استفاده از دوغ عوارض و مضراتی را به همراه دارد، به طوری که مصرف دوغ برای خانم‌ها و برخی افراد عوارض جدی برای سلامت بدن دارد.
دوغ یک از نوشیدنی‌های سنتی و سالمی است که از دیرباز بر سر سفره‌های ایرانی قرار داشته است و مصرف آن در روزهای گرم سال بسیار مفید است. این نوشیدنی خوشمزه تا حدودی پروتئین، ویتامین‌های B و D و چربی بدن را تامین می‌نماید. تا کنون بارها از فواید مصرف دوغ گفته‌ایم اما در این بخش به عوارض و مضرات خوردن دوغ خواهیم پرداخت.
دوغ و کم خونی: مصرف لبنیات باعث اختلال در جذب آهن مواد غذایی می‌شود. بنابراین افراد مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن نباید به همراه منابع غذایی حاوی آهن از لبنیات استفاده کنند به طور مثال کباب را با دوغ نخورند.
نوشیدنی‌هایی مانند دوغ و نوشابه ارزش غذایی کباب را کم می‌کند و جذب آهن گوشت را به حداقل می‌رساند. زیرا خوردن همزمان دوغ با گوشت موجب تولید مواد هضم نشده‌ای در بدن می‌شود که عوارض زیاد آن برای مفاصل است. البته بدین منظور نیست که فرد با یک بار مصرف همزمان این مواد غذایی دچار عارضه می‌شود بلکه مصرف مداوم آن‌ها به طور همزمان برای بدن عوارض دارد.
دوغ و سنگ کلیه: دوغ سرشار از کلسیم، پروتئین و نمک است که از عوامل تشدید کننده و ایجاد سنگ کلیه می‌باشند. رژیم‌های غذایی پرنمک، باعث بالا رفتن فشارخون و آسیب کلیه‌ها می‌شود. با وجودی که نباید لبنیات را از رژیم غذایی حذف کرد اما بهتر است نوع کم چرب و کم نمک فرآورده‌های لبنیاتی را استفاده کرد.
دوغ و یبوست: میزان کلیسیم محصولات لبنی مانند دوغ، شیر و پنیر بسیار زیاد است که موجب اختلال در عملکرد عضلات کولون (روده‌ی بزرگ) می‌شود. البته‌عدم وجود فیبر در فرآورده‌های لبنی یکی دیگر از دلایل یبوست‌زا بودن آن‌ها است. علاوه بر آن فرآورده‌های لبنی منبع پروتئین‌هایی به نام کازئین‌ها می‌باشند که موجب کند شدن حرکت روده‌ها می‌گردد.
دوغ و استخوان درد: دوغ یک نوشیدنی پر خاصیت است که موجب افزایش میزان جذب کلسیم و استحکام استخوان‌ها می‌شود. اما افرادی که از ضعف مفرط استخوان رنج می‌برند و یا برخی از افرادی که مبتلا به پر کاری غده پاراتیروئید هستند نباید دوغ مصرف کنند.
مضرات دوغ برای خانم‌ها: در پاسخ به سوال کاربران در رابطه با مصرف دوغ در خانم‌ها باید بگوییم که نمک یکی از موانع جذب کلیسیم در بدن است. به همین دلیل دوغ‌های صنعتی که سرشار از نمک هستند باعث ایجاد اختلال در جذب کلیسیم می‌شوند. در سنین بالای ۵۰ سال ریسک شکستگی‌های شایع از پوکی استخوان در مهره‌های کمر، استخوان ساعد و استخوان بالای پا بیشتر می‌شود که در خانم‌ها ۴۰درصد و در آقایان ۱۲درصد است بنابراین خانم‌ها باید بیشتر به دنبال جذب کلیسیم باشند از دوغ‌های خانگی کم نمک استفاده نمایند.
۱- مصرف دوغ بلافاصله یا همراه غذا یا دارو یکی از مهمترین مضرات آن است که موجب رقیق شدن شیره معده و اختلال در فرآیند هضم و جذب مواد غذایی می‌شود. به نظر متخصصان تغذیه، دوغ نیز مانند مایعات دیگر بهتر است با یک ساعت فاصله پس از خوردن غذا و یا دارو نوشیده شود.
۲- مصرف بیش از اندازه دوغ برای افرادی که از ناراحتی‌های معده، ورم معده، زخم اثنی عشر و مشکلات گوارشی رنج می‌برند، توصیه نمی‌شود.
۳- زیاده روی در مصرف دوغ ممکن است موجب از بین رفتن تعادل بدن نسبت به حالت عادی شود و همچنین به دلیل طبع سرد دوغ، مصرف بیش از اندازه آن برای افراد با طبع سرد توصیه نمی‌شود.
۴- گاز طبیعی موجود در دوغ به دلیل تخمیر باکتری‌های موجود در آن ایجاد می‌شود و برای سلامت بدن ضرری ندارد. اما در تهیه دوغ صنعتی، گازی که به دوغ اضافه می‌شود مشکلات گوارشی ایجاد می‌کند. علاوه بر این دوغ‌های گازدار موجب افزایش اشت‌ها می‌شود که در نهایت پرخوری و اضافه وزن را به وجود می‌آورد.
۵- افزایش فشار خون از مضرات دیگر مصرف دوغ است. به همین دلیل بهتر است دوغ خانگی و کم نمک را جایگزین دوغ‌های صنعتی حاوی نمک زیاد کنید. همچنین بهتر است یک ساعت پس از خوردن غذا، دوغ و مایعات دیگر نوشیده شود چرا که علاوه بر ایجاد تشنگی زمینه افزایش فشار خون و پوکی استخوان را فراهم می‌کند.
۶- تا حد امکان باید از دوغ‌های بدون گاز به جای دوغ‌های گازدار صنعتی مصرف شود زیرا گاز اضافه شده به دوغ موجب اشغال فضای معده می‌شود و در روند هضم مواد غذایی تداخل ایجاد می‌کند، بنابراین سوء هاضمه و احساس سیری کاذب در زمان خوردن غذا ایجاد می‌کند.
در تهیه دوغ به روش صنعتی، ماست با مقدار مناسبی از آب در تانکهایی که همزن دارند ترکیب شده و سپس با رعایت قوانین بهداشتی خنک و بسته‌بندی می‌شود. مقاومت این نوشیدنی در برابر گرما بسیار بالا است بنابراین نیازی به مواد نگهدارنده مصنوعی ندارد و برای افرادی که دستگ‌ها گوارش آن‌ها نمی‌تواند لاکتوز را تحمل کند مصرف دوغ بسیار مناسب است. اما دوغ‌های صنعتی سرشار از نمک هستند و برای افراد مبتلا به فشارخون بالا، نارسایی کلیه، بیماران قلبی و عروقی بسیار مضر می‌باشد، این افراد بهتر است در منزل و به شکل سنتی البته با نمک کم، دوغ تهیه کرده و میل کنند.
