سندرم کوشینگ میتواند در اثر مصرف داروهای گلوکوکورتیکوئیدی ایجاد شود. این داروها برای درمان بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و آسم تجویز میشوند.
در این مقاله میخوانید:
سندرم کوشینگ، شرایطی است که بدن برای مدت طولانی هورمون کورتیزول بیش از حد دارد که میتواند به علت تولید بیش از حد کورتیزول در بدن یا مصرف داروهایی به نام «گلوکوکورتیکوئیدها» باشد. تاثیر این داروها بر بدن مانند تاثیر کورتیزول است.
کورتیزول بیش از حد میتواند برخی از علائم اصلی سندرم کوشینگ را ایجاد کند که قوز چربی بین شانهها، صورت گرد و خطوط صورتی یا بنفش روی پوست را شامل میشود. سندرم کوشینگ همچنین میتواند باعث فشار خون بالا یا از دست دادن استخوانها و گاهی اوقات باعث دیابت نوع دو شود.
درمانهای سندرم کوشینگ سطح کورتیزول بدن را کاهش میدهد و علائم را بهبود میبخشد. هر چه درمان را زودتر شروع کنید، شانس بهبودی افزایش مییابد.
بیشتر بخوانید: سندروم کالمن چیست؟ علایم، علت و درمان
علائم سندرم کوشینگ بسته به سطح کورتیزول اضافی موجود در بدن، متفاوت است. علائم شایع سندرم کوشینگ عبارتند از:
بیشتر بخوانید: سندرم آلپورت، اختلال ژنتیکی نادر در کلیه، گوش و چشم/ علائم و درمان
سندرم کوشینگ به دلیل وجود کورتیزول بیش از حد در بدن ایجاد میشود. کورتیزول، هورمونی است که در غدد فوق کلیوی تولید میشود و به بدن کمک میکند تا به استرس پاسخ دهد.
اگر علائم سندرم کوشینگ را دارید، بهویژه اگر از داروهای گلوکوکورتیکوئیدی برای درمان مشکلاتی مانند آسم، آرتریت یا بیماری التهابی روده استفاده میکنید، به پزشک مراجعه کنید.
سندرم کوشینگ به دلیل وجود کورتیزول بیش از حد در بدن ایجاد میشود. کورتیزول، هورمونی است که در غدد فوق کلیوی تولید میشود و به بدن کمک میکند تا به استرس پاسخ دهد. سایر تاثیرات کورتیزول عبارتند از:
پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز آزمایشگاه
سندرم کوشینگ میتواند در اثر مصرف داروهای گلوکوکورتیکوئیدی ایجاد شود. این داروها برای درمان بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و آسم تجویز میشوند. کاهش درد یا آسیب در پشت یا مفاصل، کاهش بثورات پوستی و جلوگیری از رد عضو جدید بدن پس از پیوند، از دیگر موارد تجویز این داروها است.
گلوکوکورتیکوئیدها ممکن است خوراکی یا تزریقی باشند. برخی از آنها کرمهایی هستند که باید روی پوست مالیده شوند و برخی دیگر لازم است استنشاق شوند. هر شکلی از گلوکوکورتیکوئید، اگر به مقدار زیاد و برای مدت طولانی مصرف شود، میتواند باعث سندرم کوشینگ شود.
هورمونی که در غده هیپوفیز ساخته میشود، میزان تولید کورتیزول بدن را کنترل میکند. این هورمون «آدرنوکورتیکوتروپیک» (ACTH) نامیده میشود. برخی از تومورها آدرنوکورتیکوتروپیک تولید میکنند که باعث تولید کورتیزول بیشتر و سندرم کوشینگ میشود. مشکلات مربوط به غدد فوق کلیوی هم میتواند بر کورتیزول تاثیر بگذارد و باعث سندرم کوشینگ شود.
وقتی سندرم کوشینگ به این شکل اتفاق می افتد، ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
آدنوم هیپوفیز، تومورهایی هستند که در غده هیپوفیز رشد میکنند. آنها در پایه مغز یافت میشوند و معمولا سرطانی نیستند. این تومورها گاهی اوقات بیش از حد آدرنوکورتیکوتروپیک تولید میکنند که باعث میشود غدد فوق کلیوی، کورتیزول اضافی بسازند. وقتی سندرم کوشینگ به این شکل است بیماری، کوشینگ نامیده میشود. این نوع بیشتر در زنان اتفاق میافتد و شایعترین نوع سندرم کوشینگ درونزا است.
بیشتر بخوانید: جراحی صورت کشیده به گرد، سندرم صورت دراز چیست؟
به ندرت اتفاق میافتد که توموری که بیش از حد، آدرنوکورتیکوتروپیک تولید میکند در اندامی که معمولا آدرنوکورتیکوتروپیک تولید نمیکند رشد کند. این تولید آدرنوکورتیکوتروپیک باعث میشود بدن بیش از حد کورتیزول بسازد. این تومورها میتوانند سرطانی باشند، اما همیشه اینطور نیستند. آنها معمولا در ریهها، پانکراس، تیروئید یا غده تیموس یافت میشوند.
مشکلات مربوط به غدد فوق کلیوی میتواند باعث تولید بیش از حد کورتیزول در آنها شود. شایعترین تومور در قسمت بیرونی غده فوق کلیوی، «آدنوم آدرنال» نام دارد. این تومورها، سرطانی نیستند و فقط برخی از آنها کورتیزول بیش از حد تولید میکنند.
تومورهای سرطانی، در قسمت بیرونی غدد فوق کلیوی، نادر هستند، اما میتوانند کورتیزول بسازند و باعث سندرم کوشینگ شوند. گاهی اوقات، چندین توده که کورتیزول میسازند میتوانند در غدد فوق کلیوی رشد کنند و باعث سندرم کوشینگ شوند.
بیشتر بخوانید: سندرم سر انفجاری چیست؟
به ندرت اتفاق میافتد که ایجاد یک یا چند غده درونریز به ارث برده شود. اگر این تومورها آدرنوکورتیکوتروپیک یا کورتیزول بسازند، ممکن است سندرم کوشینگ رخ دهد.
سندرم کوشینگ اگر درمان نشود، عوارضی ایجاد میکند که عبارتند از:
اگر تومور باعث سندرم کوشینگ شده باشد، ممکن است پزشکتان جراحی یا پرتودرمانی را پیشنهاد کند.یتواند منجر به شکستگی استخوان شود
بیشتر بخوانید: سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست و چگونه درمان میشود؟
ما همیشه به کورتیزول در بدن خود نیاز داریم. کورتیزول دشمن بدن نیست، اما مقدار بیش از حد آن مضر است.
اگر از گلوکوکورتیکوئیدها یا استروئیدها استفاده میکنید، از پزشک خود بخواهید سطح کورتیزول شما را به دقت بررسی کند. هیچ راهی برای جلوگیری از توموری که باعث سندرم کوشینگ (هیپرکورتیزولیسم) میشود، وجود ندارد.
شرایطی که در آن بدن هورمون کورتیزول بیش از حد تولید میکند به سندروم کوشینگ منجر میشود. افزایش چربی در صورت، موهای ضخیم و تیره روی صورت و بدن، ناباروری، توده چربی بین شانهها و استرچمارکهای صورتی یا بنفش روی شکم، باسن، ران، سینه و زیر بغل، برخی از علائم سندروم کوشینگ است. داروهای کاهشدهنده کورتیزول، پرتودرمانی یا جراحی، برخی از درمانهای سندروم کوشینگ هستند.
برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.