صدا درمانگری چیست و چه کاربردی دارد

«تابناک با تو» - صدا درمانگری در حالت ایده آل، وضعیتی مشابه هیپنوتیزم، مدیتیشن یا امواج مغزی تتا ایجاد می‌کند تا امکان دسترسی به سطوح عمیق‌تر خرد درونی و شفا را فراهم شود...

درمانگری از طریق صدا یک رشته رو به رشد طب جایگزین است که هزاران سال مورد استفاده بوده است. موسیقی در تمام ادوار تاریخ برای ایجاد تاثیرات مثبت بر خلق و خوی ما و به عنوان نوعی متد درمانی با هدف التیام بدن، ذهن و روح کاربرد داشته است. در واقع بسیاری از مردم دریافته اند که پس از تمرین تکنیک‌های شفابخش صدا، افزایش انرژی، بهبود وضوح ذهنی، سطوح بالاتر خلاقیت و بهبود روابط شخصی خود را تجربه می‌کنند. مهمتر از همه، این تکنیک ایمن، مقرون به صرفه و در عین حال موثر است. هرچند روش‌های متعددی برای تمرین صدا درمانی وجود دارد، ابتدا باید بدانیم که این درمان چگونه موثر واقع می‌شود و چه انتظاراتی می‌توانیم از آن داشته باشیم.

صدا درمانی چیست؟

صدا درمانگری استفاده از ابزار‌های خاص، موسیقی، آهنگ‌ها و سایر ارتعاشات صوتی برای ایجاد تعادل و التیام بدن، ذهن و روح است. این تکنیک شامل استفاده از فرکانس‌های صوتی تخصصی برای ایجاد یک فضای درمانی به منظور قرار گیری در حالت استراحت عمیق، تعادل مجدد سیستم عصبی و همچنین تجربه رهایی احساسی است. در حالت ایده آل، وضعیتی مشابه هیپنوتیزم، مدیتیشن یا امواج مغزی تتا ایجاد می‌شود که امکان دسترسی به سطوح عمیق‌تر خرد درونی و شفا را فراهم می‌کند.

درمان از طریق صوت با استفاده از موسیقی‌های مخصوص یا اصوات دیگری که در حالت دراز کشیدن یا نشستن راحت به آن‌ها گوش می‌دهیم انجام می‌شود؛ همچون صدای امواج دریا، ریزش باران یا هر صوت آرامش بخش دیگری. تمرکز روی این ارتعاشات آرامش بخش به ما کمک می‌کند تا استرس، اضطراب و تنش را رها کنیم. صوت درمانگری همچنین تنفس عمیق را تشویق می‌کند و ممکن است گا‌ها با مدیتیشن و تمرین‌های تجسمی نیز همراه شود.

تاریخچه صدا درمانی

بسیاری از فرهنگ‌ها از زمان‌های قدیم از موسیقی و آواز برای شفای جسم و روح استفاده کرده اند و هنوز هم می‌کنند. برای نمونه مصریان باستان معتقد بودند که موسیقی همچون طلسمی ویژه می‌تواند راهی موثر برای درمان انواع بیماری‌ها باشد. قبایل بومی آمریکا نیز بر این با‌ور اند که یک سری اصوات خاص دارای قدرت شفابخشی هستند. در تمرین نادا یوگا هند باستان، یوگی‌ها از ارتعاشات صوتی برای آرام کردن ذهن و رهایی از استرس استفاده می‌کنند.

فیثاغورس فیلسوف یونان باستان که به نام "پدر موسیقی" شناخته می‌شود، نه تنها فواصل موسیقی را کشف کرد، بلکه اولین کسی بود که از موسیقی به عنوان دارو بهره برد. وی بررسی کرد که چگونه فرکانس‌های هارمونیک می‌توانند برای شفا استفاده شوند. به همین ترتیب در سال ۱۸۹۶ پزشکان آمریکایی کشف کردند که موسیقی می‌تواند جریان خون و فرآیند‌های شناختی مغز را بهبود ببخشد.

فواید صدا درمانی

صدا درمانگری هزاران سال است که در سراسر جهان برای درمان بیماری‌های روحی و جسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این متد یک شکل بسیار موثر از طب جایگزین به شمار می‌رود، زیرا مستقیما بر میدان انرژی و چاکرا‌های بدن اثر می‌گذارد تا خود بدن. زمانی که سیستم انرژی بدن سالم و متعادل باشد، توانایی‌های شفابخشی طبیعی کالبد جسمانی نیز ارتقا می‌یابد.

با استناد به مقالات منتشر شده توسط مجله روانشناسی امروز، وقتی استرس، بیماری، آسیب یا ضربه روحی را تجربه می‌کنیم، بدن ظریف ما از انرژی حیاتی نیروی زندگی تهی می‌شود. بدین ترتیب سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و ما را مستعد ابتلا به بیماری‌های مختلف می‌کند. در نتیجه توانایی خود را برای درمان طبیعی از دست می‌دهیم. صوت درمانی از قدرت صدا برای بازگرداندن تعادل به میدان‌های انرژی بدن استفاده می‌کند. اما این روش کمک درمانی دقیقا چه مزایایی برای بدن به همراه دارد؟

- آرامش عمیق

زمانی که به اصوات آرامش بخش گوش می‌دهید، بدنتان اندورفین، سروتونین، دوپامین، اکسی توسین و نوراپی نفرین ترشح می‌کند. این مواد شیمیایی به ما احساس خوبی می‌دهند، باعث احساس خوشحال می‌شوند و به ما کمک می‌کنند تا از وضعیت واکنش‌های اضطرابی خارج شویم. آن‌ها همچنین فشار خون و ضربان قلب را کاهش می‌دهند و باعث ایجاد حالات عمیق آرامش می‌شوند.

- خواب بهتر

گوش دادن به اصوات آرام بخش قبل از خواب باعث خواب آلودگی ما شده و کیفیت خواب را بهبود می‌دهد. این موضوع به این دلیل است که واکنش آرامش توسط امواج آهسته مغزی، مانند امواجی که توسط مدیتیشن عمیق ایجاد می‌شوند، تحریک خواهد شد. در نتیجه گوش دادن به موسیقی یا صوت مورد استفاده در صدا درمانی قبل از خواب می‌تواند به فرد کمک کند سریعتر بخوابد و مدت طولانی تری در وضعیت خواب عمیق باقی بماند. همچنین از آنجایی که صدا درمانی استرس را کاهش می‌دهد، باعث القای احساس سرزندگی پس از بیداری می‌شود.

- تسکین درد

زمانی که از درد فیزیکی رنج می‌بریم، تولید برخی هورمون‌ها افزایش و برخی دیگر کاهش می‌یابد. از آنجایی که یک سری از هورمون‌های مورد نظر باعث التهاب در بدن می‌شوند، در واقع می‌توانند درد را تشدید کنند. در مقابل استفاده از تکنیک‌های صدا درمانگری باعث خواهد شد تا مغز اندورفین ترشح و اثرات هورمون‌های التهابی را مسدود کند. این فرآیند در نهایت به تسکین درد کمک می‌کند.

ابزارآلات صدا درمانی

شماری از تکنیک‌های صدا درمانی با کمک وسایل مخصوصی انجام می‌شوند که هر یک از آن‌ها کارایی متفاوتی دارند.

در این میان انواع مختلفی از ساز‌ها وجود دارند که در زمینه شفابخشی از طریق صدا به خوبی کار می‌کنند، اما ساز‌هایی که بهترین عملکرد ممکن را دارند از شیوه‌های مراقبه شرقی سرچشمه می‌گیرند. برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارت اند از:

- کاسه‌های آواز تبتی

این ابزار‌ها کاسه‌های فلزی چکش کاری دستی هستند که می‌توان با وارد کردن ضربه به آن‌ها صدایی زنگ مانند ایجاد کرد و یا با استفاده از یک تکه چوب دور لبه آن‌ها کشید تا صدای هارمونیک طولانی تری شنیده شود. هرچه کاسه بزرگتر و ضخیم‌تر باشد، تولید صدا آسان‌تر خواهد بود. آن‌هایی که کوچکتر و سبکتر هستند قیمت کمتری خواهند داشت، اما ممکن است به اندازه کاسه‌های بزرگ صدای دلپذیری نداشته باشند. هر کدام از کاسه‌ها با توجه به اندازه و فلز مورد استفاده در روند ساخت خود، صدای متفاوتی تولید می‌کنند.

- کاسه‌های آواز کریستالی

این کاسه‌ها از کریستال کوارتز ساخته شده اند و نواختن آن‌ها به مراتب راحت‌تر از کاسه‌های تبتی است. در صورت ضربه زدن یا کشیدن روی کاسه‌های مذکور، صدای بسیار شفافی تولید می‌شود.

- تامبورا

یک ساز سنتی هندی با چهار سیم است که صدای هارمونیک غنی و پرطنینی تولید می‌کند. این ساز انتخاب خوبی برای ایجاد صوت متمرکز و ضد استرس است.

- بامبو و فلوت بومیان آمریکا

این وسیله برای ایجاد ملودی‌های آرامش بخش و جذاب استفاده می‌شود.

- گونگ

گونگ‌ها نوعی ساز موسیقی کوبه‌ای و در واقع صفحات فلزی و بزرگی هستند که صدایی بلند و طنین دار تولید می‌کنند. آن‌ها معمولا ابزاری قوی برای نواختن طی جلسات صدا درمانی به شمار می‌روند، زیرا انرژی، لرزش، عمق و قدرت زیادی را به تجربه یک جلسه خارق العاده اضافه می‌کنند.

- چیم

از مجموعه‌ای از میله‌های تنظیم شده تشکیل می‌شود که هنگام ضربه زدن به صدا در می‌آیند. آن‌ها برای شروع و پایان جلسات عالی هستند.

- رین استیک

آلات موسیقی خاصی هستند که وقتی به یک طرف خم می‌شوند صدای ملایم و خاصی مشابه باراش باران تولید می‌کنند. آن‌ها برای آرام کردن ذهن و کاهش در صدا درمانی به کار می‌روند.

منبع: عصرایران