تابناک باتو ــ ترس از اشیای سادهای که در ظاهر نباید ترسناک باشند، اما در عمل هراسانگیز به نظر میرسند، اغلب با یکی از اشکال فوبیا همراهی دارد. فوبیا یک ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء، موقعیت یا فعالیت خاص است. فوبیا میتواند توسط طیف وسیعی از چیزها، از جمله موارد به ظاهر بی ضرر، ایجاد شود.
چند دلیل برای این ترسها
تجربه آسیبزا: گاهی یک شیء بیضرر با یک تجربه آسیب زا در گذشته یک فرد همراه می شود. به عنوان مثال، اگر فردی در حضور یک شیء خاص، یک رویداد آسیبزا را تجربه کند، آن شیء میتواند باعث ترس و اضطراب در آینده شود.
رفتار آموخته شده: فوبیا را می توان از طریق مشاهده یا تأثیر اجتماعی توجیه کرد. اگر یکی از نزدیکان شما (مانند یکی از اعضای خانواده یا دوست) ترس یا اضطراب را در مورد یک مورد خاص نشان دهد، ممکن است ترس مشابهی در شما ایجاد شود، حتی اگر آن مورد بیضرر باشد.
تأثیر فرهنگی یا رسانهای: باورهای فرهنگی، داستانها یا تصویر رسانهای از موارد خاص میتواند بر ادراک و ترسهای ما تأثیر بگذارد. اگر یک مورد خاص با خطر در داستان های فرهنگی یا رسانه ها همراه باشد، ممکن است منجر به ترس غیرمنطقی شود.
تعمیم ترس: گاهی ترس از یک چیز میتواند به چیزهای مشابه دیگر تعمیم یابد. به عنوان مثال، اگر کسی از حشرات مضر میترسد، ممکن است از حشرات بیضرر نیز ترس داشته باشد.
حساسیت به محرک های ناآشنا: برخی از افراد به محرکهای حسی حساس تر هستند و اشیاء بیضرر ممکن است باعث ایجاد احساس ناراحتی یا اضطراب شوند. این حساسیت را می توان به اشتباه به عنوان ترس تعبیر کرد.
شرطی سازی و شرطی سازی کلاسیک: فوبیها می توانند از طریق شرطی سازی کلاسیک ایجاد شوند، یعنی یک محرک خنثی با پاسخ منفی همراه میشود.
اضطراب زمینهای: گاهی اوقات، اضطراب زمینهای فرد یا سایر شرایط سلامت روانی میتواند منجر به ایجاد فوبیا از جمله ترس از وسایل بیضرر شود.
عوامل ژنتیکی: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد عوامل ژنتیکی می توانند افراد را مستعد ایجاد ترسها و فوبیاهای خاص کنند.
هرچند شاید ترس برای دیگران غیرمنطقی به نظر برسد، برای فردی که آن را تجربه میکند بسیار واقعی و ناراحتکننده است. کمک گرفتن از یک متخصص سلامت روان، مانند یک درمانگر یا روانشناس، می تواند مفید باشد. درمانهایی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) و مواجهه درمانی اغلب برای درمان فوبیا و کمک به افراد برای مدیریت ترسهای خود استفاده میشوند.
منبع: یک پزشک