مهسا بهادری: آتیلا پسیانی، چهره شناختهشده چند دهه اخیر سینما، تلویزیون و تئاتر کشور است. بازیگری که بیش از ۴۵ سال از عمر خود را صرف فعالیتهای حرفهای کرد و خیلی زود توانست ظرفیتهای فراوان خود در بازیگری را برای نویسندگان و کارگردانان نمایان کند.
پسیانی در نیمه دوم دهه ۵۰ و نیمه ابتدایی دهه ۶۰، به چهره مورد وثوق بسیاری از جریانهای فکری حاضر در هنر کشور تبدیل شد و به همین دلیل، از همان زمان تا پیش از زمانی که بیماریاش اوج گیرد، همواره روی صحنه حاضر بوده است. کارنامه او امروز شامل بیش از ۴۰ نمایش، حدود ۸۰ فیلم سینمایی و بیش از ۷۰ سریال و مجموعه میشود که سب شده تا این بازیگر بهعنوان یکی از فعالترین هنرمندان کشور در ۵ دهه اخیر به شمار آید. البته که پسیانی در تمام این سالها، در سمتهایی چون دستیار کارگردان، انتخاب بازیگر، بازیگردان، برنامهریز، گویندگی و دستیار صحنه و لباس نیز فعالیتهایی داشته است.
او همچنین، درگیری درخوری با نقش پیدا میکرد و در مواجهه با آن، گارد سرسختانهای نمیگرفت. به همین دلیل، عمده نقشهایی که ایفا کرده، با صمیمیت و راحتی خاصی همراه بوده است که سبب شده تا مخاطب، به آن نزدیک شود. این ویژگی، البته در شمایل اخلاقی این بازیگر نیز به چشم میخورد. وجود این خصیصه سبب شده بود تا او، بهمانند همان سالهای ابتدایی حضور خود در عرصه هنر کشور، همچنان موردتوجه کارگردانان جریانهای فکری مختلف باشد. در کارنامه این بازیگر، سبکهای فکری متفاوتی وجود دارد که از بهرام بیضایی تا رسول ملاقلیپور و ابراهیم حاتمیکیا را شامل میشود. یکی از ویژگیهایی که پسیانی داشت، موازیکاریهای هنرمندانه و توازنی بود که میان فعالیت در سینما، تئاتر و تلویزیون ایجاد میکرد. این بازیگر هیچگاه، یکی از این عرصهها را به نفع هنر دیگر خالی نکرد و تقریبا در هر دورهای، فعالیتهای همزمانی را در سینما، تئاتر و تلویزیون تجربه کرد، او در نهایت، ۱۴ مهر به علت ابتلا به سرطان در فرانسه که برای مداوا به آن کشور رفته بود درگذشت، به بهانه این اتفاق با مسعود کرامتی، کارگردان و بازیگر سینما، تئاتر، تلویزیون و از دوستان قدیمی این هنرمند گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید.
دوستی مسعود کرامتی و آتیلا پسیانی به چه زمانی باز میگردد؟
دوستی ما برای چندین دهه پیش است زمانی که ما دانشجو بودیم. آتیلا پسیانی سال بالایی من در دانشکده بود، دو، سه سالی بالاتر بود اما رابطه و دوستی خوبی با یکدیگر داشتیم، همیشه برای من آدم قابل احترام، کاملا صادق و بسیار آدم خوش قلب و دوستداشتنیای بود و درباره بازیگری او نیز نمیتوان حرفی زد، چون بازیگر بسیار خوب و توانمندی بود؛ اما درباره وجه شخصی خودش بازهم سر این مسئله باز میگردم آتیلا صداقتی داشت که من در کمتر کسی آن را دیده بودم و این برای من بسیار با ارزش بود و عشق عجیبی به بازیگری علی الخصوص تئاتر داشت و به نوعی میتوان گفت این عشق و صداقت به قدری در او پر رنگ بود که واقعا میتوان گفت آتیلا همان شرافت تئاتریها را داشت.
هرچند که برخی با سبک کاری آقای پسیانی در تئاتر مخالف بودند، اما نوع کار ایشان چه تاثیر مهمی در تئاتر داشت و چه چیزی به تئاتر کشور اضافه کرد؟
آتیلا واقعا دغدغه تئاتر داشت، تئاتر را میشناخت و تئاتری بود، ممکن است عدهای هم با نوع کاری آتیلا در تئاتر به لحاظ سلیقه خیلی موافق نبودند و حتی آن را دوست هم نداشتند، این ماجرا مهم نیست، چون قرار نیست همه آدمها سلیقه یکسانی داشته باشند.
آن باور و صداقتی که آتیلا در شخصیتش داشت در کارهایش هم اعمال میکرد و با همان باورمندی و به سبک و سیاق خودش کار میکرد و همیشه هم آدم موفقی بود، به همین خاطر هم آتیلا پسیانی در تئاتر آدم خاصی بود و تئاترهای خاصی هم کار میکرد و آدمهای زیادی تحت تاثیرش بودند.
پیش از اینکه بیماری آتیلا پسیانی تا این اندازه رشد کند که این هنرمند کمتر سمت انجام فعالیتهای هنری بروند، خودشان کم کارتر شده بودند، دلیل خاصی برای این ماجرا وجود داشت؟
واقعیت ماجرا این سات کسی که که بخواهد کار درست انجام دهد شرایطش در این کشور وجود ندارد و کسی که کار درست انجام میدهد همیشه انتهای خط ایستاده است. در این شرایط هم تئاتر تنهاتر و مظلومتر است. وقتی سانسور زیاد شود، اول از همه به تئاتر لطمه وارد میشود و به نظر من طبیعی بود که در شرایطی که هر روز همه چیز سختتر میشود، آدمی مانند آتیلا به نوعی نتواند کار کند، نه اینکه کنار بکشد.
در واقع دلیل کم کار شدن بخشی از هنرمندان همین مورد است؟
خود من تئاثیر این شرایط را از همه مسائل و پارامترهای دیگر جدیتر، مهمتر و پررنگتر میدانم و علت اصلی این دور ماندن از فضای هنری برای برخی هنرمندان همین مسئله است. الان هم آتیلا دیگر در میان ما نیست، جایش واقعا خالی است و امیدوارم همیشه جایش سبز باشد، چون آن همه کاربلد و مهارت در سوخت شد و تمام شد.
۲۴۵۲۴۵