همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: اگر تا به حال هنگام انتخاب کوله پشتی یا کیف فقط به زیبایی ظاهر آنها توجه می‌کردید؛ فراموش نکنید موارد دیگری را هم برای انتخاب مناسب‌تر باید در نظر داشته باشید. همچنین نحوه استفاده از کوله پشتی یا کیف نیز می‌تواند در جلوگیری از درد کمر و شانه مؤثر واقع شود. این کار چند لحظه بیشتر وقت شما را نمی‌گیرد، اما این عادت ساده می‌تواند مانع از بروز مشکلات زیادی شود. خرید کوله پشتی برای ورزشگاه، مدرسه یا محل کار فرقی ندارد. در هر صورت باید یاد بگیرید کدام کوله پشتی‌ها کمتر به شما آسیب می‌زنند و چگونه به درستی از آنها استفاده کنید. درباره عوارض استفاده از کوله پشتی‌های سنگین و استفاده صحیح از کوله پشتی با دکتر مهرداد بهرامیان، فیزیوتراپیست صحبت کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
بروز دردهای ناشی از کوله پشتی‌های سنگین
دکتر مهرداد بهرامیان، فیزیوتراپیست درباره عوارض استفاده از کوله پشتی‌های سنگین می‌گوید: استفاده از کوله پشتی‌های سنگین عوارض زیادی ازجمله درد در بازو، شانه و گردن، سوزش، سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی در امتداد بازو به همراه دارد. درد ناشی از استفاده از کوله پشتی‌های سنگین زمانی بروز می‌کند که اعصاب یا رگ‌های خونی زیر گردن، در میان عضلات گردن و شانه یا بین دنده اول و ترقوه فشرده شود.
این فیزیوتراپیست در ادامه می‌افزاید: وقتی ترقوه به دلیل ضعف عضلانی توسط عضلات اطراف شانه و قفسه سینه پشتیبانی نشود، این استخوان به سمت جلو و پایین می‌لغزد و سبب فشرده شدن عروق و رشته‌های عصبی شبکه بازویی می‌شود و می‌تواند علائمی مثل احساس سنگینی در بازو، درد در ناحیه گردن و شانه، اختلالات حسی مثل سوزن سوزن شدن یا خواب رفتن بازو و دست‌ها ایجاد کند.
کوله پشتی دانش آموزان
به گفته این فیزیوتراپیست، دانش آموزان برای حمل لوازم‌التحریر و کتاب‌های خود ناچار به استفاده از کوله پشتی هستند که متاسفانه گاهی آنها را بسیار سنگین می‌کنند. ضمن آنکه استفاده نادرست از کوله‌پشتی‌ها نیز موجب ایجاد درد و گاهی نیز ناهنجاری‌های ستون فقرات در بچه‌ها و بزرگسالان خواهد شد.
با توجه به نزدیک شدن به فصل بازگشایی مدارس دکتر مهرداد بهرامیان چند نکته را در این باره یادآوری کرد که با رعایت آنها می‌توان تا حد بسیار زیادی به حفظ سلامت ستون فقرات کمک و از بروز درد و آسیب‌های ستون فقرات در طولانی مدت جلوگیری کرد؛ نخست آنکه کوله پشتی دانش آموزان نباید سنگین باشد و همچنین از چگونگی استفاده از آن هم آگاه باشند. البته پیشنهاد می‌شود در صورت امکان در مدارس، کمد وسایلی برای دانش آموزان در نظر گرفته شود تا بچه‌ها بتوانند وسایلی را که هر روز استفاده می‌کنند و در خانه به آنها نیازی ندارند در این کمدها قرار دهند و از حمل هر روز آنها خودداری کنند.
افزایش قوس ستون فقرات و گرد شدن شانه‌ها
این فیزیوتراپیست درباره تغییر حالت ستون فقرات بر اثر استفاده مداوم از کوله‌پشتی‌های سنگین و غیر استاندارد بیان می‌کند: ممکن است دانش‌آموز برای جبران وزن اضافی کوله‌پشتی به جلو خم شود که این موضوع می‌تواند بر میزان قوس ستون فقرات اثرگذار باشد و حتی باعث گرد شدن شانه‌های وی به سمت داخل شود.
دکتر مهرداد بهرامیان با بیان اینکه بهتر است وزن کیف و محتویات آن بیشتر از ۱۵ درصد وزن بچه‌ها نباشد توضیح می‌دهد که این وزن در واقع یعنی وزن کوله پشتی برای یک دانش‌آموز با وزن ۲۷ کیلوگرم باید کمتر از ۴ کیلوگرم باشد.
استفاده صحیح از کوله‌پشتی
دکتر بهرامیان با بیان اینکه استفاده صحیح از کوله پشتی تا حد زیادی عوارض آن را کاهش خواهد داد، می‌گوید: یکی از نکات مهم در استفاده صحیح از کوله پشتی آن است که حتماً از دو بند برای حمل آن استفاده شود. انداختن کوله پشتی روی یک شانه موجب می‌شود فرد برای کنترل جبران این وزن نامتقارن به یک طرف خم شود که این کار به مرور می‌تواند باعث قوی شدن عضلات یک سمت و ضعف عضلات سمت دیگر بدن شود که در طولانی مدت باعث ایجاد تغیرات ساختاری در ستون فقرات و ایجاد اسکولیوز می‌شود. و در نهایت فرد مبتلا به ناهنجاری اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات، انحنای جانبی C یا S شکلی در ستون فقرات خود پیدا خواهد کرد.
استفاده از کوله پشتی‌هایی با بند پهن
به گفته این فیزیوتراپیست، بهتر است از کوله پشتی‌هایی با بند پهن استفاده کنیم. چون بندهای پهن و دارای پد نرم در شانه‌ها فرو نمی‌روند و راحت‌تر هستند. بندهای باریک می‌تواند گردش خون را مختل کند و باعث بی حسی یا گزگز و به مرور زمان نیز ضعف در کل اندام فوقانی شود.
وی توصیه می‌کند: اگر کوله پشتی بندهایی باریک دارد می‌توانید با تهیه کردن پد یا فوم‌های نرم و قرار دادن آنها در زیر بندهای کوله پشتی فشار بندها را بر روی شانه‌ها تقسیم کنید. تا جایی که امکان دارد کوله پشتی‌ها نزدیک بدن حمل شوند و آویزان نباشند چون باعث ایجاد فشار مضاعف خواهند شد.
کوله پشتی‌های چند بخشی و دارای کمربند
دکتر بهرامیان ویژگی‌های کوله‌پشتی مناسب را اینگونه تشریح می‌کند: کوله پشتی‌ها اگر کمربند کمری داشته باشند می‌توانند بهتر به ستون فقرات و بدن وصل شوند که موجب تحمل وزن راحت‌تر می‌شود. بهتر است اندازه و طول بندها نیز در دو طرف کوله پشتی به یک اندازه باشد و کوله پشتی حتماً صاف بسته شود. استفاده از کوله پشتی‌های چند بخشی نیز گزینه بهتری در انتخاب کوله پشتی است. بنابراین حتماً هنگام انتخاب این نکات را در نظر بگیرید و کوله پشتی‌هایی با جیب‌ها و بخش‌های زیادی انتخاب کنید. این کار به ویژه برای دانش آموزان باعث می‌شود بتوانند وسایل خود را در جاهای مختلف آن به گونه‌ای قرار دهند که وزن کوله پشتی در دو سمت راست و چپ به یک اندازه پخش شود تا برای حمل آن مجبور نباشند خود را کج کنند.
مشکل کوله پشتی‌های خورجینی
این فیزیوتراپیست درباره کوله‌پشتی‌های مدل خورجینی نیز می‌گوید: بهتر است از کوله پشتی‌های خورجینی استفاده نکنیم. چون در این کوله پشتی‌ها همه وسایل در یک قسمت انباشته می‌شوند یا نیرو را به روی کمر انتقال می‌دهند یا با تقسیم نامتناسب نیرو موجب فشار بیش از حد به شانه‌ها و قفسه سینه می‌شوند.
توجه به جنس کوله پشتی
به گفته دکتر بهرامیان، جنس کوله پشتی نیز تأثیر زیادی در وزن خود کیف دارد. بنابراین بهتر است هنگام انتخاب به وزن کوله پشتی بدون وجود وسایل توجه و کوله‌های با جنس سبک‌تر انتخاب کنید. مثلاً کیف‌های پارچه‌ای سبک‌تر از مدل‌های چرمی هستند. همان طور که در مقایسه با کیف‌های دستی، کوله پشتی انتخاب بهتری برای حمل وسایل به ویژه توسط بچه‌هاست.
کیف‌های دستی
این پزشک فیزیوتراپیست در مورد کیف‌های دستی می‌گوید: در حمل کیف‌های دستی احتمال کشیدگی لیگامان های شانه و آرنج بیشتر است که در طولانی مدت می‌تواند موجب آسیب به این نواحی شود. هرچند جابه‌جا کردن کیف بین دو دست می‌تواند راه حل مناسبی برای تقسیم نیرو بین اندام فوقانی راست و چپ باشد. اما به طور کلی برای استفاده طولانی مدت کوله پشتی‌ها انتخاب بهتری خواهد بود.
