۱۰ هیولایی که قرار بود دشمن را بترساند اما خودی را نابود کرد

گجت‌نیوز: تانک‌ها به‌عنوان مهمترین سلاح‌های میدان نبرد بیش‌از یک قرن است که در فهرست اجزای اصلی جنگ‌ها جای گرفته‌اند. از زمان ظهور این خودروهای رزمی زره‌پوش تاکنون، انواع مختلفی از تانک‌ها توسط بسیاری از کشورهای جهان به میدان نبرد گام گذاشتند و چهره جنگ را دستخوش تغییر کردند.

هنگامی دستگاهی با این مشخصات اختراع شد، آن را تانک نامیدند و حضور این خودروی عظیم را در میداد نبرد همیشگی کردند. پیشرو فعلی در فناوری و توانایی، تانک آمریکایی M1A1 Abrams است. این تانک نمادی از قدرت نظامی آمریکاست که می‌تواند تمام رقبای خود را شکست داده و در برابر دشمنان مقاومت کند. البته این تانک چندین همتای توانمند مانند چلنجر بریتانیایی و لئوپارد آلمانی دارد.

با این حال، همه تانک‌ها نمی‌توانند مانند موارد ذکر شده اثری ماندگار از خود در میدان نبرد به‌جا بگذارند و به‌راحتی از جنگ‌ها کنار گذاشته می‌شوند. با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از مسیر توسعه تانک‌ها قبل از عصر رایانه‌ها طی شده است، بسیاری از مدل‌ها آنطور که در نظر گرفته شده بود طراحی نشدند.

در مسیر توسعه‌ی تعدادی از تانک‌ها، بسیاری از ایرادات طراحی آنها زمانی آشکار شد که سربازان در داخل آنها بودند و در نبرد به‌دلیل ضعف خودرو در مقاومت جان خود را از دست می‌دادند. نبرد این خودروهای زرهی برای قرار گرفتن در صدر لیست بهترین تانک های نظامی تاریخ بسیار رقابتی است و خودروهایی که عملکرد خوبی از خود نشان نمی‌دهند به‌سرعت از رده خارج شده و شکست می‌خورند. در این مقاله نگاهی ۱۰ مورد از بدترین تانک های نظامی تاریخ خواهیم انداخت که نتوانستند آن‌گونه که باید انتظارات را برآورده کنند و آثار مخربی از خود به‌جا گذاشتند.

در این لیست تانک‌هایی که به مرحله تولید نرسیدند و فقط درحد یک طرح اولیه بودند آورده نشده است.

1. آرجون Mk I (هند)

آرجون (Arjun) به‌عنوان اولین تانک بومی هند که توسط توسعه‌دهندگان و طراحان داخلی این کشور تولیده شده شناخته می‌شود. نام آن از یک شاهزاده کماندار حماسه هندی گرفته شده‌ است. هند پیش از تولید چنین تانکی از لحاظ تاریخی به تجهیزات نظامی شوروی متکی بود، اما با این کار، شروع به ایجاد برنامه‌ای با طراحی داخلی کرد تا برای اولین بار تانک تولید کند. ابتکار طراحی یک تانک بومی در سال 1974 آغاز و در یک دهه بعد اولین نمونه اولیه ساخته شد. این در حالی اتفاق افتاد که پایگاه صنعتی هند هنوز بالغ نشده بود، بنابراین زمان توسعه آن طولانی شد و این تنها آغاز مشکلات پیش‌روی این تانک بود. تاخیرها باعث آماده شدن این تانک در سال ۲۰۰۹ شد، زمانی که ارتش هند این وسیله نقلیه را نمی‌خواست. با این حال ارتش مجبور شد ۱۲۴ دستگاه سفارش دهد تا صنعت نوپای تانک هند را سرپا نگه دارد. پس از اعمال به‌روزرسانی‌ها، ارتش تانک‌های خود را دریافت کرد؛ اما تا سال ۲۰۱۳، تعداد زیادی از آنها نیاز به تعمیر و نگهداری جدی داشتند؛ زیرا ۶۰ درصد قطعات استفاده شده در آنها خارجی بودند و از پشتیبانی تعمیر و نگهداری مناسب در داخل برخوردار نبودند. علاوه‌براین، تانک‌ها به‌طور کلی غیر قابل اعتماد با نقص‌های کیفی جدی بودند.

2. تانک A38 Valiant (انگلستان)

اگرچه چلنجر مدرن بریتانیایی یک سلاح تهاجمی قدرتمند در نبرد است، اما برخلاف آن A38 Valiant در دوران جنگ جهانی دوم عملکردی ضعیف از خود نشان داد. این تانک بسیار کند بود و افراد زیادی آن را به عنوان بدترین تانک نظامی در تمام دوران معرفی می‌کنند. با وجود اینکه A38 در سال 1944 قبل از قطعی شدن نتیجه جنگ جهانی دوم ساخته شد، اما طراحان می‌دانستند که این تانک عملکرد درخشانی از خود به‌جای نخواهد گذاشت و با اینکه زره Valiant حفاظت خوبی را ارائه می‌کرد و با ضخامت ۱۱۴ میلی‌متری خود بیشتر از تانک‌های معمولی در آن زمان مقاومت داشت، اما وزن کلی آن زیر ۳۰ تن باقی ماند. این تانک موتور دیزلی 12 سیلندر جنرال موتورز داشت، اما تنها با 210 اسب بخار قدرت، یعنی با سرعت حلزون حرکت می‌کرد. علیرغم برخی از قابلیت‌های امیدوارکننده، آزمایش‌ها نقص‌های فراوان آن را نشان دادند که چشمگیرترین در میان آنها تلاش خسته‌کننده برای به‌کار انداختن این خودروی زرهی بود. کنترل‌های A38 Valiant بسیار سنگین و ضعیف بودند؛ به این معنی که راننده باید در موقعیت‌های نامناسب قرار می‌گرفت و از قدرت زیادی استفاده می‌کرد تا بتواند تانک را هدایت کند.

۳. تی-۸۰ (شوروی)

تی-۸۰ آخرین تانک اصلی میدان نبرد است که در شوروی طراحی و تولید و از سال ۱۹۷۶ وارد ارتش سرخ شد. این تانک بر اساس پیشرفت طرح کلی تانک تی-۶۴ طراحی شده و نخستین تانک روسی بود که نیروی محرکه خود را از موتور توربین گاز تأمین می‌کرد. طرح ساخت این خودروی زرهی شامل نوآوری‌های T-64، از جمله زره کامپوزیت و فناوری شلیک توپ خودکار می‌شد. درابتدا به نظر می‌رسید تی-80 به‌عنوان یک سیستم تسلیحاتی مجهز و قوی در سال 1976 معرفی شود، اما وضعیت به سرعت برای T-80 دگرگون شد و فرایند ساخت آنگونه که باید پیش نرفت. اولین محدودیت عملکرد این تانک با استفاده از سوخت بسیار پرهزینه موتور توربین آن و سطح بالای نگهداری مورد نیاز آشکار شد. علاوه‌براین، بهبود قدرت شلیک آن نسبت به مدل موجود T-64A ضعیف بود و هزینه‌های تولید T-80 بیش از سه برابر تی-64 برای ارتش تمام می‌شد. این مورد از بدترین تانک های نظامی تاریخ در طول سال‌ها ارتقاء یافت، اما مصرف سوخت آن همچنان بسیار بالا بود که منجر به تعویض توربین با دیزل در مدل بعدی T-80UD شد.

4. تانک آلمانی Panzerkampfwagen VIII Maus

این تانک آلمانی یک خودروی زره‌پوش فوق سنگین مربوط به جنگ جهانی دوم است که در اواخر سال ۱۹۴۴ تکمیل شد و از آن به‌عنوان سنگین‌ترین وسیله نقلیه جنگی یاد می‌شود. علیرغم اینکه نازی‌ها نمادی از دوران رعب و وحشت هستند، اما آنها در زمان خود دانشمندان و مهندسان بسیار ماهری در اختیار داشتند که وسایل چشمگیر و ارزشمندی را به دنیا معرفی کردند. این تانک با اندازه‌ای عظیم ساخته شده بود تا بتواند خطوط دشمن را بشکند و از آتش آنها جان سالم به‌در ببرد. اما اندازه Maus در واقع حمل آن را با قطار غیرممکن می‌کرد و هر پل کوچکی را که مجبور می‌شد از آن عبور کند خرد می‌کرد. علاوه‌براین، چالش‌های مهندسی مکانیک آن را به کابوس سیستم‌های پیچیده درون یک ماشین سنگین تبدیل کرد. به‌طور کلی، ۱۵۰ واحد از این تانک سفارش داده شد، اما در سال ۱۹۴۴ منابع بسیار کمیاب بود و برنامه لغو شد. هر دو نمونه اولیه توسط نیروهای شوروی آسیب دیدند و یک نمونه‌ی باقی مانده امروز در موزه‌ای در روسیه قابل مشاهده است.

5. تانک Panzer 68 (سوئیس)

در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، سوئیس خود را نیازمند ارتقای ارتش دید؛ زیرا قدرت‌های نظامی که از آنها تجهیزات خریداری می‌کرد در درگیری جنگ کره گرفتار شدند. این باعث شد تا سوئیسی‌ها اولین تانک خود را توسعه دهند، اما این تانک زمانی که در سال ۱۹۶۱ وارد خدمت شد، دیگر برای میدان نبرد کارآمد نبود. در اوایل دهه شصت، تانک متوسط ​​پانزر 61 توسط نیروهای زمینی سوئیس به کار گرفته شد. Panzer 68 به عنوان جایگزین این تانک در سال 1971 به تولید رسید که به‌عنوان یک تانک اصلی میدان نبرد با وزن 44 تنی اندازه‌ای نسبتاً کوچک و سبک داشت. با این حال، پس از ورود در مقایسه با تانک‌های آن دوران سطح پایین‌تری داشت. این تانک از یک تفنگ کوچک و زره فولادی بهره می‌برد که در برابر بیشتر سلاح‌های ضد تانک دیگر آن زمان آسیب‌پذیر بود. مشکلات و نقص‌های دیگر این تانک به طراحی آن مربوط می‌شد. سیستم رادیویی با سیستم چرخش برجک الکترونیکی تداخل داشت و باعث عملکرد نامنظم شد و کاربران را مجبور کرد که رادیوها را هنگام هدف‌گیری و شلیک خاموش کنند. طراحی جعبه دنده به راننده اجازه نمی‌داد قبل از توقف کامل دنده عقب را تغییر دهد و مشکلات استفاده از این تانک به حدی بود که باعث استعفای وزیر دفاع وقت شد.

۶. ام۵۵۱ شرایدن (ایالات متحده)

ارتش ایالات متحده به دلیل تجهیزات نظامی و تسلیحات برتر خود شناخته شده است. اما حتی با داشتن سابقه عالی، اشتباهاتی می‌تواند هر سابقه‌ی بی‌نقصی را خدشه‌دار کند. این نقص را می‌توان در توسعه‌ی تانک M551 Sheridan مشاهده کرد. تسلیحات این تانک شامل یک سیستم موشک/تفنگ 152 میلی متری در برجک بود که با کالیبر 50/0 و تفنگ‌های 7.62 میلی متری در بدنه به آن متصل می‌شد. ماهیت سبک‌شاسی M551 را مستعد بلند شدن از زمین در اثر شلیک اسلحه اصلی کرد که باعث آسیب دیدن افراد داخل آن می‌شد و همچنین سرعت شلیک را کاهش می‌داد؛ زیرا اسلحه باید پس از هر شلیک مجدد کالیبره شود. زره ام551 شرایدن نیز ضعیف بود و خطراتی را به همراه داشت، زیرا گلوله‌های شلیک شده توسط اسلحه بدون جعبه و در معرض انفجار بودند. تشدید‌کننده این خطر بدنه آلومینیومی آن بود که نقطه اشتعال نسبتاً کمی داشت. صرف نظر از این، ارتش تا زمان بازنشستگی در دهه ۱۹۹۰ به استفاده از آن ادامه داد. این کار عمدتاً به دلیل عدم وجود جایگزین شایسته برای ام۵۵۱ شرایدن بود.

۷. تی-۳۵ (اتحاد جماهیر شوروی)

اولین تانک عملیاتی شوروی که تی-18 نام داشت، از رنو FT فرانسه الهام گرفته شد که یک تانک سبک کوچک بود. با تکیه بر تجربه، شوروی قصد داشت در طرح‌های متوالی خارق‌العاده بودن این مدل تانک‌ها را به رخ بکشد، اما همه چیز پس از طراحی T-35 اشتباه پیش رفت. در بالای این ماشین غول پیکر پنج برجک با یک تفنگ بزرگ ۷۶ میلی‌متری در برجک اصلی قرار داشت که توسط چهار برجک با یک تفنگ ۴۵ میلی‌متری در هر کدام پشتیبانی می‌شد. باتوجه به این ویژگی‌ها، تی-۳۵ برای عملیات به خدمه‌ای متشکل از ده‌ها نیرو، یک توپچی و یک هدایت‌کننده برای هر برجک به اضافه راننده و فرمانده نیاز داشت. شاید بهتر باشد که آن را یک ماشین کشنده بنامیم؛ زیرا با این تعداد خدمه‌ی مورد نیاز این تانک دقیقا همین بود. این خودرو برای مقابله با دشمنان از همه طرف طراحی شده بود و ترسناک به نظر می‌رسید، اما در خارج از جاده با سرعت حلزون حرکت می‌کرد، به سختی هدایت می‌شد و آنقدر بلند بود که به‌راحتی از دور رویت می‌شد. از طرف دیگر، با وجود سنگین بودن، زره‌های ۲۰ و ۳۰ میلی‌متری آن به‌راحتی قابل نفوذ بود.

۸. تانک دیستون (ایالات متحده)

تانک دیستون که به‌عنوان تانک تراکتور ۶ تنی دیستون نیز شناخته می‌شود، توسط ویلیام دی. دیستون رئیس یک تولید کننده موفق اَره، ساخته شد. این تانک به عنوان یک سرمایه‌گذاری مشترک توسط شرکت کاترپیلار و دیستون ساو ورکز ایجاد شد. کاترپیلار شاسی را تهیه کرد که از یک تراکتور غیرنظامی کاترپیلار مدل ۳۵ استاندارد بود و دیستون بدنه تانک را تهیه کرد که به شاسی کاترپیلار متصل شده بود. صرف نظر از اینکه توسعه‌ی این تانک ایده چه کسی بود، هدف از آن ایجاد یک خودروی زرهی براساس شاسی یک تراکتور کاترپیلار بود که محقق شد. درواقع می‌توان گفت تانک دیستون چیزی بیشتر از یک جعبه فلزی ضخیم روی یک تراکتور نبود. این خودرو برای خدمه سه نفره ساخته شد و از یک تفنگ ۳۷ میلی‌متری در برجک و یک مسلسل کالیبر ۳۰ در بدنه بهره می‌برد. موتور ۴ سیلندر دیزلی این مورد از بدترین تانک های نظامی تاریخ قدرت ۴۷ اسب بخار داشت که این تانک کوچک را به سرعت ۶.۵ مایل در ساعت می‌رساند. هزینه‌های مورد نیاز برای ساخت این تانک ارزان بود، اما تعداد اندکی از آن به فروش رسید و همین موضوع سبب شکست آن شد.

9. تانک Tančík vzor 33 P-1 (چکوسلواکی‌)

این تانک که در سال 1933 بر اساس طرحی بریتانیایی ساخته شد، یک خودروی زرهی و ردیابی بسیار کوچک بود که از نظر فنی به عنوان tankette طبقه بندی می‌شود. تانکت یک وسیله نقلیه جنگی زرهی شبیه یک تانک کوچک و تقریباً به اندازه یک ماشین است که عمدتاً برای پشتیبانی و پیشاهنگی پیاده نظام سبک کاربرد دارد. در زبان عامیانه به آن مینی تانک نیز گفته می‌شود. حدود ۷۰ نمونه از این تانکت‌ها در تمرینات سال ۱۹۳۴ شرکت کردند و ضعف ذاتی آنها بلافاصله آشکار شد. دید فوق‌العاده محدود بود و هماهنگی با سایرین در واحد تقریبا غیرممکن بود و توپچی نمی‌توانست سلاح خود را با سرعت بیش از هفت مایل در ساعت شلیک کند. مشکلات مکانیکی نیز پیشرانه را آزار می‌داد و تمام این نقص‌ها توسعه‌ی تانک را مستعد توقف کرد. این مورد از بدترین تانک های نظامی تاریخ در نهایت در هیچ گونه درگیری نظامی به جز در جریان قیام مسلحانه قبل از تهاجم نازی‌ها به سرزمین سودت، کاربرد چندانی نداشتند. آنها در طول این رویداد خوب عمل کردند؛ تنها به این دلیل که دشمنان آنها شورشیان بودند نه سربازان حرفه‌ای.

10. تانک T-34/85 (کره شمالی)

یکی از نمادین‌ترین تانک‌های جنگ جهانی دوم، تانک متوسط ​​T-34 شوروی بود. T-34 که در روسیه به صورت مخفیانه طراحی شده بود، دارای یک تفنگ اصلی قدرتمند 76.2 میلی‌متری، حفاظت زرهی خوب و قابلیت گذر از زمین‌های دشوار بود. در سال 1945، این تانک مجهز به یک تفنگ 85 میلی‌متری سنگین‌تر و زره‌های پیشرفته‌تر که اکنون T-34/85 نامیده می‌شود، پیشروی ارتش روسیه در برلین را بر عهده داشت. تقریباً پس از گذشت 80 سال، نیروهای ارتش کره شمالی هنوز تانک‌های T-34/85 را به کار می‌گیرند. آن‌ها به‌صورت اساسی تعمیر شده و به تجهیزات جدید و زرهی مجهز شدند که برای پیش انفجار کلاهک‌های موشک‌های ضدتانک طراحی شده‌اند. علی‌رغم این پیشرفت‌ها، طول عمر یک T-34/85 به عنوان یکی از بدترین تانک های نظامی در مسابقه با تانک‌های K-2 کره جنوبی و تانک‌های M1A2 آمریکایی تنها چند ثانیه خواهد بود؛ زیرا تا تانک کره‌ای به‌خود بجنبد، به آتش بسته خواهد شد