بیماری پاروویروس یا بیماری پنجم در بارداری
بیماری پنجم به نام بیماری اریتما اینفکتیوزوم هم شناخته می شود که عامل آن ویروس "پاروویروس B19 " است و به نام اریتم عفونی هم شناخته می شود یک بیماری پوستی ویروسی است که اغلب در کودکان شایع است ولی در بزرگسالان هم دیده می شود.
از آنجا که این بیماری در لیست طبقه بندی بیماری های کودکان که همراه با راش پوستی است به عنوان پنجمین بیماری شناخته می شود به اسم " بیماری پنجم " نامگذاری شده است. علایم اصلی پاروویروس بروز لکه ها و نقاط قرمز رنگ روی پوست است. ابتلا به این بیماری در دوران بارداری میتواند خطراتی برای جنین ایجاد نماید.
پاروویروس یک بیماری ویروسی خفیف است که معمولا در بین کودکان در سنین پیش دبستانی و دبستان شایع است ولی ممکن است در بزرگسالان هم دیده شود.
این ویروس در تولید گلبولهای قرمز خونی اختلال بوجود می آورد و باعث تولید موقت گلبولهای قرمز جدید می شود. این وقفه کوتاه مت اغلب مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند ولی در افرادی که کم خونی مزمن داسی شکل یا نقص سیستم ایمنی دارند و نوزادی که هنوز متولد نشده است میتواند باعث بروز مشکلات شدیدی شود.
انتقال پاروویروس از حیوان به انسان امکان ندارد و بیماری ای که انسان به آن مبتلا می شود با بیماری ای که سگ و گربه را در برابرش واکسینه می کنند متفاوت است.
- از طریق خون
- ترشحات بزاق و بینی
- نزیک شدن به فرد آلوده که عطسه و سرفه می کند
- بوسیدن
- استفاده از ظروف مشترک
- بردن دست آلوده به دهان
نشانه های بیماری پاروویروس در بارداری
علایم پاروویروس در افراد مختلف متفاوت است و نیمی از افراد آلوده هیچ نشانه ای ندارند ولی با این وجود میتوانند ناقل باشند.
چند هفته اول بعد از آلودگی به ویروس با علایمی خفیف از قبیل تب، بدن درد، سردرد، خستگی مفرط، آبریزش بینی یا گلو درد مواجه می شوید.
سه هفته بعد از شروع علایم معمولا روس صورت راش پوستی یا کهیرهای قرمز نمودار می شود که شبیه به جای سیلی است و پس از آن ممکن است راش پوستی لکه ای یا راه راه همراه با خارش روی بدن، دست و پا پدیدار شود.
بعد از بروز علایم پوستی روی صورت معمولا بیمار دیگر ناقل محسوب نمی شود.
علایم پوستی حدود 1 – 2 هفته بعد از بین می روند ولی ممکن است در برخی افرد تا چند ماه آینده به صورت متناوب در اثر قرار گرفتن زیر نور خورشید، گرما، سرما یا ورزش کردن پدیدار شود.
علایم بیماری در بارداری معمولا شامل جای سیلی روی گونه ها نمی شود و به جای آن زن باردار با دردهای مفصلی مشابه آرتریت در مفاصل دست ، مچ دست ، مچ پا و گاهی زانوها روبرو می شود که بعد از چند هفته از بین می روند.
در برخی از افراد درد ممکن است تا ماه ها یا حتی سال ها به صورت متناوب بروز کند.
بیماری پاروویروس میتواند از طریق خون منتقل شود بنابراین ابتلا به آن در دوران بارداری می تواند جنین را از طریق جفت آلوده کند.
احتمال انتقال ویروس از مادر باردار به جنین یک سوم است و برای اغلب نوزادان مشکلی ایجاد نی شود و علایم عفونی از خود نشان نمی دهند.
در صورتی که قبلا به این بیماری مبتلا شده باشد به احتمال زیاد نسبت به آن ایمنی دارید و در دوران بارداری به آن مبتلا نخواهید شد.
عفونت پاروویروس در بارداری میتواند در موارد نادر منجر به سقط جنین شود.
به طور کلی ابتلا به پاروویروس در بارداری به احتمال زیاد مشکلی برای جنین ایجاد نخواهد کرد و حتی نوزادانی که ویروس به آن ها منتقل شده نشانه یا مشکلی بروز نمی دهند.
براساس گزارشات ارسال شده ، درصد نسبتا کمی از ابتلا به پاروویروس در بارداری میتواند منجر به عوارض خطرناک شود از جمله :
- سقط جنین
- مرده به دنیا آمدن نوزا
- کم خونی جنین
- التهاب قلب جنین
- هیدروپس جنینی ( کم خونی یا التهاب شدید قلب جنینن که باعث تجمع مایعات در بافت های جنین می شود. )
مادرانی که قبل از هفته 20 بارداری به این ویروس مبتلا شوند به احتمال بسیار کم حدود 10 دص ممکن است سقط جنین کنند و مادرانی که بعد از هفته 20 مبتلا به این ویروس شوند احتمال سقط جنینشان باز هم کمتر می شود.
راههای تشخیص بیماری پاروویروس در بارداری
در صورتی که فکر میکنید به این ویروس مبتلا شده اید قبل از بروز هر گونه علایم به پزشک مراجعه کنید.
پزشک با آزمایش خون ، وجود آنتی بادی پاروویروس را در خون فرد بررسی می کند.
همچنین میتواند با آزمایش خون مصونیت فرد در مقابل این ویروس را بررسی نماید.
در صورتی که نتیجه آزمایش خون آلودگی خون را نشان دهد برای بررسی سلامت جنین درخواست بررسی سونوگرافی می شود.
سونوگرافی میتواند بیماری هیدروپسی یا وجود مایعات اضافی در بافت بدن جنین ، حجم مایع آمنیوتیک و وضعیت جفت را مشخص نماید.
برای بررسی کم خونی احتمالی جنین از سونوگرافی داپلر استفاده می شود تا جریان خون جنین به طور دقیق بررسی شود.
در صورتی که جنین بعد از چند ماه دچار مشکل نشده باشد دیگر جای نگرانی نیست و احتمال بروز مشکل در ماههای آینده بسیار کم می شود.
در صورتی که آزمایش های اولیه نشان دهنده کم خونی یا هیدروپسی در جنین باشد پزشک مجبور می شود با آزمایش های تهاجمی ، از نون بند ناف نمونه گیری کند تا میزان کم خونی جنین را مشخص نماید.
در صورتی که جنین کم خونی شدید داشته باشد ممکن است پزشک برای انتقال خون از طریق بند ناف به جنین اقدام کند. با وجودی که این روش بی خطر نیست ولی به احتمال زیاد میتواند مشکل کم خونی یا هیدروپسی جنین را رفع کند.
در اغلب موارد جنین آلوده به ویروس در دوران بارداری ، سالم مانده و بدون مشکل به دنیا می اید.
پیشگیری از ابتلا به پاروویروس در بارداری
با وجودی که افراد مبتلا به این ویروس تا زمان بروز علایم ناقل هستند و نمیتوان در دوره کمون بیماریشان را به طور طبیعی تشخیص داد، برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری و سایر بیماری های ویروسی در دوران بارداری باید یکسری نکات بهداشتی را همیشه رعایت کنید تا احتمال ابتلا به بیماری های عفونی را کاهش دهید ، از جمله :
- شستشوی مکرر دست ها
- از افرادی که احتمال ابتلا به ویروس دارند دوری کنید.
- بعد از پاک کردن بینی کودکان یا دست زدن به کودکان بیمار حتما دستها را بشویید.
- از ظروف مشترک استفاده نکنید.
- همیشه تمام ظروف را با مایع ظرفشویی بشویید.
- قبل از خوردن و آشامیدن همیشه دستها را با مایع دستشویی بشویید یا الکل بزنید.
گردآوری : بخش زناشویی بیتوته
