همشهری آنلاین – مریم سرخوش: بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت WHO از ۲۰ ژوئیه ۲۰۲۳ تا ۲۹ اوت ۲۰۲۳ (۲۹ تیر ۱۴۰۲ تا ۷ شهریور ۱۴۰۲) ۹۹ هزار و ۴۶۸ مورد جدید وبا و ۲۱۴ مرگ جدید در سراسر جهان گزارش شده است. این گزارش اعلام کرده که نه تنها موارد طغیان بیشتر بوده، بلکه وسعت آن نیز بیشتر شده است.
۵ کشوری که هم بیشترین موارد را گزارش کرده‌اند:
بنگلادش (۴۱۷۴۴)، افغانستان (۳۷۸۲۸)، اتیوپی (۶۳۷۱)، هائیتی (۴۹۷۸) و جمهوری دموکراتیک کنگو (۴۷۳۷)
۵کشوری که بیشترین مرگ و میر را گزارش کرده‌اند:
اتیوپی (۷۸)، جمهوری دموکراتیک کنگو (۴۴)، افغانستان (۲۰)، زیمبابوه (۱۸) و هائیتی (۱۶)
طغیان بیماری در ۲۴ کشور
وبا یک عفونت حاد روده‌ای است که از طریق غذا و آب آلوده به مدفوع حاوی باکتری ویبریو کلرا منتشر می‌شود و توسعه نیافتگی، فقر و درگیری با کمبود آب سالم و بهداشت کافی از جمله عوامل تشدید این بیماری است. تغییرات آب و هوایی هم در این افزایش نقش ایفا می‌کند، زیرا رویدادهای شدید آب و هوایی مانند سیل، خشکسالی و طوفان‌ها باعث افزایش موارد موجود می‌شوند.
داده‌های فعلی برای ۲۰۲۳ میلادی نشان می‌دهد که افزایش جهانی ابتلا به وبا ادامه دارد. پیش از این WHO اعلام کرده بود که در ۲۰۲۲ میلادی موارد ابتلا به وبا بیش از دو برابر موارد در ۲۰۲۱ بوده است. ۴۴کشور هم موارد ابتلا را گزارش کرده بودند که ۲۵ درصد نسبت به ۳۵ کشوری که در سال ۲۰۲۱ موارد را گزارش کردند، افزایش وجود داشت. امسال هم ۲۴ کشور طغیان فعال بیماری را گزارش کرده‌اند. برخی کشورها هم در بحبوحه بحران‌های حاد این بیماری قرار دارند.
بررسی وضعیت شیوع بیماری در آسیا
افغانستان در بازه زمانی اعلام شده ۳۷ هزار و ۲۸۲ مورد جدید و ۲۰ مرگ را گزارش کرده است. این در حالی است که از ابتدای سال میلادی جاری تا اواسط تابستان امسال ۱۲۸ هزار و ۸۸۰ مورد جدید و ۶۳ مرگ گزارش شده است. این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میلادی هم به لحاظ ابتلا و هم مرگ و میر روند افزایشی داشته است. (۱۱۸ هزار و ۸۸۰ ابتلا و ۳۷ مرگ).
بنگلادش در آخرین گزارش‌شان از شناسایی ۴۱ هزار و ۷۴۴ مورد جدید خبر داده‌اند. این آمار در مجموع از ابتدای سال جاری میلادی تا اواسط تابستان امسال ۷۶ هزار و ۳۵۳ ابتلای جدید بوده است. آمار مرگ‌های جدید اعلام نشده است.
پاکستان در آخرین گزارش بررسی ماهانه وبا، هزار و ۶۵۵ مورد جدید گزارش کرده‌اند. آمار ابتلا از ابتدای سال جاری میلادی تا اواسط تابستان در این کشور ۱۰ هزار و ۹۹۸ مورد گزارش شده است. این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته روند کاهشی داشته است. (۲۵۸ هزار و ۱۳۹ مورد جدید و ۳۰ مرگ).
فیلیپین در آخرین گزارش از شناسایی ۳۶۶ مورد جدید و ثبت ۳ مرگ ناشی از وبا خبر داده است. آمار ابتلا از ابتدای سال جاری میلادی تا اواسط تابستان در این کشور ۲ هزار و ۲۷۷ و آمار مرگ هم ۱۳ مورد گزارش شده است. در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته آمارها روند کاهشی داشته است. (۲۵۰۸ مورد ابتلا و ۲۰ مورد مرگ).
سوریه در این مدت ۱۷ هزار و ۳۵۵ ابتلای جدید و ۱۳۷ مرگ گزارش کرده است. آمار ابتلا از ابتدای سال جاری میلادی تا اواسط تابستان در این کشور ۱۳۱ هزار و ۴۱۹ مورد و مرگ و میر هم ۷۵۸ مورد بوده است. این در حالی است که سوریه‌ای‌ها در مدت مشابه سال گذشته هیچ موردی را گزارش نکردند.
البته سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که در آخرین بروزرسانی، هیچ آمار جدیدی از سوی هند، عراق، لبنان، تایوان یا یمن گزارش نشده است. این سازمان ۱۶۰٫۴ میلیون دلار برای مقابله با وبا از طریق برنامه آمادگی، آمادگی و واکنش استراتژیک جهانی درخواست کرده که ۱۶٫۶ میلیون دلار آمریکا از صندوق اضطراری سازمان جهانی بهداشت برای مقابله با وبا در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ آزاد شده است.
شیوع وبا در ایران
شیوع وبا در ایران در سال‌های گذشته وجود داشته و از سال ۷۹ تا ۸۴ سالانه نزدیک به ۱۰۰ مورد بیماری وبا گزارش شده است. در اپیدمی سال ۷۷ حدود ۱۱ هزار مورد وبا در ایران گزارش و باعث مرگ و میر افراد زیادی شد. اما این بیماری در کشور تقریبا کنترل شده است. وزارت بهداشت اواسط شهریور امسال نسبت به شیوع وبا در کشور هشدار دارد و دکتر شهنام عرشی رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در این باره اعلام کرد: همه ساله در شهریور و اوایل پاییز این انتظار وجود دارد، در نقاطی که از قبل سابقه داشته با بیماری وبا مواجه شویم که دلایل مختلفی دارد. بر این اساس دانشگاه‌های علوم پزشکی به صورت روتین در وضعیت آماده‌باش قرار می‌گیرند و رصد بیماری هم انجام می‌شود.
به گفته این مسئول در سال گذشته حدود ۳۶۰ مورد ابتلا به بیماری وبا در کشور ثبت شد اما با اپیدمی مواجه نبودیم. تنها در ۲ استان بیماری، شکل اپیدمی پیدا کرد که با کمک دانشگاه‌های علوم پزشکی، کنترل شد. وضعیت امسال تا کنون نسبت به سال گذشته بسیار مناسب بوده و امیدوارم به همین روال هم جلو برویم.
علائم و نشانه‌های جدی بیماری:
اسهال: اسهال مرتبط با وبا به طور ناگهانی ظاهر می‌شود و می‌تواند به سرعت باعث از دست دادن مایعات بدن شود. به اندازه یک لیتر (حدود ۱ لیتر) در ساعت. اسهال ناشی از وبا اغلب ظاهری رنگ پریده و شیری دارد.
تهوع و استفراغ: استفراغ به‌ویژه در مراحل اولیه وبا رخ می‌دهد و می‌تواند ساعت‌ها ادامه یابد.
کم آبی بدن: کم آبی بدن می‌تواند ظرف چند ساعت پس از شروع علائم وبا ایجاد شود و از خفیف تا شدید متغیر باشد. کاهش ۱۰ درصد یا بیشتر از وزن بدن نشان دهنده کم آبی شدید است.
علائم و نشانه‌های کم‌آبی بدن تحریک‌پذیری، خستگی، چشم‌های فرورفته، خشکی دهان، تشنگی شدید، پوست خشک و چروکیده، ادرار کم، فشار خون پایین و ضربان قلب نامنظم نشانه‌های کم آبی بدن هستند.
