علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت در ادامه افزود: علاوه بر ۲۵۰ هزار دوز واکسنی که تا هفته آینده وارد کشور میشود تا اسفند ماه نیز ۴.۲ میلیون دوز واکسن استرازنکا دستمان خواهد رسید و با این حساب میتوانیم یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفری را که در امسال جزو اولویت مان است، واکسینه کنیم.
رئیسی در جمع خبرنگاران درباره واکسیناسیون کرونا در کشور گفت: واکسنی که به کشور وارد شد، اسپوتنیک وی روسیه است و یکی از سه واکسن برتر دنیا در حوزه اثربخشی است که پلتفرم آن مانند استرازنکا است، اما چون ار ادنو ویروس انسانی است، اثربخشی خوبی به میزان ۹۱.۶ درصد دارد. نخستین محموله در فاز یک به پرسنلای سی یو داده میشود که ۳۶ هزار نفر در فاز اول مشمول میشدند.
وی افزود: حالا با توجه به اینکه در وهله اول میتوانستیم ۱۰ هزار نفر را واکسینه کنیم، در همین ۳۶ هزار نفر هم یک اولویت بندی انجام دادیم. به این صورت که افرادی که قبلا کرونا گرفته بودند که ۱۱ هزار نفر بودند، از لیست خارج شدند و بعد هم بخشهای ویژهای را مدنظر قرار دادیم که محل ارجاع سایرای سی یوهای استان بودند که بر همین اساس واکسن به همه استانها فرستاده شد و بر اساس ایناولویت انجام شد. حتی در استانی بوده که ۱۰۰ دوز واکسن رفت. در مرحله اول هیچ عارضه جدی گزارش نشده است. البته هر واکسنی عوارض کمی مانند تب، درد محل تزریق و... دارد اما عارضه جدی نداشت.
فازبندی واکسیناسیون کرونا در کشور
وی افزود: در مرحله دوم ۱۰۰ هزار واکسن اسپوتنیک وارد شد، حال ما بر اساس اولویت ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر شامل کادر بهداشت و درمان، خانه سالمندان، جانبازان و معلولین به ویژه شیمیایی و تنفسی، مراکز نگهداری بیمارانمزمن، غسال ها، افراد سالمند دارای بیماری زمینهای و... هستند. در فاز دوم افراد سالمند ۸۰ سال به بالا، ۷۵ سال به بالا و ۷۰ سال به بالا و ۶۵ سال به بالا و گروه ۱۶ تا ۶۴ سالی که دارای بیماری زمینهای هستند، قرار دارند. فاز بعد مراکز تجمعی مانند زندان ها، پادگان ها، نیروهای نظامی و انتظامی و رانندهها و فاز چهار که عموم مردم هستند.
رئیسی گفت: درحالحاضر ۱۰۰ هزار دوز اسپوتنیک به دستمان رسیده و فکر میکنم در هفته آینده هم ۲۵۰ هزار دوز واکسن سینوفارم به دستمان میرسد، ۴.۲ میلیون دوز واکسن استرازنکا نیز به دستمان میرسد که قول دادند اجرا کنند و در اسفند ماه به دستمان برسد. با این حساب یک جمع بندی کنیم، تقریبا قریب به ۴.۵ میلیون دوز واکسن باید تا قبل از پایان سال بهدست ما برسد که اگر این اتفاق بیفتد، قطعا میتوانیم یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفری را که در امسال جزو اولویت مان است، واکسینه کنیم. البته همه اینها برنامهریزی شده است.
وی با بیان اینکه اینطور نیست که واکسن خیلی زیاد باشد، گفت: ۷.۸ میلیارد نفر روی کره زمین زندگی میکند که اگر فرض کنید ۷۰ درصد آنها قرار باشد، واکسن بزنند، ۵ میلیارد میشود که هر کدام دو دوز واکسنباید تزریق کنند که ۱۰ میلیارد دوز واکسن میشود. به هیچ وجه تا سال ۲۰۲۱ در دنیا ۱۰ میلیارد دوز واکسن تولید نخواهد شد. بنابراین همواره کمبودهایی در سطح دنیا وجود دارد و به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت به کشورهای ثروتمند توصیه کرده است که مرحله اول واکسیناسیون را برای کاهش مرگ و میر انجام داده و بعد از دریافت واکسن از سوی سایر کشورها به سمت قطع زنجیره روند.
معاون وزیر بهداشت گفت: در واکسیناسیون دو هدف وجود دارد؛ یکی واکسیناسیون افراد آسیب پذیر جهت کاهش مرگ و میر و هدف دوم انجام واکسیناسیون عمومی جهت قطع زنجیره ویروس.
رئیسی ادامه داد: هدف ما این است که در امسال یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر را واکسینه کنیم. از سال آینده هم سه واکسن تولیدی داریم؛ یک واکسنی که در پاستور در حال تولید است و از نظر زمانی نزدیکترین واکسنی است که وارد بازار خواهد شد، دوم واکسن کووبرکت است و پیشبینی میشود تا اردیبهشت ماه بتوانیم حدود ۱.۵ میلیون دوز در ماه ظرفیت تولید داشته باشیم، اما از تیر ماه به بعد میتوانیم ماهانه بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون دوز تولید کنیم. اگر این اتفاق بیفتد و همه مراحل به خوبی پیش رود، میتوانیم ظرف چهار ماه بعد از آن همه کشور را واکسینه کنیم. بنابراین در خوش بینانهترین حالت تا آذر سال آینده مشغول واکسیناسیون هستیم و در بدبینانهترین حالت تا پایان سال ۱۴۰۰ میتوانیم هدف دوم را که قطع زنجیره است، جلو ببریم.
وی افزود: یک چالش بسیار بزرگ وجود دارد در زمینه جهش ویروس و اینکه آیا اینواکسنها روی ویروس جهش یافته موثرند یا خیر؟. بستگی به پلتفرم واکسن داد، واکسن هایی که از شیوه غیرفعالسازی ویروس استفاده میکنند مانند کووبرکت، دیدیم که روی ویروس انگلیسی کاملا موثر است. ویروس هایی که معناهای دیگری دارند، در حال مطالعهاند.اما بدانید که شرکتهای واکسنسازی این توانایی را دارند که اگر جهشی در ویروس اتفاق افتاد، بر علیه نقطه جهش یافته بازآرایی کنند، اما به هر حال ویروس کرونا چموش است و مرتبا جهش میکند.
وی گفت: بحث اصلی این است که اولا هیچکس نباید با گرفتن دوز اول و حتی دوم واکسن به خودش به عنوان فرد ایمن نگاه کند. زیرا مدتی طول میکشد تا انتی بادی بدن بالا رود و ایمن شود. همچنین یادمان باشد که زنجیره ویروس زمانی قطع میشود که دو سوم جمعیت ایمن شده باشند و به همین دلیل اگر فعلا تعدادی واکسن زدند، به این معنا نیست که ایمن هستند. بنابراین نیاز است که حتما رعایت پروتکلها را جدی بگیریم. پیشبینی من این است که تا هفت الی هشت ماه دیگر به شدت باید پروتکلها را رعایت کنیم و بعد از آن هم باید سبک زندگی مان را مطابق با شرایط روز پیش بریم. خیلیها اعلام میکنند که دنیای پسا کرونا تا شش یا هفت سال بعد شاید به حالت عادی برگردد. به هر حال تغییرات و مشکلات اقتصادی و روحی روانی که اتفاق افتاده مسائلی است که پاندمی ایجاد کرده است.
وی درباره تسهیلاتی که از بانک جهانی گرفته شده است، گفت: این تسهیلات برای دریافت تجهیزات "های تک" بود که در سطح کشور نداریم. ما جزو کشورهایی هستیم که تولید واکسن کرده و نیاز داریم با تجهیزات مناسب مرتبا رصد کنیم. تست پی سی ار واقعا مراحل خسته کنندهای دارد که باید به صورت دستی انجام شوند و نمونه جداسازی شود و همکاران ما در آزمایشگاهها کار سخت و طاقت فرسایی دارند. حال یک دستگاه که ۱۰۰ تا از آن را داریم وارد میکنیم، میتواند در عرض یک ساعت ۹۶ نمونه را جداسازی کند. دستگاههای "های تک" دیگر هم خریداری شد. با این وام و اعتبارات خودمان ۴۳ آزمایشگاه را در ۳۱ استان تجهیز کردیم.
وی گفت: البته از نظر کمی درخواستهای دیگری هم داشتیم. کشورمان پهناور است و برنامهریزی کردیم که ۱۰ قطب در کشور سانتر اصلی آزمایشگاههای مرجع ما شوند که بتوانند استانهای اطراف شان را پوشش دهند و برای این اقدام درخواست تجهیزات دادیم که یکسری قولها برایش دادند. گرفتن این وام خیلی کار راحتی نبود اما فتح بابی شد. از طرفی بسیاری از تجهیزات را هم خودمان در کشور تولید کردیم اما به هر حال فقط تولید داخلی در کوتاه مدت جوابگو نیست و باید واردات هم انجام دهیم.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در زمینه میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی گفت: تاکنون ۲۱ مورد ویروس جهش یافته انگلیسی در سطح کشور شناسایی شده در استانهای تهران، البرز، قزوین و خوزستان. البته به احتمال زیاد در سایر استانها هم در گردش باشد. از این تعداد تاکنون ۴ نفر فوت کردند.
وی تاکید کرد: فرض کنید ویروس انگلیسی هست، چه کار باید کرد؟. هیچ کار جدیدی لازم نیست انجام دهیم و فقط باید کیفیت کارهای قبلی را بالا بریم. یعنی رعایت دقیق تر و شدیدتر پروتکل ها. زیرا کسی که ویروس کرونای معمولی داشت در یک جمع میتوانست دو تا سه نفر را مبتلا کند اما اگر به ویروس انگلیسی مبتلا باشد، هفت تا ۱۰ نفر همزمان مبتلا میشوند. زیرا قدرت سرایت بسیار بالاست. از طرفی اگر درست ماسک بزنید و فاصله را رعایت کرده و تهویه مناسب وجود داشته باشد، میتوانیم پیشگیری کنیم.
وی گفت: متاسفانه میزان رعایت پروتکلها افت قابل توجهی داشته و در میانگین کشور ۱۴ درصد افت پروتکل داریم، اما در برخی استانها با شدت افت کرده است. مثلا برخی شهرهای خوزستان به زیر ۲۰ درصد رسیده بود. در عین حال در قسمتهای مختلف هر استان هم میزان رعایت فرق دارد. مثلا اگر رعایت پروتکل در تهران ۷۰ درصد باشد، اما وقتی در مترو یا بازار میروید، یعنی پروتکلی رعایت نمیشود.