گروه زنان و جوانان خبرگزاری فارس؛ وحیده علیمیرزائی، دانشجوی دکتری مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام: پیشینۀ حجاب و پوشش انسان به اندازۀ تاریخ آفرینش است و درطول تاریخ فراز و نشیبهایی را طی کرده است. بنا بر گواهی متون تاریخی در بیشتر قومها و ملتها حجاب در میان زنان و مردان معمول بوده است.
بر کسی پوشیده نیست که با طلوع اسلام در عصر جاهلیت و زنده بهگوری دخترها، این پیامبر رحمت و مهر، محمد مصطفی صلیالله علیه و آله بود که جایگاه دختر را به رسمیت شناخت و در ادامه با به ارمغان آوردن حجاب با کمک دو ابزار عفت و حیا، رنگ مشروعیت به فعالیت و جایگاه اجتماعی زنان بخشید و آن را در فضای امنی تبیین کرد. یکی از مسائل مذهبی که رفتهرفته به یک کلانِ سیاسی-فرهنگی تبدیل شده، مسئلۀ حجاب در جامعه کنونی ایران است. جامعۀ ایرانی دارای فرهنگها و باورهای بسیار اصیل و قدیمی است؛ که یکی از آنها ارزشمندی جایگاه خانواده است. سلامت عمومی جامعه نیز نیازمند سلامت خانواده است.
امروز با توجه به روند تغییرات در زندگی افراد جامعه، تغییراتی در سبک زندگی خانوادهها نیز یجاد شده است که نحوۀ پوشش، رفتار، ارتباطات اجتماعی، گفتار، رعایت قوانین اجتماعی و .... را در برگرفته است. در جامعۀ کنونی نمیتوان به صورت مجزا به مسئلۀ حجاب پرداخت. ابتدا باید به عواملی که منجر به تغییر سبک زندگی جدید شده پرداخته شود که این سبک با ارزشها، فرهنگ و آداب یک جامعۀ اصیل مغایرت نداشته باشد. باید این عوامل را شناخت سپس بر اساس آن برنامهریزی کرد.
ما با مطالعۀ تاریخ و سیر و تطور مسائل دینی و غیردینی مشاهده میکنیم که ادیان ابراهیمی در طول حیات اجتماعی خود دچار تحریفهای لفظی و معنایی شدهاند و دین اسلام نیز از این مسئله مستثنی نبوده است. دشمنان وقتی نتوانستند قرآن را دچار تحریف لفظی کنند، سراغ تحریف معنایی رفته و گاها تفسیرهای مندرآوردی از مفاهیم و گزارههایی دینی ارائه دادند.
ما باید اعتراف کنیم که در رسانۀ حجاب ضعیف عمل کردیم. مردم، مطالبهگر رعایت حجاب هستند. مردم به صورت یکپارچه، انقلاب اسلامی را انتخاب کردند و بر علیه نظامی قیام کردند که مبتنی بر بیحجابی و مدل غربی بود؛ اما متأسفانه هنوز بعد از گذشت سالها از پیروزی انقلاب اسلامی اگر شخصی از ماکتابی در باب مسئلۀ حجاب بخواهد، ما کتاب "مسئلۀ حجاب" شهید مطهری (ره) را معرفی میکنیم! آیا این برای حوزههای علمیه و دانشگاهیان عیب تلقی نمیشود که هنوز نتوانستهاند مصرفگرایی را کنار بگذارند و در مسئلۀ حجاب به تولید تفکری متناسب با عصر حاضر برسند؟!
البته نه این که محتوایی شکل نگرفته است. آثاری تولید شدهاند؛ اما در روند روایتسازی صحیح توسط رسانه در جامعه بسیار ضعیف عمل کردهایم. متأسفانه هنوز وقتی میخواهیم برای دختر جوانی استدلال دربارۀ حجاب بیاوریم به طور سریع تن او را به یک مروارید تشبیه میکنیم که برای در امان بودن باید در صدف باشد! فرهنگ عمومی جامعه باید به شکلی تقویت شود که قانونمندی، یک ارزش والا و قانونگریزی و بی قانونی به عنوان یک ضدّارزش در جامعه دیده شود.
متاسفانه در رسانههای جمعی یا روزنامهها در زمینۀ مسائل ارزشی و فلسفۀ حجاب و عفاف نه تنها برنامه یا اقدامات شایستهای در نظرگرفته نشده است؛ بلکه به صورت غیرمستقیم ارزشها را زیر سوال برده است. به همین دلیل ارزشها برای نسل جوان امروز تغییر کرده است. متاسفانه امروزه گروههای مرجع به شکل یک فرهنگ کاملا مغایر با فرهنگ ایرانی و اسلامی به جوانان کشور معرفی شدهاند؛ بنابراین بسیار طبیعی است که نسل جوان به آن شکل عمل کنند.
نظام سلطه برای استعمار و تسلط بر جامعۀ ایرانی نیاز دارد اصالتها و ارزشهای ایرانی و انقلابی را کمرنگ کند تا از این طریق بتواند بر مردم سلطه پیدا کند. در حوزه مسائل کلان و کلی انقلاب و نقش حجاب و عفاف در تبیین جایگاه جنگ نرم فرهنگی باید به روایتگری بپردازیم. رسانههای غربی با دگرگونی روایتها اولویت و ضرورت حجاب را تنزل داده و جامعۀ دینی را به یک سهلانگاری دچار کرده است. وقتی مسئله به یک روایت تبدیل نشود و این روایتها در کرسیهای مناظره و گفتوگو به بحث کشیده نشوند، به طور یقین ما شاهد دعواهای دیگری بر سر مسئلۀ حجاب خواهیم بود. هنوز حدود و ثغور این مسئله مشخص نشده است. مراکز دینی، حوزههای علمیه، دانشگاهها و ارگانها چگونه این چالش را حلوفصل خواهند کرد؟ ما در خصوص حجاب، نیاز به یک انقلاب فکری جدید داریم؛ چرا که اگر خلاقیتی در این زمینه ایجاد نکنیم، بازی را به رسانههای غربی باختهایم. اگر هرچه سریعتر کاری نکنیم به جایی خواهیم رسید که بیحجابی و بدحجابی که گاها جلوۀ بدتری از بیحجابی است به یک امر عرفی در جامعۀ دینی تبدیل شود.
پایان پیام/