عربستان تا پایان دهه فعلی میلادی قصد دارد یک اقتصاد غیر وابسته به نفت ایجاد کند، زندگی تقریبا ۴۰ میلیون سعودی را بهبود بخشد و جایگاه خود در عرصه جهانی را حفظ نماید.
سایمون مَبون عضو ارشد مرکز سیاست خارجی در لندن به بیزنس اینسایدر گفت: این فقط درباره تنوع بخشیدن به اقتصاد نیست؛ این کشور در حال دگرگونی جامعه با هدف ایجاد یک اقتصاد است که بتواند به چالش‌های جهان مدرن پاسخ دهد.
اما زمان در حال گذر است و ۷ سال پس از اعلام چشم انداز ۲۰۳۰، عربستان به میانه راه رسیده و فقط ۷ سال دیگر برای رسیدن به پایان مسیر تعیین شده فرصت دارد؛ یعنی ریاض باید جدی‌تر از قبل باشد یا اینکه با خطر جا ماندن از جهان روبرو می‌شود.
در این گزارش به برخی از پروژه‌های مربوط به چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان اشاره می‌شود که پروژه شهر « نئوم » یکی از مهمترین آنها است. در گوشه شمال غربی عربستان، نئوم قرار است یک کلان شهر یک تریلیون دلاری شود. عربستان اعلام کرده که خودورهای این شهر با انرژی تجدیدپذیر کار خواهند کرد.
بیش از ۲۰ پروژه دیگر در چشم انداز ۲۰۳۰ وجود دارد از جمله ایجاد قطب گردشگری در دریای سرخ و پروژه «قیدیا» به عنوان یک پایتخت هنری و سرگرمی که ادعا می‌شود مشاغلی را برای تمام شهروندان عربستانی فراهم می‌سازد.
مبون معتقد است: بیشتر مردم عربستان از محمد بن سلمان ولیعهد این کشور حمایت می‌کنند و بیشتر این مساله از در برنامه های کلان او ناشی می‌شود اما باید با جوان‌های سعودی در مورد اینکه بن سلمان چقدر محبوب است، صحبت کنید.
با این حال، موفقیت چندان تضمین شده نیست. جرالد فایراشتاین سفیر آمریکا در یمن در دوره باراک اوباما و عضو ارشد موسسه خاورمیانه گفت: ما باید روشن کنیم که این جوانان شهری سعودی در مکان‌هایی مانند ریاض، جده و ظهران هستند که توسط چشم انداز ۲۰۳۰ برانگیخته شده‌اند. وقتی در مورد مناطق داخلی‌تر صحبت می‌شود، آنها آنقدر مشتاق نیستند.
مبون ضمن تایید این صحبت‌ها افزود که نقطه تنش دیگری حول توانایی بن سلمان برای حفظ مشروعیت کشور در جهان اسلام به وجود آمده در حالی که پروژه‌ای را آغاز کرده که به تله‌های مدرنیته غربی گرویده است. عربستان سعودی به طور سنتی محافظه کار بوده است.
از نظر فریا المسلمی، پژوهشگر چتم هاوس، عربستان به لحاظ اجتماعی حتی بیشتر در خطر است. او گفت که با وجود گزارش‌هایی مبنی بر جابجایی قبایل عشایری بمنظور ایجاد راهی برای نئوم، سعودی‌ها به دلیل وعده‌های بلندمدت پادشاهی، همچنان نسبت به حکومت حسن نیت دارند اما عدم تحقق وعده‌های چشم انداز ۲۰۳۰ با توجه به دشواری‌هایی که آنها متحمل می‌شوند، می تواند باعث دردسر شود.
المسلمی گفت: این چیزی است که اگر نتیجه دهد مردم حاضرند ببخشند و فراموش کنند. اما اگر اینطور نباشد، آسان نخواهند بود و ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.
کارشناسان به بیزنس‌اینسایدر گفتند که در سطح وسیع‌تری، سرعت فزاینده دستیابی به چشم‌انداز ۲۰۳۰ تهدیدی برای ایجاد تنش‌های عمیق‌تر بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی است. آنها برای تبدیل شدن به اقتصاد اول منطقه رقابت می‌کنند، در حالی که بازده مالی آن ممکن است سال‌ها طول بکشد.
المسلمی گفت: هیچ تضمینی برای کارآیی همه این کلان پروژه‌ها وجود ندارد. این یک خطر بزرگ است.
بلومبرگ گزارش داد که صندوق سرمایه گذاری عمومی در ماه ژوئیه (تیر/ مرداد) از ضرر ۱۱ میلیارد دلاری سال گذشته به دلیل متزلزل شدن بازارهای جهانی خبر داد.
بیزنس اینسایدر در این گزارش نوشت: یکی از عوامل کلیدی که می تواند موفقیت این پروژه را تعیین کند، جذابیت در حال تغییر عربستان سعودی برای غرب است. نگرانی‌هایی از سوی سازمان عفو بین‌الملل درباره سوابق حقوق بشری ریاض مطرح شده است و هنگام ورود تجارت و سرمایه گذاری غربی به عربستان باید از این موضوع آگاه بود.
