به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از بیزنس اینسایدر، به نظر می‌رسد هفته گذشته قبل از وقوع زلزله ویرانگر مراکش، نورهای مرموزی در آسمان مشاهده شده است و دانشمندان هنوز توضیحی برای آن پیدا نکرده‌اند.
روز جمعه زمین لرزه‌ای به بزرگی ۶.۸ ریشتر کوه‌های اطلس در شرق مراکش را لرزاند. رویترز روز سه‌شنبه اعلام کرد که در یاین زلزله حداقل ۲۹۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند و حدود ۵۵۰۰ نفر نیز زخمی شده‌اند.
مردم در شبکه‌های اجتماعی تا درباره ویدیوهایی بحث می‌کنند که ظاهرا برق درخشان نور در آسمان قبل از وقوع زلزله را نشان می‌دهد. اینسایدر قادر به تایید مستقل این ویدئوها نیست، اما کارشناسان معتقدند که ممکن است یک پدیده هوایی به نام «نورهای زلزله» ثبت شده باشد.
هیچ کس با اطمینان نمی‌تواند وجود نورهای زلزله را تایید کند یا علت آن را توضیح دهد. با این حال، اگر ثابت شود که این نورها با فعالیت‌های لرزه‌ای قوی مرتبط هستند، برخی از دانشمندان امیدوارند که بتوان از آن‌ها برای کمک به تلاش‌های تشخیص زودهنگام استفاده کرد.
نورهای زلزله افسانه‌ای قدیمی هستند. سوابق زیادی وجود دارد که انفجارهای نور مرتبط با زلزله‌هایی را گزارش می‌کنند که قدمت آن به قرن‌ها قبل می‌رسد. در نیویورک تایمز، گزارش از فلاش‌های درخشان یک ثانیه‌ای تا گلوله‌های آتشین چند دقیقه‌ای، چه در ارتفاعات یا پایین در آسمان، با رنگ‌های مختلف متغیر است.
از آنجایی که نمی‌توانید زمان وقوع زلزله را پیش‌بینی کنید، انجام مطالعه‌ای برای مستندسازی این وقایع غیرممکن است. بنابراین دانشمندان برای مدت طولانی مجبور بودند به خاطرات مردم که البته دچار خطا است، تکیه کنند. کارن دانیلز، فیزیکدان دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی، به نیویورک تایمز گفت که این نورها ماجرایی قدیمی هستند که هرگز کاملا تایید نشده‌اند و مدت‌ها است که مردم از آن حرف می‌زنند.
به همین دلیل قبلا تصور می‌شد که نورهای زلزله فقط یک افسانه است، اما با ظهور دوربین‌های امنیتی و موبایل‌های دوربین‌دار، فیلم‌های بیشتری از وقوع آن‌ها ثبت شد. به عنوان مثال، PBS گزارش داد، نورهای درخشان مرموز قبل از زلزله ۲۰۲۱ در مکزیکو سیتی ثبت شده‌اند. گاردین در آن زمان گزارش داد که آن‌ها قبل از زلزله سال ۲۰۲۲ در شرق ژاپن نیز ظاهر شدند.
آیا آن‌ها خبررسان زلزله‌ها هستند؟ نمی‌دانیم. فریدمن فروند، ژئوفیزیکدان از موسسه SETI، روی مقاله‌ای کار کرده است که ۶۵ گزارش از نورهای زلزله از دهه ۱۶۰۰ را بررسی می‌کند. او معتقد است نورهای زلزله می‌توانند شکل پیچیده‌ای از الکتریسیته ساکن باشند.
او به واشنگتن پست گفت، در حالی که صفحات تکتونیکی به هم ساییده می‌شوند، این اصطکاک می‌تواند جریان کافی برای تولید تخلیه الکتریکی ایجاد کند، و این طور می‌توان این نورها را توضیح داد. اما دنیلز به تایمز گفت که با این توضیح مخالف است. او گفت: این اصطکاک جداسازی بار زیادی ایجاد نمی‌کند و این نمی‌تواند توضیح خوبی برای مشاهدات مردم باشد.
بیشتر بخوانید:
سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS) در مورد تفسیر خود از رویدادها محتاط است. در وب‌سایت USGS آمده که «ژئوفیزیک‌دان‌ها در مورد گزارش‌های فردی از نور غیرمعمول نزدیک به زمان و مرکز زلزله نظرات متفاوتی دارند. بعضی تردید دارند که هر یک از گزارش‌ها شواهد محکمی برای نورهای زلزله باشد، در حالی که برخی دیگر فکر می‌کنند که حداقل برخی از گزارش‌ها به طور قابل قبولی با نورهای پیش از زلزله مطابقت دارند.»
دانیلز می‌گوید که توضیحات احتمالی دیگری برای این فلاش‌ها وجود دارد. برای مثال، ممکن است لرزش‌های اولیه خطوط برق را تکان داده و قوس الکتریکی ایجاد کند. دانیلز این احتمال را رد نمی‌کند که فلاش‌ها می‌توانند به زمین‌لرزه مرتبط باشند. او در روزنامه تایمز می‌گوید: ما با دانسته‌هایمان قوت قلب می‌گیریم و از ناشناخته‌ها می‌ترسیم. به نظرم تا حدودی به این دلیل است که مجذوب این پدیده شده‌ایم.»
