به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، موفق نبودن دانش آموزان ایرانی در آزمون تیمز ٢٠١٩ چند وقتی می‌شود که مورد توجه قرار گرفته است و ضمن تضعیف جایگاه ایران از حیث تعلیم و تربیت در دنیا، نگرانی‌هایی را درباره کیفیت آموزشی کشور به دنبال داشته است.
آنطور که نتایج تیمز ٢٠١٩ نشان می‌دهد، ایران طی سال‌های گذشته نسبت به معیار متوسط جهانی که نمره آن ۴٧۵ در نظر گرفته شده است، عملکرد پایین تری داشته است و در آزمون ٢٠١٩ با وجود صعود در درس علوم نسبت به سال ٢٠١۵ هنوز هم نتوانسته است نمره کسب شده در سال ٢٠١١ را بار دیگر تکرار کند.
آنطور که آمار و ارقام گزارش منتشر شده از نتایج تیمز ٢٠١٩ حکایت می‌کند ایران در ریاضی پایه هشتم رتبه ٢٩، در علوم هشتم رتبه ٣٢، در ریاضی چهارم رتبه ۵٠ و در علوم چهارم رتبه ۴٨ را کسب کرده و این در حالی است که برای ارزیابی کار در پایه هشتم ٣٩ کشور و در پایه چهارم ۵٨ کشور با هم رقابت کردند.
افت و خیز دانش‌آموزان ایرانی در تیمز
نمرات آزمون تیمز که معیاری برای مطالعه بین المللی روند آموزش ریاضیات وعلوم در پایه چهارم و هشتم میان دانش آموزان دنیاست، عملکرد چندان مناسبی را درباره دانش آموزان ایرانی نشان نمی‌دهد و این در حالی است که ایران از سال ١٣٧٠ به طور رسمی با IEA همکاری داشته و در آزمون‌های سال‌های ١٩٩۵، ١٩٩٩،٢٠٠٣، ٢٠٠٧ و ٢٠١١ شرکت کرده و سابقه رقابت اخیرش هم ٢٠١٩ بوده است که در این سال‌ها نتایج قابل توجهی از نظام تعلیم و تربیت ایران که قرار است در افق ١۴٠۴ به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) برسد، به چشم نمی‌خورد.
نگاهی به سیر نتایج آزمون تیمز حاکی از آن است که کشورهای شرق آسیا جایگاه‌های برتر اول تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند و برای چندمین دوره متوالی دانش‌آموزان سنگاپوری درصدر جدول این آزمون قرار گرفته اند.
در این میانه عملکرد دانش آموزان ایرانی به گونه‌ای بوده است که ۳۲ درصد دانش‌آموزان پایه چهارم در درس ریاضی نمره کمتر از ۴۰۰ گرفته‌اند؛ در درس علوم پایه چهارم، تنها ۱۱ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمره بالای ۵۵۰ شده‌اند همچنین در علوم هشتم ۱۳ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمره بالا ۵۵۰ شده‌اند و در ریاضی حدود ۳۲ درصد دانش‌آموزان ایرانی نمره حداقلی آزمون (۴۰۰) را کسب نکرده اند.
تمهیدات آموزش و پرورش برای رفع نتایج ضعیف چیست؟
کارنامه نه چندان رضایت‌بخش تیمز ٢٠١٩ موجب شد تا بار دیگر نگاه‌ها به وضعیت آموزشی ایران متمرکز شود، موضوعی که گویی این بار آموزش و پرورش هم با انبوه معضلات و بحران‌های لاینحل و اما واگرها بر سر مقصر اصلی، گویی برای رفع آن دست به کار شده و آنطور که محمود مهرمحمدی عضو شورای عالی آموزش و پرورش گفته است کارگروهی متشکل از مسئولان آموزش و پرورش برای بررسی این نتیجه وارد عمل شده‌اند تا نقاط ضعف را بررسی و برای آن چاره‌اندیشی کند ضمن آنکه این موضوع باید درون و بیرون آموزش و پرورش ارزیابی شود و فقط بر مسائل درونی معطوف نباشیم.
به دنبال این موضوع حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت که مجموعه ما از نتایج تیمز غافل نبوده است و بر اساس آن تغییراتی هم در کتاب‌های علوم پایه در نظر داریم.
وی بیان کرد: در کارگروهی که برای بررسی نتایج تیمز تشکیل شده است، به منظور برنامه‌ریزی‌های آتی، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی هم عضویت دارد تا ابعاد مختلف کار ارزیابی شود چراکه این نتیجه موضوعی چندبعدی است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: البته نتایج به دست آمده در این کارگروه در سال تحصیلی ١۴٠٠-١۴٠١ به غایت نمی‌رسد، هرچند تغییر استانداردهای خودمان را با تشخیص خودمان یعنی کارشناسان سازمان پذیرفته‌ایم و اعمال می‌شود، ضمن آنکه امیدواریم نتایج این کارگروه هم در سال‌ها و هم آزمون‌های آتی موثر واقع شود.
ملکی همچنین درباره علل موفق نبودن دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین‌المللی و اخیرا در آزمون تیمز اظهار کرد: آزمون تیمز وضعیت خوبی از نظام تعلیم و تربیت ایران نشان نمی‌دهد و باید آن را باور کنیم، اما علل این نتیجه حقیقتا فقط کتاب‌های درسی نیست.
وی ادامه داد: اینکه قضیه را به سمت کتاب‌های درسی سوق دهیم و بگوییم محتوای کتاب‌های درسی علوم و ریاضی یا در آزمون پرلز کتاب‌های زبان آموزی باعث شده اند که ما این عقب‌افتادگی‌ها را داشته باشیم این نگاه قطعا ناصحیح است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به اینکه روش تدریس معلم، فضای تعلیم و تربیت و ابزار و وسایلی که مدرسه در اختیار معلم قرار می‌دهد در نتایج آزمون‌های بین‌المللی اثرگذار است، اظهار کرد: علاوه بر عوامل ذکر شده، هماهنگی بین خانواده‌ها و مدرسه هم در نتایج آزمون‌های بین‌المللی از قبیل ایمز و پراز موثر هستند.
ملکی بیان کرد: با وجود این شرایط، باز هم معتقدیم که کتاب‌های درسی هم باید اصلاح شود و بر این اساس محتوا و برنامه درسی را بررسی کرده‌ایم و باز هم بررسی خواهیم کرد تا از این حیث بتوانیم دانش آموزان را تقویت کرده و نتایج بهتری در نظام تعلیم و تربیت داشته باشیم و عملکرد بهتری در سطوح جهانی نشان دهیم.
