دانشمندان در مطالعهای تازه مدعی شدهاند که بزرگترین دهانه برخورد سیارکی جهان را در زیر زمین در جنوب ایالت نیو ساوت ولز در استرالیا پیدا کردهاند. ساختاری که بر اثر این برخورد بهوجود آمده است، Deniliquin نام دارد و قطر آن به 520 کیلومتر میرسد.
بهگزارش لایوساینس، تاریخچه برخورد سیارکها به زمین عمدتاً زیر سطح سیاره ما مخفی شده است. بااینحال، پژوهشهای جدید نشانههایی از برخی از این ساختارهای برخوردی را فاش کرده است که اندازه آنها به دهها و صدها کیلومتر میرسد. یکی از همین پژوهشها حاکی است که ساختاری 520 کیلومتر در زیر سطح استرالیا وجود دارد و در مرکز آن یک گنبد لرزهای بهچشم میخورد.
دانشمندان میگویند ساختار Deniliquin حاوی تمامی ویژگیهایی است که از یک ساختار برخوردی مقیاس بزرگ انتظار میرود. برای مثال، دادههای مغناطیسی این منطقه یک الگوی موجدار متقارن در بخشی از پوسته زمین را نشان میدهد که در اطراف هسته این ساختار وجود دارد. این الگو احتمالاً در حین برخورد، همزمان با افزایش چشمگیر دما بر اثر نیروهای شدید مغناطیسی، بهوجود آمده است.
اندازهگیریهای مغناطیسی شواهدی از «نقایص شعاعی» را هم نشان میدهد. این نقایص در واقع همان شکستگیهایی هستند که از بخش مرکزی یک ساختار برخوردی به بیرون منتشر میشوند. این قضیه با دادههای مربوط به ناهنجاریهای مغناطیسی که ممکن است نمایانگر وجود آذرینتیغهها باشد نیز تأیید شده است. آذرینتیغهها همان صفحات مواذ مذاب هستند که درون شکستگی سنگها وارد میشوند.
نقایص شعاعی و صفحات سنگی آذرینی که داخل آنها شکل میگیرند، در ساختارهای برخوردی بزرگ متداولاند و میتوان آنها را در ساختار Vredefort هم پیدا کرد. Vredefort دومین ساختار برخوردی بزرگ جهان است که در آفریقای جنوبی قرار دارد و اندازهاش به حدود 300 کیلومتر میرسد.
برخوردی که باعث ایجاد ساختار Deniliquin شده، احتمالاً در حین رویداد انقراض اواخر اوردویسین رخ داده است. یکی از محققان این پژوهش باور دارد که این برخورد احتمالاً محرک رویداد یخبندان هیرنانتین بوده که با نام رویداد انقراض اردویسین-سیلورین نیز شناخه میشود. این رویداد حدود 85 درصد از گونههای زیستی زمین را از بین برد.
نتیجه این پژوهش در مجله Tectonophysics منتشر شده است.