شانزدهم شهریور سال ۱۳۵۲ برای طرفداران استقلال و پرسپولیس دو روز کاملاً متفاوت تلقی می‌شود. آبی‌ها هنوز با وجود گذشته ۵۰ سال از آن تاریخ، شکست تلخ ۶ - صفر مقابل پرسپولیس را باور نداشته و آن را یک اتفاقی می‌دانند که برخی از بازیکنان آن زمان تاج استقلال را در وقوع آن مقصر قلمداد می‌کنند ولی قرمزها این فرضیه را رد کرده و قاطعانه معتقدند مهمترین پیروزی آنها برابر حریف سنتی کاملاً فوتبالی رقم خورد و هیچ مسئله غیر فوتبالی در آن دخیل نبود.
همه چیز تحت تاثیر کشتی
این مسابقه در حالی قرار شد روز شانزدهم شهریور سال ۵۲ برگزار شود که تهران همزمان با آن میزبان رقابت‌های کشتی قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۳ بود. با توجه به ناکامی کشتی ایران در المپیک ۱۹۷۲ مونیخ و پوست‌اندازی تیم کشتی ما، خیلی‌ها امیدوار بودند که آن شکست جبران شود و امتیاز میزبانی به ایران کمک کند. اتفاقی که خوشبختانه به وقوع هم پیوست و ما با اتکا بر مدال‌های طلای منصور برزگر، ابراهیم جوادی و محسن فرح وشی همراه با مدال برنز مرحوم محمدرضا نوایی توانستیم پس از اتحاد جماهیر شوروی نایب قهرمان جهان شویم اما این ماجرا چه ارتباطی به دربی داشت؟
در آن مقطع تلویزیون ایران فقط یک واحد سیار برای پوشش رویدادهای خارج از جام جم در اختیار داشت و با توجه به اهمیت مسابقات کشتی، این واحد به سالن ۱۲ هزار نفری اعزام شد به همین خاطر جدال استقلال و پرسپولیس از تلویزیون پخش نشد و اتفاقاً همین مسابقه که روی آنتن نرفت، به اندازه یک دنیا حاشیه در دل خود نهفته دارد که عده‌ای می‌گویند هنوز هم زوایای پنهان آن به طور کامل بازگشایی نشده است.
سفر دردسرساز به شمال
تاج (استقلال) در آن مقطع دو سنگربان آماده و ملی‌پوش داشت که در عین رقابت، با یکدیگر رفاقت هم می‌کردند. مرحوم ناصر حجازی و منصور رشیدی سنگربانان قلعه آبی در سال ۵۲ بودند و ناصرخان در آن روزها تازه ازدواج کرده بود. حجازی فکر می‌کرد رشیدی در دربی فیکس است به همین خاطر از زدراکو رایکوف مرخصی گرفت و با اجازه سرمربی وقت آبی پوشان همراه با همسرش به شمال رفت. او قبل از بازی برگشت و تصورش بر این بود که منصور فیکس بازی می‌کند ولی ناگهان رایکوف تصمیم دیگری گرفت! او ابتدا می‌خواست حجازی را فیکس بگذارد و همین مسئله تمرکز هر دو دروازه‌بان را بر هم زد و کار را قبل از بازی در رختکن به جنجال کشاند. در نهایت قرار شد منصور رشیدی فیکس بازی کند و همین اتفاق هم رخ داد اما عدم تمرکز او و اشتباهات فراوان خط دفاعی استقلال موجب شد تا هنگامی که بازی با نتیجه ۴ بر صفر به نفع پرسپولیس بود، رایکوف رشیدی را عوض کند و حجازی را به میدان بفرستد. بسیاری از پیشکسوتان آبی معتقدند مرحوم حجازی در این قضیه مقصر نبود چون برای سفرش از سرمربی اجازه داشت. آنها منصور رشیدی را هم مقصر نمی‌دانند چون معتقدند تصمیم سرمربی تمرکز هر دو دروازه‌بان را بر هم زد. استقلالی‌ها احترام بسیار زیادی برای مستر رایکوف قائل هستند اما می‌گویند اشتباه او در انتخاب ترکیب ثابت نقش مهمی در شکست سنگین آبی پوشان برابر پرسپولیس داشت.
جلسه در رستوران!
بلافاصله پس از ثبت این شکست سنگین گروهی از طرفداران تاج مدعی شدند که برخی بازیکنان با کم فروشی زمینه برای ناکامی مذکور را فراهم کردند. از طرف دیگر درگیری لفظی جواد الله وردی با تیمسار خسروانی و جدایی او از جمع آبی‌ها بلافاصله پس از این بازی نیز بر میزان شایعات دامن زد. شایعاتی که البته هنوز هم کسی آن را با ذکر نام تایید نکرده ولی علی جباری کاپیتان آن زمان استقلال طی مصاحبه‌ای عجیب و جنجالی با خبر ورزشی در سال ۱۳۹۱ این مسئله را به نوعی تایید کرد و گفت: "بله! قبل از بازی با برخی از بازیکنان ما در رستوران قرار گذاشتند و در داخل مسابقه هم اتفاقات عجیبی رخ داد. من همان زمان قضیه را فهمیدم و پیش از اینکه مسابقه شروع شود به سرمربی تیم منتقل کردم تا ترکیب اصلی را عوض کند چون می‌ترسیدم وقایع بدی رقم بخورد اما آقای رایکوف مدعی بود که به همه شاگردانش اطمینان دارد. به استقلال در همان جلسات داخل رستوران خیانت شد".
نخواستند جواد برگردد
در این میان اما نصرالله عبداللهی یکی از بازیکنان ثابت تاج در مسابقه مذکور حرف دیگری می‌زند که بسیار قابل تامل است. عمو نصی زمستان سال ۱۳۹۲ در گفتگو با رادیو ورزش ماجرا را به طور کامل تشریح کرد و ضمن تایید قضیه حجازی و رشیدی، به دفاع از جواد الله وردی پرداخت و گفت: "چون جواد در آن مسابقه فیکس بازی کرد و پس از آن نیز با مدیر باشگاه دعوا کرد و از جمع ما جدا شد، خیلی حرف و حدیث در موردش پیش آمد اما من با صراحت می‌گویم او خیانت نکرد. شاید کمتر کسی بداند الله وردی در آن بازی با دست شکسته برای استقلال بازی کرد. اگر می‌خواست خیانت کند خیلی راحت می‌گفت مصدوم هستم و بازی نمی‌کرد. آن نتیجه یک اتفاق تلخ بود اما کسی خیانت نکرد". نصرالله عبداللهی در همان مصاحبه مدعی شد الله وردی یکی دو سال بعد دوباره می‌خواست به جمع آبی‌ها برگردد اما چند نفر از بازیکنان وقت مانع از انجام چنین کاری شدند!
پیروزی ما را خراب نکنید
در این میان اما پرسپولیسی‌ها حرف دیگری می‌زنند. مرحوم همایون بهزادی که در آن مسابقه برای سرخپوشان سه گل زد و هت تریک کرد پیش از فوتش شایعه کم فروشی آبی‌ها را رد کرد و گفت: "در جمع آنها کسی خیانت نکرد. اصلاً این حرف‌ها شایسته ورزشکاران نیست. ما بهتر بودیم و بردیم. استقلال ضعیف‌تر بود و باخت. حالا فرصت طلبی و خوش شانسی پرسپولیس هم مزید بر علت شد تا این نتیجه رقم بخورد".
علاوه بر همایون بهزادی، ایرج سلیمانی هم در آن بازی دو گل به ثمر رساند و حسین کلانی نیز یک گل زد تا ترکیب گلزنان بازی شش تایی‌ها تکمیل شود. حالا امروز پنجاهمین سالگرد آن مسابقه معروف است دیداری که هواداران پرسپولیس با اتکا بر آن کرکری می‌خوانند و البته استقلالی‌ها هم همچنان معتقدند کاسه‌ای زیر نیم کاسه بوده است.
