بخش کشاورزی کمیسیون کشاورزی توانستند این قانون را وضع بکنند به نفع جامعه کشاورزی.
مجری: آقای اسکندری با شما آغاز کنیم که سالها در وزارت جهادکشاورزی در حوزههای مختلف مشغول به فعالیت بودید مدتی وزیر جهادکشاورزی بودید، فکر میکنید با توجه به تجربهای که داشتید و ارتباطی که با نمایندگان مجلس در آن دوره داشتید چقدر مهم است که نمایندگان مجلس به خصوص کمیسیون تخصصی کشاورزی آشنا باشند به مسایل حوزه کشاورزی؟.
محمدرضا اسکندری، وزیر اسبق جهادکشاورزی: آن چه مسلم است که بخواهیم خیلی صریح و سریع صحبت کنیم قاعدتا مجلس قانون گذار است از طرف دیگر نظارت بر اجرای قانون هم میکند، در بخش کشاورزی یکی از آن گرفتاریها این است که اگر هم قانونی تصویب شده اجرا نمیشود اجرا نمیشه این ضرورت را به ما دیکته میکند که در مجلس ما باید نیروی متخصص بخش را داشته باشیم متاسفانه اشاره هم در این گزارش شد در مجلس مان بعضا اگر یک تعداد اندکی انگشت شمار رشته کشاورزی هم ورود پیدا میکنند بعضی هایشان هم اصلا در کمیسیون کشاورزی نمیآیند یکی از گرفتاری هاست تجربه ما این را نشان میدهد در مجلس هشتم، موقعی که مجلس جدید تشکیل شد آن موقع خدمتگزار کشاورزان بودم در دولت، در مجلس هشتم موقعی که ثبت نام شد برای تعیین کمیسیون کشاورزی سه نفر ثبت نام کردند ۲۳ نفر قاعدتا نرمی است که از لحاظ تعداد نمایندگان کمیسیونند سه نفر ثبت نام کردند.
مجری: چرا؟.
اسکندری: موقعی که پرس و جو کردیم که چرا ثبت نام نکردند بعضی از عزیزان گفتند در کمیسیون چیزی برای ما ندارد مگر قرار بود کمیسیون چیزی برای آنها داشته باشد کسی که به مجلس میآید قرار است قانون گذاری کند و بعد نظارت بر اجرای قانون کند که مشکلات کشور حل شود چه جوری اعضا تعیین شدند، بعد از این که همه کمیسیونها پر شدند یعنی در اصل وقتی میرویم در مجلس کمیسیونهای مجلس به قول معروف کمیسیون درجه یک است که یک عدهای مشتاقند همه در آن کمیسیونها ثبت نام میکنند مثل کمیسیون سیاست خارجی، امنیت ملی، کمیسیون انرژی، اینها نمایندگان مشتاقند بروند در آن کمیسیون ها، کمیسیون کشاورزی جزو کمیسیونهایی است که معمولا کسی ثبت نام نمیکند خیلی اندک اشاره کردم مجلس هشتم که ما درگیر بودیم به عنوان خدمتگزار کشاورزها در دولت سه نفر ثبت نام کرده بودند اولیه بعد موقعی که همه کمیسیونها پر شد و بعضی از کمیسیونها با قرعه کشی حذف شدند از کمیسیونهایی که درخواست شدند اینها آمدند در کمیسیون کشاورزی شدند ۲۳ نفر خب آیا این کمیسیون میتواند مسایل تخصصی بخش را پیگیری کند قطعا نه، آیا این کمیسیون اصلا مسایل تخصصی بخش را متوجه میشود، قطعا نه.
مجری: اصلا انگیزهای دارد؟.
اسکندری: در نتیجه بلاهایی که الان میبینیم سر بخش کشاورزی اتفاق افتاده اتفاق میافتد یعنی حامی در مجلس برای بخش کشاورزی به آن شکل وجود ندارد در دورههای بعد از این هم همین اتفاقات افتاده شما در اصل ممکن است که دو نفر سه نفر متخصص کشاورزی باشند، ولی اینها زورشان به جایی نمیرسد قطعا قوانینی هم که حالا با فشار با پیگیریهای خود کشاورزها تولیدکنندگان در مجلس تصویب میشود اجرا نمیشود ما قوانین مختلفی داریم تصویب شده، ولی اجرا نمیشود. پس ضرورت دارد که ما در بخش کشاورزی متخصصین بخش بیایند کاندید بشوند کاندیدای مجلس بشوند و بعد با به قول معروف رای خوب کشاورزان بیایند مجلس که بتوانند مشکلات کشاورزی را حل کنند ببینید یک مثال ساده بزنم که همین اخیرا هم اتفاقهایی در کشور فکر میکنم یک هفته اخبار صدا و سیما درگیرش بود بحث محصول مازاد، همه هم میگویند الگوی کشت، در گزارشهایی هم که صدا و سیما به درستی عزیزان خبرنگار به این پرداختند یک الگوی کشت چرا اجرا نمیشود وزرای مختلف میگفتند الگوی کشت. اشاره میشد در گزارشها مثلا وزیر مثلا آقای حجتی وزیر دولت به قول یازدهم و دوازدهم وزیر آقای خاوازی بعد از آقای سادات نژاد در همین دولت خب این الگوی کشت باید اول قانون بشود با یک بخشنامه ارشادی الگوی کشت در کشور اجرایی نمیشود باید قانون بشود آیا قانون شده قانون هم به کی باید تصویب کند مجلس محترم.
مجری: آقای نجفی نظر شما چیست، سالها در این حوزه پژوهش و تحقیق کردید، فکر میکنید اگر یک متخصص و کارشناس حوزه کشاورزی در جایگاه نماینده مجلس باشد چقدر میتواند در برنامههای قابل توجه و مهمی که در حوزه کشاورزی مثل آن بحث استقرار امنیت غذایی و الگوی کشتی که به آن اشاره کردند چقدر میتواند مهم باشد و تاثیرگذار است؟.
حامد نجفی، کارشناس مسایل اقتصاد کشاورزی: ابتدا قبل از این که وارد این بحث شوم یک پیش از دستوری میخواهم بگویم و آن هم این است که بخش کشاورزی و اصطلاحا امنیت غذایی چندان که باید و شرایط خیلی در نظر سیاست مداران مان جدی گرفته نمیشود ببینید تا پیش از این میگفتند که امنیت غذایی بخشی از امنیت ملی است الان به این نتیجه رسیدند که نه همین امنیت ملی است یعنی شما وقتی مرور میکنید چند سال اخیر هم تجربه پاندمی کرونا را و هم از آن ور جنگ روسیه و اوکراین را میبینید که بهم ریختگیهای بازار غذا میتواند چقدر آثار بگذارد در خودش در بقیه کشورها چقدر سوء تغذیه را بیشتر بکند چقدر روی مناسبات کشورها اثر بگذارد و چقدر در تصمیم گیریهای سیاست مداران دنیا میتواند اثرگذار باشد.
مجری: برسد به امنیت ملی.
آقای نجفی: شما میبینید در همچین فضایی چقدر اینها رفتند به این سمت و کار کردند و این بحث را جدی گرفتند در همین شرایط است که شما مثلا میبینید در کشورهای اوای سی دی دوره اخیر که سه ساله آمارش را منتشر میکنند میبینید که ۸۱۷ میلیارد دلار حمایت از سیستم غذایی و بخش کشاورزی شان کردند عدد رقم خیلی بزرگی است که دو سوم از این مبلغ فقط در کشورهای امریکا و اتحادیه اروپا بوده این نشانگر اهمیتی است که آن مسئولان به بخش کشاورزی میدهند یا اخیرا یک خبری را میخواندم حالا در کشور امریکا بود مثلا اینها آمده بودند در یک قالب برنامه کاهش تورم خیلی جالب بود برایم اومده بودند دویست و یک چیزی حول و حوش چهل پنجاه میلیون دلار فقط برای آموزش عالی بخش کشاورزی شان اینها کنار گذاشتند هزینه کنند برای این که نسل آینده را بتوانند کماکان انگیزه بهشان بدهند که در این بخش در سیاست گذاری این بخش بمانند.
مجری: در داخل کشورمان چقدر میتواند تاثیر بگذارد؟.
نجفی: از این جا شروع کنم مثلا شما میگوییددر حوزه کشاورزی مان وقتی که نگاه میکنید بخش کشاورزی مثلا از ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار بهره برداری که در سال ۱۳۸۲ در سرشماری کشاورزی بودند الان به زیر ۴ میلیون نفر رسیدند آن زمان چیزی حول و حوش بیست و هفت هشت درصدشان سن شان زیر ۴۰ سال بوده پیش بینی میشود که در سال ۱۴۰۴ به زیر ۱۷ درصد برسد افراد جوان زیر ۴۰ سالی که در خود بخش کشاورزی فعالیت میکنند این همه این مباحث را بگذارید در کنار سایر شاخصهای اقلیمی و محدودیت منابع پایه ببینید چقدر بخش کشاورزی امروز و آینده میتواند تعیین کننده باشد در مناسبات بین کشورها به نظرم اگر مجلس به عنوان یکی از پازلهای حکمرانی کشور نقش بخش کشاورزی را به درستی درک بکند میتواند خیلی اثرگذاری بیشتری داشته باشد ببینید به سه تا قانون مهم در ده پانزده سال اخیر اشاره میکنم که اولیش مثلا قانون افزایش بهره وری در بخش کشاورزی است مال انتهای دهه ۸۰ است.
مجری: فکر کنم دوره خود حضرتعالی بوده؟.
نجفی: بله، یکیقانون تمرکز است در ابتدای دهه ۹۰ این اصطلاحا منتشر میشود و آخرینش هم از قانونهای مهم را میگویم قانون اصلاح قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی است هر سه تای این قانون به زعم من و با بررسیهایی که صورت گرفته به نظرم روی زمین مانده به خاطر این که شما با همه احترامی که به بزرگوارانی که ادوار مختلف در مجلس تشریف داشتند آن همت و آن همیت و بقیه شاخصههایی که باید وجود داشته باشد از سمت مجلس وجود نداشته.
مجری: آن اهتمام لازم وجود نداشته، چرا؟.
نجفی: نداشته، برای این که قانونها را پیگیری کنند به دلایل مختلف وقتی که شما مثلا در دوره اخیر مجلس را بررسی میکنید در گزارش تان به نوعی هم بود مثلا از تعداد افرادی که وجود دارند ده نفرشان کاملا رشتههای غیرتخصصی از مردم شناسی، از قرآن و حدیث، از علوم سیاسی، تاریخ و عرفان اسلامی با تخصصها و تحصیلهای این چنینی در بخش کشاورزی و کمیسیون کشاورزی مجلسند و در این دوره اخیر یک نفر هم با تخصص اقتصاد در آن بخش کشاورزی در کمیسیون کشاورزی وجود ندارد اگر شما بپذیرید که ده درصد از ارزش افزوده اقتصاد شما و چیزی حول و حوش بیست و پنج شش درصد کسب و کارهای بخش کسب و کارها را در حوزه کشاورزی و غذا صورت میگیرد این نشان میدهد که به آن اندازه کمیسیون کشاورزی نظارت و قانون گذاری در حوزه مجلس از نظر من جدی گرفته نشده.
مجری: بحث کمیسیون کشاورزی را مطرح کردید در همین رابطه گزارشی داریم.
پخش گزارش.
خانم نسرین نوری، خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ نگاهی به جایگاه کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس.
کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی یکی از کمیسیونهای تخصص مجلس شورای اسلامی است. این کمیسیون بررسی طرح و لوایح، رسیدگی به تحقیق و تفحص، سوال نمایندگان و تهیه گزارش نظارتی در این حوزهها را برعهده دارد. کشاورزی منابع آب، دام و طیور، شیلات، محیط زیست و هواشناسی. وظایف کمیسیون کشاورزی مجلس با بندهایی از چندین سند بالادستی از جمله سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، سیاستهای کلی بخش کشاورزی، سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف، سیاستهای کلی منابع آب، سیاستهای کلی جمعیت و سیاستهای کلی مسکن و شهرسازی مرتبط است. کمیسیون کشاورزی مجلس وظیفه نظارت بر بخشی از بخشی از عملکرد چهار وزارتخانه نیرو، جهادکشاورزی، بهداشت و کشور و ۲۶ سازمان، شرکت و موسسه دولتی را برعهده دارد.
محمدعلی نیکبخت، وزیر جهادکشاورزی: در همه برنامههای مهم از شما نمایندگان عزیز به عنوان مشاورینی امین و دغدغهمند یاری خواهیم گرفت.
خانم نوری: آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی میگوید رشتههای تحصیلی نمایندگان مجلس برای حضور در کمیسیون کشاورزی مجلس به این شرح است: مجموعه کشاورزی و منابع طبیعی، مجموعه هواشناسی، مجموعه زیست شناسی، مجموعه علوم محیط زیست، مجموعه بهداشت و محیط زیست، گروه دامپزشکی، مجموعه زمین شناسی، مجموعه مدیریت، توسعه محلی، توسعه اجتماعی و روستایی و اقتصاد محیط زیست.
مجری: بحث را ملموستر برویم جلو مثلا شما زمانی که وزیر بودید داخل مجلس که تشریف میبردید چقدر زمان میبرد که طرحها و برنامههایی را که داشتید بتوانید برای نمایندگانی که تخصصی در حوزه کشاورزی نداشتند باز بکنید که حالا یک فضایی را برایشان ترسیم کنید که بتوانند به درستی تصمیم بگیرند و قانون گذاری کنند چه دغدغههایی در این حوزه وجود داشت؟.
اسکندری: من دکتر نیستم من مهندس کشاورزی ام اگر بخواهم خیلی صریح بگویم خیلی دغدغهای وجود نداشت از طرف نمایندگان که بخواهند بله یک سری قوانین تصویب شد بعضا سه چهار تا نماینده پیگیری میکردند و خود کارشناسان وزارتخانه پیگیری میکردند برای قانون بهره وری در قالب طرح بود لایحه نبود در قالب طرح بود، ولی بانیش یکی از نمایندگان عزیز بود بعد به کمک کارشناسان وزارت خانه تدوین شد و رفت قانون شد یا قوانین دیگر جناب آقای دکتر نجفی اشاره کردند این قوانین تصویب شدند، ولی هیچ کدام شان چند درصد قانون الان دارد اجرا میشود و قوانین بعدشی به همین لحاظ وقتی که ما میگوییم مجلس باید کسانی باشند که مسلط باشند شما، ما قانون به اندازه کافی در بخش کشاورزی داریم اسناد بالادستی هم داریم همان سند گام دوم انقلاب اسلامی که ابلاغ شد در اصل موضوع اقتدار اقتصادی به عنوان یک نقطه قوت و عامل مهمی در سلطه ناپذیری و نفوذناپذیری آن جا برشمرده شده ما چکار کردیم برای این که خواست رهبر معظم انقلاب تحقق پیدا کند کجا رفتیم قانونهایی را مصوب کردیم بعد پیگیری کردیم که اجرا شود به هر حال کشور درست است محدودیت داریم، ولی محدودیت طوری نیست ما ظرفیت
مجری: شما فکر میکنید اگر نمایندگان مجلس مان تخصص و اشرافیت لازم را در حوزه کشاورزی داشتند در این حوزهها در اجرا موفقتر بودیم؟.
اسکندری: قطعا این طور است به هر حال بحث مان این است که مجلس قانون گذار باید دنبال اجرای قانون باشد اسناد بالادستی وقتی که ابلاغ میشود باید اجرا شوند.
مجری: مثلا آن طرح جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی که در دوره حضرتعالی بود اصلا سال بعدش هیچ ردیف بودجهای نداشت اصلا اجرا نشد؟.
اسکندری: شما اصلا وقتی بحث امنیت غذایی میکنیم به قول معروف اون چراغ امنیت غذایی در کشور گندم است آیا الان در بودجه کشور گندم ردیف دارد ردیف ندارد بعد میخواهیم ما خودکفا بشویم یعنی الان در بودجه کشور گندم ردیف اعتباری ندارد این بحث چهار روز پیش من با معاون زراعت وزارتخانه است که یکی از گله هایش این بود که میگفت اصلا ردیف بودجهای برای گندم نداریم.
مجری: یکی از موانع اصلی زمانی که وزارتخانه وزارت جهاد با مجلس یک بحث میکنند همان زمان تصویب بودجه است؟.
اسکندری: یک بحث دیگر مثلا بحث مرغ در کشور وابسته بود به ۲۵۰ هزار قطعه جوجه اجدادی که از خارج وارد میشدند در دورهای که من در خدمت عزیزان در دولت بودم هر چه پیگیری میکردم که مجلس این را بپذیرد که ما به هر حال یعنی کمیسیون بپذیرد که ما آقا باید در لاین خودکفا بشویم به خودمان لاین باید تولید کنیم میگفتند نه وقتی از خارج میتوانیم بیاوریم برای چی باید هزینه اضافه کنیم این جا نیفتاد بعد که از وزارت خانه بیرون آمدیم در مجموعه دیگری پیگیری کردیم تا بالاخره جا افتاد تا در لاین خودکفا بشویم.
مجری: یک مثال دیگر برای مردم میزنید الان در سالها و ماههای اخیر بحث الگوی کشت خیلی مطرح شد الان حالا باتوجه به همه فعالیتهایی که شده فکر میکنید مجلس نمایندگان مجلس کمیسیون مربوطه چقدر میتوانند کمک کنند به این موضوع؟.
اسکندری: قطعا الگوی کشت باید قانون شود که بشود در کشور اجرا کرد باتوجه به ظرفیت اکولوژیکی که در مناطق داریم طرح الگوی کشت یک مطالعه دو و نیم ساله در وزارت جهاد در دوره خود حقیر صورت گرفت در مرداد ۸۸ یعنی دیگر یک ماه بعدش دیگر وزیر نبودیم ما این طرح را پیش نویس لایحه را دولت فرستادیم برای طی مراحل تا به امروز از دولت بیرون نیامده، چون لایحه باید تصویب بشود در دولت به مجلس برود مجلس هم هیچ موقع نخواسته مجلس هم نخواسته این است که الان وقتی گرفتاری درست میشود میگوییم الگوی کشت الگوی کشت باید قانون بشود که بشود قانون را در مناطق اجرا کرد باتوجه به ظرفیت استانها الان این قانون وجود ندارد با بخشنامه یا به قول خودمان شب نامه نمیتوانیم الگوی کشت را اجرا کنیم و این گرفتاری که الان کشاورزان دارند در رابطه با که نمیدانند کجا باید چه کشتی را بکنند بر مبنای آن چه که خودشان تصمیم گیری میکنند یک روز قیمت پیاز بالا میرود همه میروند پیاز کشت میکنند و بعد همه زمین میخورند بعد هم با اون سیاستهای بلافاصله که ما امروز روزانه تصمیم میگیریم چه محصولی صادر کنیم چه محصولی صادر نکنیم در صورتی که اگر بخواهیم صادرات هم داشته باشیم این ظرفیت را داریم اعتقادمان این است که بخش کشاورزی میتوانند ۳۰۰ میلیون نفر را همین ظرفیت موجود اگر درست از آن استفاده شود غذا بدهد. الان ۹۰ میلیون نفر جمعیتیم داریم پانزده شانزده میلیارد دلار واردات میکنیم.
مجری: آقای دکتر وآقای مهندس هم اشاره کردند همین چند وقت پیش بود بحث محصولات مازاد که مورد گلایه کشاورزان بود هر سال هم دارد تکرار میشود به نظر شما چرا باوجود راهکارهای مختلف که حتی مصوبه مجلس را هم دارد ما شاهد حل ریشهای این مشکل نیستیم؟.
نجفی: مشکلات بخش کشاورزی را اگر بخواهید به درستی نگاه بکنید به ذات خود بخش شان به همان پیچیدگی که خود بخش کشاورزی دارد اینها پیچیده اند اگر بخواهیم مصداقی بحث را پیش ببریم که حالا باید در حوزه نظارت و قانون گذاری مجلس هم ارتباط پیدا بکند مثلا یک قیمت گندمی که یکی از مهمترین مصوبات شورای قیمت گذاری است که به موجب اصلاح قانون خرید تضمینی اومده و در اختیار وزیر جهادکشاورزی و اعضای شورا قرار گرفته این را شما ببینید وقتی خود وزارت خانه و خود مجلس به نوعی حتی چندان رعایت قانون را نمیکنند و خود قیمت گندم بارها و بارها توسط دولت دستکاری میشود حالا چه کم و زیاد شدنش را کار ندارم، ولی این را نشان میدهد که خود دولت و خود مجموعه.
مجری: تا انتهای تیر باید اعلام میشود ۲۰ روز گذشته قاعدتا مجلس هم باید نظارت میکرده.
نجفی: برای سال گذشته هم همین طور بود وقتی سال گذشته را میبینید حتی یک وقتایی در عید اعلام شده در ابتدای سال اعلام شده که قیمت تضمینی گندم به چه صورت است و چه اتفاقاتی باید بیفتد این نشان میدهد که مجلس آن طور که باید و شاید و حالا در حوزه کشاورزی خیلی جدیت لازم را به خرج نمیدهد در این حوزه خواهشی که میکنم از بزرگوارانی که حالا چه در دوره حاضر تشریف دارند و چه در ادوار آینده میخواهند بیایند ببینید بزرگواران عزیز مردم ایران حوزه بخش کشاورزی یکی از جدیترین یکی از حیاتیترین بخشهای هر کشوری میتواند باشد اصلا بحث شوخی برداری نیست که مثلا شما فکر کنید یک عدهای میآیند این جا حکمرانی در حوزه کشاورزی میکنند بالاخره یک اتفاقی میافتد در پرانتز خاطرهای بگویم در سند الگوی کشت یکی از مدعوین بودم یکی از اعضای بلندپایه مجلس رفت سخنرانی کرد و پیش از آن یکی از نمایندگان کشاورزان سخنرانی کرده بود و ایشان در آن تریبون در سخنرانی خودش گفت من اصلا فکر نمیکردم کسی از فعالان بخش کشاورزی بتواند به این خوبی سخنرانی کند. ببینید نهاد حکمرانی کشور دارد به حوزه کشاورزی این چنین نگاه میکند که انتظار حتی یک سخنرانی خوب از نماینده کشاورزان را ندارید برای همین میخواهم بگویم جدی بگیرید ببینید مثلا حالا من دوباره برمی گردم یکی از کشورهای توسعه وقتی که نگاه میکنید سهم بخش کشاورزی از اقتصادش زیر یک درصد است یعنی ۹ دهم درصد است، اما همان کشور بالاترین حمایتها را دارد از بخش کشاورزیش انجام میدهد مثال هایش را شما میبینید میتوانید از اینترنت پیدا کنید از گزارشهای رسمی که منتشر میکنند، اما بخش کشاورزی مان چه در حوزه اجرا و بیشتر در حوزه قانون گذاری چندان موردتوجه، اهتمام و اصطلاحا رصد قانون گذار قرار نمیگیرد این بحث را باید جدی بگیرند بزرگواران مان مثلا اگر قبول بکنید که بخش کشاورزی یکی از ارکان بخش اقتصادی است طبیعتا شما باید انتظار این را داشته باشید که چند تا متخصص اقتصادی هم در بخش حوزه کشاورزی ورود پیدا کنند یک نفر الان از بزرگواران در حوزه اقتصاد نیستند این میتواند خیلی آسیب بزند شما وقتی که در حوزه آمد و شدهای برنامه بودجه اینها چانه زنی هایشان را انجام میدهند وقتی نگاه اقتصادی نداشته باشند طبیعتا نمیتوانند هدایت صحیح منابع را داشته باشند.
مجری: چقدر مرکز پژوهشهای مجلس میتواند کمک کند؟.
نجفی: مرکز پژوهشهای مجلس حقیقتا، چون خودم هم این دیگه بعضا با ایشان همکاری داشتم شاید گفتن این جمله به نوعی درست نباشد از سمت من ولیکن مرکز پژوهشها با یک توان کارشناسی محدود میتواند کمک کند و این توان کارشناسی شان هم طبیعتا تا آن جایی که بتوانند من، چون با دوستان در ارتباطم تلاش خودشان را انجام میدهند، اما شما فقط توصیه پژوهشی نمیتواند کارگشا باشد آن مجلس و آن نهادی که نظارت و ابزار قانون گذاری و نظارت در دستش است باید آن جدیت را اهمیت به خرج بدهد.
مجری: در قالب جمع بندی بگویید یکی از زمانهایی که بحث بین مجلس و کمیسیون تخصصی پیش میآید زمان تعیین بودجه است فکر میکنید اگر ما نمایندگانی داشته باشیم متخصص در حوزه کشاورزی چقدر بتوانند واقعیتها و مسایل حوزه کشاورزی مان را به خوبی درک کنند و در آن زمان به خوبی بتوانند عمل کنند.
اسکندری: قاعدتا اگر نمایندگان محترم عضو کمیسیون معمولا ۲۲ نفر، ۲۳ نفر، ۲۴ نفرند اگر متخصص کشاورزی باشند قاعدتا، چون بخش را میشناسند و میتوانند از ظرفیتهای بخش را درست استفاده کنند میآیند در بودجه هم این را لحاظ میکنند ما در گفتار همه از بخش کشاورزی میگویند اهمیتش را میگویند در امنیت غذایی تاکید زیاد شده ظرفیتهایی که بخش کشاورزی دارد، ولی چون در این مجلس قانون گذاری که آن قانونی هم که تصویب میشود در برنامه پنجم و برنامه ششم یک مقدار در حمایت از بخشها قانون تصویب شد هیچ کدامش اجرا نشد بعضا همان حمایتها از بخش کشاورزی که در قانون تصویب شده نه تنها اجرا نشده آن حمایت هم منفی شده در اصل از سرمایه کشاورز هزینه اش شده برنامه هفتم هم الان دارد تدوین میشود وقتی مجلس متخصص کشاورزی نداشته باشد قطعا در برنامه هفتم بخش کشاورزیش ضعیفتر از برنامه ششم و برنامه پنجم دیده میشود قاعدتا اگر آن متخصص حضور داشته باشد در بخش کشاورزی شکلی هم شده از بخش کشاورزی حمایت میکند ما همیشه گفتیم بخش کشاورزی باید محور توسعه اقتصادی کشور باشد. بعضیها این را در شعار میگویند، ولی موقعی که عمل میشود بخش کشاورزی کنار زده میشود و حرفی از آن وسط نیست در صورتی که اگر ظرفیت هایمان در کشور در اقتصاد بخش کشاورزی است چه از لحاظ اشتغال، چه از لحاظ تولید آنی که ببینید ما ۱۶ میلیارد دلار واردات محصولات کشاورزی مان است اگر درست حمایت شود صادرات و واردات انجام نمیشود دیگر ما برای واردات ارز لازم نداریم ضمن این که میتوانیم صادرکننده باشیم یک مقدار هم ارز وارد کشور کنین الان به دلیل ضعف در نظارت قانونی که وجود دارد ما این ظرفیتها را از دست دادیم.
مجری: مهمتر از همه آن امنیت غذایی که در نهایت میتواند به امنیت ملی برسد.