هرچند سیاره نپتون نزدیک به 5 میلیون کیلومتر از خورشید فاصله دارد، اما تاکنون اطلاعات شگفتانگیزی در مورد شرایط آبوهوایی و جو آن بهدست آمده است. تاکنون طوفانهای بزرگی در این سیاره مشاهده شده؛ ازجمله توسط فضاپیمای وویجر 2 که در دهه 1980 از کنار آن عبور کرد و نقاط تاریکی را دید که توسط ابرهای سفید متان منجمد احاطه شدهاند. حالا دانشمندان به اطلاعات جالب جدیدی در مورد این طوفانها دست پیدا کردهاند.
دانشمندان بهتازگی از دادههای تلسکوپ هابل و سایر تلسکوپها برای رصد ابرهای نپتون استفاده کردند تا یک معمای آن را بررسی کنند: چرا گاهی اوقات این سیاره ابرهای فراوانی در جو خود دارد و در زمانهای دیگر، بهندرت در آن ابرهای سیاه دیده میشود. در سال 2019، سطح این ابرها بهطور چشمگیری کاهش پیدا کرد و دلیل آن نیز مشخص نبود.
«اراندی چاوز»، محقق اصلی مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین توضیح میدهد:
«حتی اکنون (چهار سال بعد آن کاهش چشمگیر) جدیدترین تصاویری که در ژوئن گذشته گرفتهایم، نشان میدهند که میزان ابرها به سطح قبلی خود بازنگشته که این موضوع بسیار هیجانانگیز و غیرمنتظره است؛ بهخصوص که دوره قبلی فعالیتهای کم ابرهای نپتون تقریباً به این اندازه چشمگیر و طولانی نبود.»
تیم تحقیقاتی توانست ارتباطی بین مقدار ابرهای نپتون و چرخه خورشیدی آن پیدا کند که یک الگوی 11 ساله را نشان میدهد. در زمانهای خاصی، تعداد لکهها و شعلههای خورشیدی از خورشید افزایش پیدا میکند که باعث افزایش پرتوهای فرابنفش (UV) در منظومه شمسی میشود.
بهنظر میرسد که این تابش بر ابرهای نپتون تأثیرگذار است، زیرا تحقیقات انجامشده نشان میدهد که دو سال پس از اوج چرخه خورشیدی، ابرهای بیشتری در آن وجود دارد. به گفته محققان، دلیل این تأخیر دوساله فرایندهای شیمیایی است که در جو سیاره انجام میشود و تولید ابر به زمان نیاز دارد.
«ایمکه دی پاتر»، محقق ارشد این پژوهش میگوید:
«این دادهها قویترین شواهدی هستند که نشان میدهند پوشش ابر نپتون با چرخه خورشید همبستگی دارد. یافتههای ما از این نظریه حمایت میکند که پرتوهای فرابنفش خورشیدی، زمانی که بهاندازه کافی قوی هستند، ممکن است باعث ایجاد یک واکنش فتوشیمیایی شوند که ابرهای نپتون را تولید میکند.»
اکنون محققان قصد دارند به ردیابی فعالیت ابرهای سیاره ادامه دهند تا متوجه شوند خورشید چگونه بر ابرها تأثیر میگذارد و آیا ابرها در سطوح پایینترین نیز ظاهر میشوند یا خیر.