به گزارش اقتصادنیوز ، در هفته گذشته شاخص کل بورس در مجموع 23 هزار و 979 واحد بالا آمد و به رقم یک میلیون و 238 هزار واحد رسید. همچنین شاخص هموزن نیز رشد 15 هزار و 907 واحدی را ثبت کرد. هرچند که این دو شاخص اصلی بازار سهام نسبت به آخزین روز معاملاتی هفته قبل رشد داشتند، اما شاخص کل در سه روز انتهایی هفته اخیر روندی نزولی را پشت سر گذاشت. با این حال در اولین روز اسفندماه خبرهای امیدوارکنندهای درباره احیای برجام منتشر شد، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که این کشور دعوت نماینده عالی اتحادیه اروپا را به منظور شرکت در جلسه با اعضای کمیسیون مشترک ۱+۵ و ایران برای گفتوگو درباره یافتن راهی دیپلماتیک پیرامون برنامه هستهای ایران را میپذیرد. سوال سهامداران این است که احیای برجام چه تاثیری بر بورس تهران خواهد گذاشت؟
شاخص کل در آخرین روز هفته 7 هزار واحد افت کرد و به رقم یک میلیون و 238 هزار واحد رسید. اما نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 23 هزار و 979 واحد بالاتر ایستاد تا بازدهی هفته شاخص بورس مثبت 1.99 درصد شود. در هفته اخیر روند تغییرات شاخص کل در روزهای دوشنبه، سهشنبه و چهارشنبه نزولی بود و سه روز منفی را ثبت کرد.
شاخص کل هموزن در تمام روزهای هفته اخیر صعودی بود. شاخص هم وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 15 هزار و 907 واحد بالاتر ایستاد و به رقم 438 هزار و 966 واحد رسید و بازدهی مثبت 3.76 درصدی را ثبت کرد. بازدهی این هفته نسبت به افت منفی 0.02 درصدی هفته قبل رشد محسوسی را نشان میدهد که نشانه مثبتی برای سهامداران است.
با وجود رشد نسبی شاخص کل و رشد قابل قبول شاخص هموزن، دیگر نماگرهای بازار سهام نشان از وضعیت نه چندان خوب بازار دارند. با تغییر دامنه نوسان قیمت سهام به محدوده نامتقارن 2- تا 6+ در هفته اخیر دیگر خبری از ریزشهای چند ده هزار واحدی شاخص نبود اما در سه روز پایانی هفته شاخص کل در مجموع بیش از 26 هزار واحد افت کرد. در روز دوشنبه 7 هزار و 306 واحد، در روز سهشنبه 11 هزار و 476 واحد و در روز چهارشنبه 7 هزار و 487 واحد پایین آمد و به رقم یک میلیون و 238 هزار واحد رسید. همچنین یکی از تاثیرات تغییر دامنه نوسان در هفته آخر بهمن ماه ایجاد صفهای فروش طویل بود.
به استثنای روز شنبه، در باقی روزها بازار با مازاد عرضه و صفهای فروش سنگین بسته شد. در پایان معاملات روزهای یکشنبه و دوشنبه ارزش صفهای فروش هزار و 376 میلیارد تومان و هزار و 795 میلیارد تومان بود. در دو روز انتهایی هفته بر حجم صفهای فروش افزوده شد به طوری که روز سهشنبه بازار با صف فروش 2 هزار و 370 میلیارد تومانی بسته شد و در پایان معاملات روز چهارشنبه نیز ارزش صفهای فروش 2 هزار و 42 میلیارد تومان بود.
میانگین ارزش صفهای فروش در هفته اخیر هزار و 576 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته پیشین 558 میلیارد تومان بیشتر بود و رشد 54 درصدی داشته است. میانگین ارزش صفهای خرید در هفته اخیر 916 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته گذشته 425 میلیارد تومان کمتر بود. در این هفته، میانگین ارزش صفهای خرید 31 درصد کاهش یافته است. بالاترین رقم هفته هزار و 913 میلیارد تومان بود که در روز شنبه ثبت شد و پایینترین رقم به روز دوشنبه برمیگردد که 626 میلیارد تومان بود.
در هفته اخیر میانگین ارزش معاملات خرد بورس 8 هزار و 667 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 9 هزار و 567 میلیاردی هفته پیشین، افت 9.5 درصدی داشته است. در نتیجه از نقدشوندگی بازار کاسته شده است.
علاوه بر این، به استثنای روز شنبه در باقی روزهای هفته گذشته شاهد خروج پول حقیقی از بورس بودیم. در مجموع کل هفته، هزار و 329 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد و میانگین هفته خروج پول حقیقی 265 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین افت 48 درصدی داشته است. بالاترین رقم خروج در روز سهشنبه رخ داد که 852 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد.
به نظر میرسد بورس در هفته آینده همچنان گرفتار صفهای فروش باشد. صفهای فروش در پایان معاملات هر روز به روزهای بعد سرریز میکنند و با توجه به موج خروج سهامداران حقیقی از بازار سهام فعلا افق دیگری را نمیتوان برای معاملات بورس تهران متصور بود.
علاوه بر این برخی از تحلیلگران با تکیه بر متغیرهای بیرونی معتقدند در هفته پیش رو بورس نزول خواهد کرد. این گروه از تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه با توجه به خبر کنار گذاشتن مکانیسم ماشه، لغو اجرای تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل و اظهار تمایل دولت جدید ایالات متحده امریکا برای حضور در نشست 5+1 و ایران، میگویند اثر این سیگنال برجامی بر بازارهای ایران موجب کاهش قیمت دلار و افت شاخص بورس در کوتاه مدت میشود. اما در عین حال این تحلیلگران معتقدند چشم انداز بازگشت به برجام منجر به ایجاد انتظارات مثبت در بازارهای ایران میشود و در میان مدت موجب رشد قیمتها در بازار سهام خواهد شد. خصوصا اینکه انتظار میرود بخشی از سرمایههای بازار ارز و طلا به سمت بازار سهام تغییر جهت دهند.
فوری ترین اثری که خبر احیای برجام می تواند بر بازارها بگذارد تعدیل نرخ ارز است. تحقیقات متعددی درباره رابطه بازار سهام با نرخ ارز انجام شده است این تحقیقات عموما نشان داده افزایش نرخ ارز به نفع رشد قیمت سهام است اما درباره کاهش نرخ ارز دیدگاه بسته به نوع صنایع متفاوت است. با این وجود گروهی از محققان تاکید دارند همان گونه که افزایش نرخ ارز تحریک کننده انتظارات تورمی است کاهش آن نیز چنین اثری می تواند داشته باشد. محققان با اشاره به اینکه در ابتدای دهه 90 بورس تهران تحت تاثیر انتظارات تورمی رشد کرد و پس از حرکت ایران به سمت توافق هسته ای و کمرنگ شدن انتظارات تورمی از صعود ایستاد اعتقاد دارند در این دوره نیز می تواند چنین اتفاقی تکرار شود.
از دید این گروه بازگشت توافق هسته ای به هر شکلی به رفع محدودیت از مقدار صادرات نفت ایران و روان شدن بازگشت منابع ارزی ناشی از آن منجر می شود. در این حالت قطعا نرخ ارز تحت تاثیر منابع آزاد شده و اضافه شدن میزان دلارهای نفتی با شوک منفی روبرو می شود.
در صورتی که نرخ ارز بیش از مقدار کنونی کاهش یابد انتظارات تورمی را نیز با خود می تواند نزولی کند. در این حالت فرضیه رشد بازار سهام نیز از محل رشد نرخ تورم آینده تضعیف می شود. با این حساب از دید کارشناسی خبر احیای برجام برای بازار سهام در کوتاه مدت منفی است. اما اگر در بلندمدت این اتفاق به احیای رشد اقتصادی منجر شود شاخص بورس نیز می تواند متناسب با رشد اقتصادی تقویت شود.
البته برخی اعتقاد دارند با احیای برجام و روان شدن صادارت بخش صادرات محور بورس تقویت می شود و شاخص و بازار از این محل نیرو می گیرد اما از دید گروهی از کارشناسان، بخش صادرات محور بورس در دوران تحریم ها نیز از ظرفیت های صادراتی خود استفاده کرده اند و توسعه این ظرفیت نیازمند زمان است. احیای برجام گرچه نااطمینانی ها در مسیر این بخش را از بین می برد اما تحول شگرفی در مسیر صادارت آنها در کوتاه مدت ایجاد نمی کند. از این رو می توان گفت بورس در کوتاه مدت با احیای برجام ممکن است روند نزولی به خود بگیرد اما در میان مدت با تقویت توان اقتصادی و شانس برگشت را پیدا کند.
»»» بیشتر بخوانید؛
سیگنال برجامی واشنگتن به تهران