وقتی دبیر کل عمل‌گراترین حزب در جبهه اصلاحات افق روشنی از انتخابات پیش رو را ترسیم نمی‌کند، می‌توان نتیجه گرفت این جبهه هنوز در باره نوع مواجهه با انتخابات اسفندماه مجلس شورای اسلامی به نتیجه نرسیده است و این احتمال قوت می‌گیرد که شاید رقابت محدود به درون اردوگاه اصولگرایی و طیف‌های مختلف سنتی و رادیکال و راست نو باشد.
پیش از این مصاحبه او در یک گفت‌و‌گوی تلویزیونی با شبکه افق دیدگاه‌های صریح خود را به عنوان یک فعال سیاسی، دبیر کل یک حزب و عضوی از جبهه اصلاحات مطرح کرده و در پاسخ به پرسش‌های گزنده امیر حسین ثابتی واکنش تندی نشان نداد، به گونه‌ای که مجری شبکه افق هم سعه صدر او را ستود.
سید حسین مرعشی جدای از دبیر کلی کارگزاران سازندگی از بستگان نزدیک همسر مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است. هر چند این انتساب ربطی به اشتهار سیاسی او ندارد. او هم مدتی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری در دوران هاشمی رفسنجانی بوده و هم معاون رئیس جمهوری در دوران اصلاحات و سیاست را با نگاه واقع گرایانه و نه آرمان خواهی دنبال می‌کند و از این رو اگرچه از برخی واژه پردازی‌ها در گفتار او نشانی نیست اما فضای سیاسی را ترسیم کرده است:
شما اطلاع دارید که کدام یک و چه تعداد از چهره‌های اصلاح‌طلب تا به حال برای انتخابات پیش ثبت‌نام کرده‌اند؟
اطلاعی درباره چهره‌های اصلاح طلب ندارم اما در مورد حزب خودمان جمع محدودی حتی کم‌تر از انگشتان یک دست در سراسر کشور ثبت نام کرده‌اند.
یک برداشت از صحبت‌های شما در مصاحبه با شبکه افق این است که شما منتظر نظر صریح رهبری هستید. یعنی اگر رهبری از حضور شما استقبال کردند، وارد صحنه بشوید و اگر هم استقبال نکردند تکلیف را از خودتان ساقط می‌دانید. آیا این برداشت درست است؟
من در آنجا به این نکته اشاره کردم که مقام معظم رهبری وعده داده بودند نظرشان را درباره انتخابات بیان می‌کنند که هنوز این اتفاق نیفتاده است. از آن جهت که سیاست‌های کلی نظام درباره انتخابات پیش رو را متوجه شویم نه آن که نسبت به حزب خاص یا جمع خاصی. منظور من این بود که در صحبت‌های ایشان سیاست‌های کلی نظام در مورد انتخابات آینده را می‌توانستیم، بفهمیم تا متناسب با آن تصمیم‌گیری کنیم. منتها دولت محترم و مجلس با اعمال قانون جدید و پیش ثبت نام همه ما را غافل‌گیر کردند.
به نظر می‌رسد در این نوبت انتخابات، رقابت بین اصولگرایان ترجیح داده شود. به این معنا که راست سنتی با راست نو و طیف آقای قالیباف و البته با جبهه پایداری رقابت کنند و شاید حتی به احمدی نژاد هم میدان داده شود. در این صورت اگر قرار بر رقابت درون اردوگاه اصولگرایان باشد جبهه اصلاحات عملا کنار گذاشته می شود و شاید علت توجه به حزب کارگزاران سازندگی و دعوت شما یا اصرار بر این که کارگزاران در صحنه هست همین باشد که کارگزاران جدای از جبهه اصلاحات در این روند قرار بگیرد. در این مورد نظر شما چیست؟
هنوز افق روشنی نداریم که بدانیم انتخابات به چه سمتی خواهد رفت. اما احتمال این که انتخابات آینده انتخاباتی درون گروه اصولگرایی باشد، بسیار قوی است. اصلاح طلبان هم چون از قبل برداشت‌شان همین بوده است، اساسا خودشان را برای انتخابات آماده نکرده‌اند. اتفاقی که افتاده این است که پیش ثبت‌نام در واقع زمینه‌های یک انتخابات رقابتی و مشارکت سیاسیون را از بین برد. به نظر من مجلس و دولت به آرمان‌های جمهوری اسلامی و رهبری که علاقه مند به یک انتخابات مشارکتی و رقابتی بودند، لطمه جدی وارد کرد. این نشان می‌دهد کسانی که دولت و مجلس را در اختیار دارند، علاقه‌مند نیستند، افراد موثر از سیاسیون و اهل فن در انتخابات حضور داشته باشند. در واقع با یک اقدام عجولانه برخلاف منویات کلی نظام، زمینه را برای یک انتخابات مشارکتی تخریب کردند.
آیا کارگزاران مانند سال ۹۸ تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت می‌کند و راه خودش را از بقیه طیف اصلاحات جدا می‌کند یا با توجه به این که شما دبیر کل حزب شدید هماهنگ‌تر و هم سوتر با دیگر گروه‌های اصلاح طلب خواهید بود؟
شرکت در انتخابات تحت هر شرایطی نیست. هنوز نه جبهه اصلاحات و نه کارگزاران به هیچ تصمیم روشنی در مورد انتخابات آینده نرسیده‌اند. اما من پیش بینی می‌کنم هم کارگزاران هم بخش‌هایی از جبهه اصلاحات در حوزه‌هایی از شهرستان‌هایی که بیشتر دارای تک نماینده هستند، رقابت وجود داشته باشد و چهره‌های میانه رو و اصلاح طلب تایید صلاحیت شده باشند، یک تصمیم کلی برای حوزه انتخابیه نگیرند. حوزه به حوزه تصمیم بگیرند. به این صورت که در آن حوزه‌هایی که رقابت باشد و شخصیت‌های معتبری تایید صلاحیت شوند، می‌توانند در انتخابات شرکت کنند.
تعبیری که سید محمد خاتمی در سخنان اخیر خود به کار بردند این است که ما نه با براندازی موافقیم نه با شیوه فعلی حکمرانی . برای اعتراض به شیوه فعلی حکمرانی آیا از کانال مجلس می‌شود، اقدام کرد؟ اگر با این ایده موافق هستید، چگونه می‌توان از طریق مجلس شیوه حکمرانی را اصلاح کرد؟
راهبرد آقای خاتمی یک راهبرد دقیق و اصلاح طلبانه است. این که شخصیتی یا شخصیت‌هایی، احزابی یا جبهه‌ای از جبهه‌های سیاسی ایران هم براندازی و هم شیوه‌های موجود حکمرانی را تایید نکنند، معنی‌اش این است که به دنبال راهکارهایی هستند که بشود شیوه‌های فعلی حکمرانی را اصلاح کرد. کسانی که چنین تفکری را دنبال می‌کنند، باید جایگاهی درون قدرت و نهادهای نظام داشته باشند تا گام به گام و در یک روند تدریجی اصلاح شیوه‌های حکمرانی را پیگیری کنند. استراتژی درستی است اما راهکارش هم می‌تواند مجلس و هم سایر نهادها باشد، صحبت کردن با مردم، فعالیت‌های مدنی وسیع و انواع و اقسام روش‌های دیگر هم می‌تواند باشد. این صحبتی که آقای خاتمی مطرح کرده‌اند یک استراتژی درست است اما تاکتیک‌های متناسب با خودش را می‌خواهد.
شما در صحبت‌‌هایتان به شدت از قبضه شدن قدرت به دست جبهه پایداری ابراز نگرانی کردید. تا چه حد این موضوع را محتمل می‌دانید که جبهه پایداری بخواهد حتی طیف قالیباف را کنار بزند و سعید جلیلی را بر کرسی ریاست مجلس بنشاند. با توجه به این که برنامه‌های صدا و سیما که وحید جلیلی در آن نقش دارد تقریبا به سمت تبلیغ جبهه پایداری رفته است و مهم ترین وجه صحبت‌های شما در برنامه تلویزیونی شبکه افق هم همین بود که بارها از آقای جلیلی و پایداری نام بردید تا چه حد جبهه پایداری را به قبضه کامل قدرت نزدیک می‌بینید؟
ما تفاوت معنی داری بین محمد باقر قالیباف و سعید جلیلی قائل نیستیم. من با مجموع تفکرات محدودکننده جبهه پایداری مخالف بودم و هیچ تفاوت معناداری بین جبهه پایداری و تیم آقای قالیباف قائل نیستم.
در صحبت‌های شبکه افق گفتید من طلبی ندارم و بدهی دارم به مردم ایران و به خصوص کرمان. چقدر فکر می‌کنید این دین از سوی نمایندگانی که پیش از این به مجلس رفته ادا شده؟
فکر می‌کنم چه مسئولان فعلی و چه مسئولان گذشته هم به مردم و هم به ایران بدهکار هستند. توسعه ایران را نتوانستیم به درستی رقم بزنیم. ما حتی به دین و مذهب هم بدهکار هستیم چون تمام ناکارآمدی‌ها و مشکلات به پای دین درکشور ایران گذاشته می‌شود. ما حتی به اسلام هم بدهکار هستیم. ما کاری را که نمیتوانستیم بکنیم، مسئولیت‌اش را پذیرفته‌ایم. من فکر می‌کنم همه ما باید با صدای بلند در پیشگاه ملت از آنان عذرخواهی کنیم.
منبع: روزنامه شرق
