عوامل اصلی و شتاب زای درگیریهای دیر الزور
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ باوجود اینکه جرقه آتش درگیریهای دیرالزور بعد از بازداشت رئیس شورای نظامی به نام «احمد الخبیل» معروف به (ابوخوله) از عشیره «البکیر» وابسته به قبیله عربی «العکیدات» زده شد، اما در اصل زمینههای تنش و درگیری از چند سال پیش برای پرکردن خلاء ناشی از سقوط داعش بین دو طرف درگیر وجود داشته است.
نیروهای موسوم به دموکراتیک سوریه (قسد) که با کمک و رهبری امریکا در ازادسازی دیرالزور از دست داعش نقش داشتند از همان ابتدا میخواستند حاکمیت مناطق ازادشده را همچنان حفظ کنند و بدین ترتیب حوزه نفوذ خود را به مناطق عرب نشین سوریه نیز گسترش دهند، اما در مقابل عشایر محلی در پی این بوده و هستند که خود حاکمیت محلی را در دست داشته باشند.
این اختلاف و تضاد منافع با گذشت زمان بخصوص در رقایت دو طرف درگیری بر سر استفاده از منابع نفتی منطقه بیشتر شد و به جایی رسید که نیروهای قسد رهبر شورای نظامی دیرالزور را به قاچاق نفت وسوئ استفاده مالی متهم کردند و به این بهانه به بازداشت وی اقدام کردند که همین امر عشایر و قبایل منطقه را به صحنه آورد و در مقابل نیروهای کرد قرار داد.
از سیاست اعلامی تا رویکرد اعمالی امریکا در قبال درگیریهای دیرالزور
سیاست اعلامی امریکا مبتنی بر بی طرفی بین دو طرف درگیربود و بر همین اساس این احتمال و ذهنیت شکل گرفت که گویا امریکا به عمد میخواهد توان دو طرف درگیر را به تحلیل ببرد و بیش از پیش به خود وابسته سازد.
اما در عین حال رویکرد اعمالی امریکا نشان میدهد که امریکا استمرار این درگیریها را به نفع خود نمیدانسته و لذا تمام توان خود را برای توقف این درگیریها بکار گرفت و در نهایت دو طرف را به توقف درگیریها واداشت.
یکی از نگرانیهای اصلی امریکا در این زمینه این بود که ادامه این درگیریها به سیاست و راهبرد امریکا مبنی بر ایجاد ائتلاف بین گروههای مختلف گریز از مرکز در شرق و جنوب شرق این کشور لطمه بزند و مانع از این شود که این کشور بتواند به قطع خطوط مواصلاتی نیروهای محور مقاومت از محور عراق- سوریه و لبنان دست یابد.
امریکا در این زمینه منافع مشخصی ندارد بلکه به روال سابق خود را سپر بلای اسرائیل قرار داده است و با استقرار حضور نظامی در مناطق شرقی و جنوبی سوریه میخواهد هم دالانی مطمئن برای تعرضات هوایی گاه و بیگاه اسرائیل به خاک سوریه فراهم کند و هم اینکه مانع از تلاشهای دولت مرکزی سوریه برای احیای حاکمیت ملی و تمامیت ارضی این کشور شود
ترکیه بازیگر پشت صحنه درگیریهای دیرالزور
هرچند مواضع اعلامی ترکیه مبتنی بر رصد دقیق درگیریهای دیرالزور بود و این ذهنیت را ایجاب میکرد که انگار این کشور هیچ نقش و دخالتی در این درگیریها نداشته است، اما برخی شواهد و اخبار موجود حاکی از این است که ترکیه جانب عشایر محلی را گرفته است و در مقابل تسلیح نیروهای کرد گریز از مرکز از سوی امریکا به تسلیح و تجهیز عشایر محلی اقدام کرده است.
این بدین مفهوم است که تنشهای گذشته بین امریکا و ترکیه در خصوص نیروهای گریز از مرکز کردی کماکان به قوت خود باقی است و به صورت زیرپوستی جریان دارد و تنها اتفاقی که افتاده بعد از انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه از متن به حاشیه رفته که به نظر میرسد یکی از دلایل آن مشکلات اقتصادی ترکیه است و این کشور بنا به ملاحظات و فشارهای داخلی نمیخواهد با امریکا و اروپا حداقل در این مقطع زمانی شاخ به شاخ شود. احمد کاظم زاده