مهتاب شجاعی رئیس گروه بیولوژی دریای سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: ایران از نظر تنوع زیستی به‌ویژه از نظر تنوع گونه‌های آبزیان از نقاط داغ جهانی محسوب می‌شود. معاونت محیط زیست دریایی متولی حفاظت از تاکسون‌ها (آرایه‌بندی) یا تنوع گونه‌ای ساحلی و دریایی از جمله پستانداران دریایی مثل دلفین‌ها و نهنگ‌ها، فک خزری، خزندگان دریایی مثل لاکپشت‌های دریایی، مارهای دریایی، گونه‌های مرجانی، انواع اکوسیستم‌های حساس، سخت‌پوستان، نرم‌تنان و علف‌های دریایی و حرّاست.
وی اضافه کرد: کاهش تنوع زیستی در دنیا به‌طور عمده ناشی از فعالیت‌های انسانی مثل تخریب زیستگاه‌ها، برداشت بی‌رویه بر اثر صید و شکار، گردشگری، آلودگی‌ها و حتی تغییر اقلیم است. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) برای حفاظت، نظارت و مدیریت بهتر گونه‌ها یک چارچوب جهانی تعریف کرده و ۹ گروه را در نظر گرفته است که شامل گونه‌های منقرض شده، منقرض شده در طبیعت، در معرض انقراض، در معرض خطر، آسیب پذیر، در آستانه تهدید، کم‌ترین نگرانی، اطلاعات کم و بررسی نشده می‌شود.
رئیس گروه بیولوژی دریا سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه دریای خزر آبزیان متنوعی دارد، گفت: از جمله این آبزیان می‌توان به انواع کپورماهیان، گاوماهیان اشاره کرد که از نظر تعداد و جنس متنوع‌ترین هستند. با در نظر گرفتن ماهیان غیربومی در خزر حدود ۵۳ جنس، ۷۲ گونه، متعلق به ۱۸ خانواده و ۱۰ راسته را شناسایی کرده‌ایم. ۲۴ درصد این گونه‌ها انحصاری دریای خزر و بیشتر آن‌ها از خانواده گاو ماهیان هستند. ماهیان خاویاری و فک خزری هم از ظرفیت‌های مهم و ارزشمند دریای خزر به شمار می‌روند.
وی اضافه کرد: در جنوب کشور نیز گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری وجود دارد که شامل پنج گونه از ۷ گونه لاکپشت دریایی، ۱۶ گونه پستاندار دریایی، ۱۲۶گونه مرجان سخت، ۳۰ گونه مرجان نرم، چهار گونه علف دریایی، کوسه ماهیان و سفره ماهیان می‌شود بنابراین ظرفیت بسیار غنی و ارزشمندی از تنوع زیستی در جنوب کشور داریم.
شجاعی با بیان اینکه معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در جهت حفاظت و مدیریت این گونه‌ها اقداماتی در سال‌های اخیر کرده است، گفت: خرداد ماه امسال در آخرین اصلاحیه مصوبه ۱۶۸ شورای عالی حفاظت محیط زیست بر اساس معیارهای ملی و شاخص‌ها حدود ۴۴ گونه تاکسون از سفره ماهیان و کوسه‌ماهیان را برای نخستین بار در فهرست ملی گونه‌های جانوران وحشی مشمول قانون شکار و صید وارد کردیم و در در روزنامه رسمی آگهی شده است.
وی با بیان اینکه فهرست ملی گونه‌های جانوران وحشی مشمول قانون شکار و صید مربوط به سال ۷۸ بود، تصریح کرد: دو سال قبل بخش مهره‌داران به‌روز رسانی شد ولی امسال این فهرست را درباره کوسه ماهیان و سفره ماهیان با تاکید بر آبزیان دریایی بازنگری و در جلسه با متخصصان بر اساس معیارهای ملی آن را به‌روز رسانی کردیم.
رئیس گروه بیولوژی دریا سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در جنوب کشور سفره ماهیان و کوسه ماهیان قاچاق می‌شوند، گفت: یکی دو سال قبل ۸۰۰۰ قطعه از کوسه ماهیان و وال‌ها در سردخانه چابهار کشف شد ولی در برخورد قضایی با این موضوع خیلی با چالش مواجه بودند چون این گونه‌ها در قانون و فهرست ملی ذکر نشده بود اما با اقدامی که امسال انجام شد، پیگیری‌های قضایی متخلفان برای ما بسیار آسان‌تر شده است. درواقع این کار باعث حفاظت بیشتر از گونه‌ها می‌شود.
شجاعی در پایان با بیان اینکه در خرداد ماه سال گذشته تعیین بهای حیوانات قابل شکار و صید از لحاظ مطالبه ضرر و زیان بر اساس بند چ ماده ۳ قانون شکار و صید و به‌روزرسانی شد، اظهار کرد: این بها برای گونه‌های مختلف متفاوت است. در آخرین مصوبه برای فک خزری ۳۵ میلیون تومان، انواع دلفین و پورپویز ۷۵ میلیون تومان، ماهیان خاویاری ۲۵ میلیون تومان، گیتار ماهیان و اره ماهیان ۲۵ میلیون تومان، سایر سفره ماهیان ۵ میلیون تومان و سایر کوسه ماهیان ۱۰ میلیون است. امسال هم اگر برنامه به‌روزرسانی اجرا شود، بر اساس تورم این رقم‌ها را به‌روزرسانی می‌کنیم.
