بر اساس توافق میان ایران و آمریکا که چندی پیش حاصل شد، پنج جاسوس آمریکایی در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی ایران به ۶ میلیارد دلار منابع بلوکه‌شده در کره جنوبی به آمریکا بازگشتند. کارشناسان بر این باور هستند این رویه‌ای که ایجاد و توافقی که با در نظر گرفتن شروط ایران حاصل شد، موجب شود تا سایر کشورها نیز از آن استفاده کرده و بتوانند از این طریق مسائل را حل‌وفصل کنند.
به همین ترتیب و بر اساس توافق غیرمستقیم انجام‌شده بین ایران و آمریکا و همزمان با آزادسازی داریی‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی و واریز معادل پنج میلیارد و ۵۷۳ میلیون و ۴۹۲ هزار یورو به ۶ حساب متعلق به بانک‌های ایران در ۲ بانک قطری، تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا نیز انجام شد.
«فرشید باقریان» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از تبادل زندانی میان ایران و آمریکا و آزادسازی منابع ارزی ایران اظهار داشت: باید مسئله تبادل زندانیان با آزادسازی منابع ارزی را از یکدیگر تفکیک کرد؛ موضوع تبادل زندانیان اقدامی بود که با تصمیم‌گیری در سطوح بالا یعنی شورای عالی امنیت ملی آغاز شد و دستگاه دیپلماسی مامور اجرای آن بود، طبیعتا مسئله‌ای که امنیت ملی باشد اثر آن در دستگاه دیپلماسی خود را نشان می‌دهد.
وی تصریح کرد: در نظر داشته باشید ۲ کنشگری که با یکدیگر روابط سیاسی ندارند و ما حتی آمریکا را با خودمان متخاصم می‌دانیم، چنین اقدامی با همکاری چند کشور انجام می‌شود و این حرکت انسانی قابل تحسین است و باید از تمامی دست اندرکاران این اتفاق قدردانی کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین خاطرنشان کرد: اقدام صورت گرفته در آزادی زندانیان نتیجه میانجی‌گری ۲ و یا سه دولت است؛ امیدواریم در مورد سایر زندانیان هم در صورتی که وجود دارد این اتفاق رخ دهد.
ماجد الانصاری سخنگوی وزارت خارجه قطر هم اعلام کرد که مذاکرات برای رسیدن به توافق تبادل زندانیان میان تهران و واشنگتن بیش از ۲ سال طول کشید.
الانصاری گفت: به محض آزادی زندانیان، بخش مالی توافق اجرایی خواهد شد. قبل از حصول توافق مسئولان قطری سفرهای فشرده‌ای به تهران و واشنگتن داشتند. این توافق تضمین‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی را شامل می‌شود.
مقامات تهران در طی مدت بارها اعلام کرده‌اند که به موضوع تبادل زندانیان نگاه انسان‌دوستانه دارند و اگر امریکا این موضوع را به مذاکرات برجام و همچنین برخی از تحولات داخلی سال گذشته ایران گره نزده بودند، بسیار زودتر از این تبادل زندانیان بین ۲ کشور انجام شده بود.
باقریان درباره آزاد سازی منابع ارزی نیز اظهار داشت: آزادسازی دارایی‌های ایران و تبادل زندانیان تنها ۲ اتفاقی بودند که به طور همزمان رخ دادند، آمریکایی‌ها دارایی‌ها و منافع ملی را مسدود کردند، ما حتی زمانی می‌توانیم مدعی باشیم که یک رابطه مالی میان ما و کره جنوبی بوده اما به دلیل عدم استقلال مالی این کشور و نفوذ آمریکا در کره جنوبی به طور غیر قانونی دارایی‌های ایران مسدود شده است.
وی ادامه داد: به احتمال قوی ما دیگر زندانی آمریکایی در ایران نداریم و بالعکس و اگر در هر موضوعی بخواهیم تبادل داشته باشیم؛ مسئله اقتصادی و دارایی‌ها ماست، اقدامی که صورت گرفت یک طرح کار خوب برای دستگاه دیپلماسی بود که با هماهنگی میان دستگاه‌های حاکمیتی در ایران می‌توانند در جهت آنچه به صلاح مملکت و معیشت مردم است کار کنند. بازتاب این اتفاق در جهان این بود که ایران-آمریکا توافق کردند.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: بنابراین اگر مشکلی با آمریکا داریم می‌توانیم مورد به مورد و از طریق جزءکردن مسائل آن‌ها را حل کنیم. مواردی وجود دارد که مانع از روابط سیاسی و پیشرفت در روند دیپلماسی و صلح می‌شود؛ می‌توان با خرد کردن و کوچک‌کردن مسائل آن‌ها را حل کرد؛ شاید این‌گونه بتوان در آینده سایر موضوعات را نیز برطرف کرد.
وی با تاکید بر اینکه مسائل مالی و انسانی نباید با هم اقدام شوند، گفت: شاید در گام بعدی مسئله برجام پیش آید که از آن به عنوان پنجره باز دیپلماسی یاد می‌شود.
باقریان ابراز عقیده کرد اگر در این مسئله دستگاه دیپلماسی موفق شد رأی اعتماد را از دیگر دستگاه‌ها بگیرد و در مذاکرات شرکت کند و امتیازاتی بگیرد که به نفع مردم باشد این احتمال وجود دارد این راه جواب دهد. چه بسا سایر کشورها نیز از این رویه سیاسی استفاده کرده و به آمریکا فشار آورند که آن‌ها نیز از این روش استفاده کنند و این رویه سیاسی در آینده به نفع ایران تمام شود البته با ادبیات مناسب و اهمیت دادن به کرامت انسانی و مسائل حقوق بشر و امیدواریم دستگاه دیپلماسی بتواند این مسئله را به سایر موضوعات هم تسری دهد.
بر اساس این گزارش پس از انجام کامل مرحله اول توافق میان ایران و آمریکا مبنی بر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و در اختیار قرار گرفتن آن‌ها توسط تهران برای انجام خریدهای غیرتحریمی، مرحله دوم این توافق یعنی آزادی زندانیان بین ایران و آمریکا نیز انجام شد.
