در حالی که با روند صلح ابراهیم، مسئله فلسطین به حاشیه رفته و برای اعراب بیش از تل‌آویو، تهران سیبل شده بود، حملات و عملیات حماس در اسرائیل برای جهانیان شوک آور شد. بی شک این عملیاتِ غیر قابل انتظار برای تل‌آویو شکستی فراتر از شکست ۱۹۷۳ بوده است.
حملات فلسطینی ها به اسرائیل اگرچه در ارزیابی اولیه روح عدالت خواهان، فارغ از مسلمان و غیر مسلمان، را نوازش داد اما در عالم واقع باید از احساس عبور کرد و به نتایج نهایی اقدامات نظامی اندیشید.
در کنار تحلیل هایی که عامل درونی در اسرائیل را در این عملیات دخیل می دانند، برخی نیز ایران، روسیه و... را به‌خاطر اهدافی که دارند، عامل این عملیات می دانند.
این عملیات در شبیه سازی جنگ ها و عملیات آنی و کوتاه، همانند عملیات های اسرائیلی ها در جنگ ها بوده و عدم آگاهی موساد و سایر سرویس های همراه تل‌آویو، به راحتی قابل باور نیست.
توجه داشته باشیم که پرل هاربر اگرچه برای آمریکا شوک آور بود اما برای ژاپن پاسخ هیروشیما را به همراه داشت و در نهایت خود تسلیم را برای توکیو به ارمغان آورد.
در تحلیل درگیری های و در جنگ ها باید ظرفیت های طرفین جنگ و صف بندی های جهانی در همه ابعاد مورد محاسبه دقیق قرار بگیرد. با مد نظر قرار دادن قدرت و ظرفیت فلسطینی ها و اسرائیل و حامیان این دو نیروی متخاصم در طول درگیری های چند دهه گذشته ثابت شده است که در نتایج نهایی، فلسطینی ها هزینه های سنگینی داده‌اند.
اگر به عنصر قدرت به عنوان مهمترین عامل توجه شود، باید گفت اگر دامنه جنگ و عملیات گسترش نیابد اتفاق خارق العاده ای رخ نخواهد داد و در نهایت با سرکوب و کشتار وسیع فلسطینی ها، ممکن است اسرائیل برتری یابد.
اگر ابعاد عملیات گسترش یابد و ایران مستقیم و غیرمستقیم درگیر آن شود، با توجه به قدرت و توان هسته ای تل‌آویو و ظرفیت طرفین درگیر، بعید است جنگ به نابودی اسرائیل منجر شود.
در این میان توجه به هم‌زمانی عملیات فلسطینی ها با گفت وگوهای مستقیم و غیرمستقیم تهران و واشنگتن و سود به بن بست کشیدن این مذاکرات برای شاهین‌ها، محل تعمق عمیق بوده و بسیار حائز اهمیت است.
در کنار ملاحظات مختلف، مهمترین تأثیر عملیات فلسطینی ها به متن آوردن مسئله فلسطین به عنوان مهمترین مسئله خاورمیانه و در بعدی جهان بوده است که نباید به حاشیه رانده شود.
نکته آن‌که
ما آرزوی دنیای مملو از عدالت داریم. ما آرزو داریم آرمان فلسطین تحقق یابد. ما آرزو داریم که .....اما آرزوها جایی در دنیای سیاست که مبتنی بر واقعیت است ندارند.
باید در مسئله فلسطین با توجه به واقعیت های حاکم، برای تحقق حق و حقوق فلسطینی ها تلاش شود و در جنگ نیز برنامه مدون و معقول برای صلح داشت.
*منتشر شده در دیپلماسی ایرانی
۳۱۱۳۱۱
