به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ «کریم امینی» نامی است که با «ترینهای» سینما گره خوردهاست. اگر پرفروشترین و پرمخاطبترین آثار سینمایی امسال را در نظر بگیریم «کریم امینی» جایگاه اول و دوم جدول پرفروشها را با فاصلهی بسیار زیاد، همزمان از آن خود کرد.
این کارگردان با دو فیلم پرمخاطب «فسیل» و «شهرهرت» نه تنها با سایر فیلمسازان بلکه با خودش مدام در رقابت بود و توانست علاوه بر رکورد فروش امسال سینما، رکورد تاریخ سینمای ایران را بشکند.
خبرنگار خبرگزاری برنا در خصوص رمز موفقیت این کارگردان، همکاری با بهرام افشاری در «فسیل» و «مرد عینکی» و... با او گفتوگویی داشتهاست که در ادامه میخوانید.
*کمدیسازی در دنیای معاصر چگونه است؟
معتقدم اگر در این ژانر با فرمان اشتباه پیش برویم باز هم همان اتفاقاتی که در دههی هفتاد برای فیلمهای کمدی افتاد، در سینما تکرار میشود و این شکستی دوباره برای ژانر کمدی است. ما باید خوراک مخاطب را به خوبی بشناسیم. گاهی به اشتباه هزینه میکنیم و جلوی شخصی خاویار میگذاریم اما بینندهی ما قرمهسبزی میخواهد. شما هزینهی گزافی برای خاویار کردهاید اما کسی یک قاشق هم از آن نمیخورد. به این میگویند حیف و میل کردن. موضوعی که متاسفانه این روزها در سینما زیاد با آن مواجه میشویم.
*از خط قرمزهای که وجود دارد برایمان بگویید. فیلم ساختن برای مخاطبی که جلوتر از فیلمساز و بازیگر است کار دشواری است. برای مثال در فضای مجازی ویدئوهایی وجود دارد که بدون خطقرمزها سریعا به مسائل روز جامعه میپردازد و بیننده را میخنداند. با این وجود یک فیلمساز چه مسیری را باید در نظر بگیرد که اثرش از زمان ساخت تا اکران کهنه نشود؟
کاملا درست میگویید. یکی از تفریحات من تماشای کلیپهای خندهدار و فان در فضایمجازی است. ممکن است عدهای بگویند که وقتت را با این کارها تلف میکنی اما حقیقتاً من اینگونه نمیاندیشم؛ اینکه یک فیلمساز بداند مردم جامعهاش به چهچیزهایی میخندند و چهچیزهایی اندوهگینشان میکند بسیار اهمیت دارد. گاهی در فضای مجازی ویدئوهایی را میبینیم که فضای دراماتیکی را با انتخاب یک موسیقیِ درست، ایجاد میکنند؛ بنابراین پیگیری این مسائل درک درستی به یک فیلمساز از وضعیت لحظه به لحظهی جامعه میدهد. ما نمیتوانیم با یک شلوارک در ویلا بنشینیم، تمام درها را به روی خودمان ببندیم و شروع به نوشتن فیلمنامه کنیم. من تقریبا هرروز با موتورم به این سمت و آن سمت میروم، از اینکه لابهلای مردم باشم و بین آنها غرقه شوم به شدت لذت میبرم. از ابتدا هم همینگونه بودهام، به همین دلیل به خوبی میدانم درد مردم چیست و چهچیزهایی شادمانشان میکند.
*این روزها بسیاری از فیلمسازها برای فروش بیشتر به سمت ساخت آثار کمدی میروند، در مقابل عدهی دیگری هم انتقاد میکنند که ساخت آثار کمدی موجب میشود سینمای جدی مورد توجه واقع نشود. شما به این نگاهها و اظهارنظرها چه پاسخی میدهید؟
این روزها بسیار متعجبم، چرا که نام کارگردانهایی را میشنوم که به سمت ساخت آثار کمدی میروند اما پیش از این با آثار اجتماعی درخشانی که داشتند شناخته شده بودند. سوال من این است چرا این فیلمسازها باید وارد فضای کمدی بشوند؟ این قضیه اشکالی ندارد اما بحث من در خصوص سرخوردگی است که برای بسیاری از اهالی سینما با این انتخابهای هیجانی پیش میآید. عدهای راجع به ژانر کمدی، دمدستی فکر میکنند و پیش خودشان میگویند وقتی کریم امینی «فسیل» را ساخته و این اندازه فروش کرده چرا ما نتوانیم؟ در کل معتقدم که این نگاهها و مقایسهها بیهوده است. به عقیدهی من باید در خلوت خودمان ببینیم که آیا ما توانایی ساخت یک اثر کمدی را داریم یا خیر. اگر داریم به سمت آن برویم، در غیر این صورت، بودجهی فیلم و تلاش بازیگران را بیخود و بیجهت نسوزانیم.
*مدتی پیش خبر ساخت فیلم جدید شما به نام «مرد عینکی» منتشر شد. در این فیلم باز هم «بهرام افشاری» نقشآفرینی میکند. از کار کردن دوباره با او و دلیل این انتخاب بگویید؟
«بهرام افشاری» طرحی نوشته بود که به نظر من و «ابراهیم عامریان» درجهیک و عالی آمد. این اثر ریسکی است که «بهرام افشاری» در ذهن داشت و فقط هم از عهدهی خودش برمیآمد. «مرد عینکی» دومین همکاری من با بهرام افشاری است. در این اثر به عنوان پدیده به بهرام نگاه کردم. گفتم مگر میشود بازیگری این اندازه عالی باشد. خوب میدانیم که اکثر بازیگران ما تکرار خودشان هستند اما بهرام یک دنیای دیگری را در این کار بازی میکند. این فیلمِ کمدی با فضای سایر کمدیها متفاوت است. ما تمام تلاشمان را کردهایم که این اثر بار هنری خودش را حفظ کند. در کل باید بگویم تقریبا همان تیم «فسیل» در «مرد عینکی» هم تکرار شدهاست.
*دو فیلم سینمایی «شهرهرت» و «فسیل»، جزو پرفروشترین آثار سینمایی امسال بودند. آیا این مسئله موجب میشود که «کریم امینی» جزو فیلمسازان پرکار در حوزهی کمدی شود؟
بعد از «فسیل» پیشنهادهای خوبی برای ساخت فیلمهای کمدی گرفتم. باوجود اینکه از نظر مالی و اقتصادی به پول احتیاج داشتم اما هرکاری را قبول نکردم و نپذیرفتم. مگر یک نفر چه اندازه توان دارد؟ من قراداد ساخت یک سریال کمدی را داشتم که آن را هم کنسل کردم و پیشپرداختش را پس دادم. برخی مانند «ابوالحسن داوودی» و «سامان مقدم» سالها فیلم نساختند. حقیقتا من نمیخواهم تا این اندازه کمالگرا باشم اما پشت هم فیلم ساختن را هم صحیح نمیدانم. ساخت آثار خوب معیار من است نه میزان فروش.
*آیا علاقه به ساخت آثار جدی و اجتماعی هم دارید؟
فیلمنامهای را در ژانر اجتماعی نوشتهام، اگر شرایطش مهیا شود حتما آن را میسازم اما باید بگویم بیشتر از گونهی یک اثر، استاندارد بودن و فراز و فرود منطقی و دقیق داستان برایم اهمیت دارد.
*به ساخت سریال کمدی برای پلتفرمها فکر کردهاید؟
حقیقتا فضای ذهنیام فعلا کمدی نیست. به نظر من سریال کمدی خوب در پلتفرمها وجود ندارد و تاکنون تمام سریالهای کمدی با شکست مواجه شدهاند. مگر اینکه اثری را به درستی و با فکر طراحی کنند اما در مقابل سریالهای اجتماعی خوبی مانند: «شهرزاد»، «پوستشیر»، «رهایم کن» و... را داشتهایم که بسیار پربیننده بودهاند. یعنی برعکس آثار کمدی به راحتی میتوانیم هر سال حداقل یک سریال را در ژانر اجتماعی مثال بزنیم.
*روند بازی گرفتن از بازیگر، خصوصا در آثار کمدی چگونه است؟ آیا در روند کار، بازی مشخصی را در ذهن دارید؟
برای مثال در فیلم سینمایی «فسیل» بار اصلی بر دوشِ بهرام افشاری بود. بهرام واقعا بازیگر باهوش و توانمندی است. بهنظرم او هنوز برای بازی کردن در نقشهای کمدی و اجتماعی جا دارد. زمانیکه شما یک بازیگر با پتانسیل بالا دارید تمام تلاش خودتان را میکنید تا جایی که ممکن است از او بازی بگیرید. ولی زمانهایی هم هست که بازیگری پتانسیل مدنظر را دارا نیست که آن زمان کار کارگردان بسیار سخت میشود. در «فسیل» کار من با بهرام آسان بود چرا که او خودش یک پا بازیگردان است؛ تا جایی که حضور او به «هادی کاظمی»، «الناز حبیبی» و «الهه حصاری» هم کمک کرد. خوشبختانه ما از هفتهی اول کار تا روز آخر، بهرام را در اختیار داشتیم و از تمام نظرات و تجربیاتش استفاده کردیم. بهنظرم کار کارگردان با بازیگر توانمندی چون بهرام افشاری واقعا آسان و لذتبخش است.
*فیلمنامه و نوع پرداخت «فسیل» چگونه بود که این اندازه به ذوق و سلیقهی مخاطب نزدیک شد؟
️فیلمنامهی «فسیل» را من، بهرام افشاری و حمزه صالحی نوشتیم. سابقه ندارد که من سکانسی از فیلم را مطابق با فیلمنامه سر صحنه اجرا کنم بلکه بنا بر موقعیت و حال بازیگر نکاتی را تغییر میدهم. یکی از حسهایی که خیلی در کارم به آن علاقه دارم و آن را لطف خدا میدانم، بداههپردازی من است که به نظر خودم کاملا ژنتیکی است. دلیل این امر هم این است که من در کوچه و خیابانهای جنوب شهر تهران بزرگ شدهام بنابراین به خوبی ذائقه مردم را میشناسم و میدانم که مردم امروز جامعه به چه چیزهایی میخندند و از چه موضوعاتی استقبال میکنند. فکر میکنم خنداندن مردم در این روزها خیلی سختتر از گذشته شدهاست. به همین خاطر کمدی ساختن از فیلم اجتماعی ساختن سختتر است. اینکه شما حال و هوای خنداندن مردم، همراه با موقعیتهای دراماتیک و ملودرام آن را بدانید واقعا کار دشواری است. به همین خاطر همانطور که قبلتر هم گفتم این موضوع از ژنتیک و محیطی که در آن تربیت شدهام و شناختی که از فضا دارم آمده است.
*«کریم امینی» چه کار کرد که دو فیلم «فسیل» و «شهرهرت» او همزمان پرفروشترین آثار سینما در سال گذشته بود؟ از تکنیک و رمزی که آثار شما را پرمخاطب کرد بگویید.
حقیقتا برای خودم هم جالب است که با توجه به بحث کرونا و شرایطی که مردم از لحاظ روحی آن را سپری میکردند، اکران آثار کمدی چون: «فسیل» و «شهرهرت» توانست مردم را دوباره به سالنهای سینما بکشاند. بهنظرم اگر هرکسی به جز من هم این فیلمها را میساخت همین اتفاق برایش میافتاد. البته میدانم که نمیتوان با یک فیلم شرایط سینما را بهبود بخشید اما باز هم این اتفاق بسیار مهم و خوشحالکننده بود.
*از تفاوتهای دو فیلم «فسیل» و «شهرهرت» که همزمان روی پرده دارید بگویید. صحنهها و دیالوگهای فیلمها را از کجا پیدا میکنید؟ آیا این دیالوگها از گپوگفت با مردمِ بیرون میآید؟
دنیای «شهر هرت» با «فسیل» متفاوت است. وقتی «فسیل» فروش میلیاردی کرد و رکورد را شکست بسیاری فکر کردند که این یک اتفاق بوده است اما بعد از روی پرده رفتن «شهر هرت» و استقبال مردم از فیلم دومم این حس ایجاد شد که «کریم امینی» خط را در کار کمدی بلد است. این خیلی لذتبخش است که مردم از فیلمهای اخیر من استقبال بینظیری داشتهاند. البته من به شخصه انسان ایدهآلگرایی هستم، خیلی سخت میخندم، مثلا در «شهرهرت» سکانسهایی بوده که اصلا به آن نخندیدهام و تا مدتها نسبت به آن سکانسها عذابوجدان داشتهام که نکند میتوانستم آن را تغییر بدهم اما این کار را نکردهام. وقتی به سینما آمدم دیدم که مردم با همان سکانس بلند بلند میخندند، از همانجا متوجه شدم که این اصلا ارتباطی به خندیدن و نخندیدن من ندارد اما این جمله را سرلوحهی ساخت فیلم کمدی قرار دادهام: «اینکه در فیلم کمدی به هر سکانس باید به صورت مجزا نگاه کرد و روند قصه را روی همان خط پیش برد تا شاکله حفظ شود.» برای مثال باید هر سکانس را به چشم یک فیلم ببینیم تا برایمان آوردهای داشته باشد. اگر به این شکل به هر سکانس یک فیلم کمدی نگاه شود ساخت آن را راحتتر میکند. البته این را بگویم که حضور «پژمان جمشیدی» هم بازیگر خلاقی است بسیار به پیشبرد کار ما کمک کرد.
*یکسری از آثار کمدی خارج از ایران ساخته میشوند. آیا شما قصد ساخت فیلم خارج از ایران را دارید؟
کدام فیلم و سریال را سراغ دارید که آنسوی آب با کیفیت عالی ساخته شده باشد؟ کدام فیلم که با «نهنگعنبر» برابری کند؟ زمانی که فضای مجازی نبود، نشان دادن آن سوی آبها برای مردم جذابیت داشت اما امروز دیگر این خبرها نیست. چه فایده دارد با وجود گرانیها، این اندازه هزینه کنیم و بعد کارمان نفروشد؟ اگر قصهی ما جوری پیش برود که مجبورمان کند به کشوری دیگر سفر کنیم اشکالی ندارد اما اینکه برای خوشگذرانی دور هم یک تایلند برویم واقعا بیمنطق است.
خبرنگار: تبسم کشاورز
انتهای پیام/