بلوغ زودرس در دختران زمانی است که علائم بلوغ در سنی پایینتر از حد معمول رخ میدهند. در دوران بلوغ، ماهیچهها و استخوانها به سرعت رشد میکنند و شکل و اندازه بدن را تغییر میدهند تا در نهایت، فرد بزرگسال را قادر به بچه دار شدن کنند.
در این مقاله میخوانید:
بلوغ زودرس زمانی است که بدن کودک خیلی زود شروع به تغییر میکند تا به بدن یک بزرگسال تبدیل شود. به طور متوسط بلوغ در دختران بین ۸ تا ۱۳ سالگی شروع میشود. بنابراین، دخترانی که قبل از ۸ سالگی علائم واضح بلوغ و پیشرفت آن را نشان میدهند، دچار بلوغ زودرس هستند. به خواندن ادامه دهید تا علائم و علت این اتفاق را دریابید.
بیشتر بخوانید: چگونگی بلوغ زودرس، آنچه باید بدانیم
نشانه های بلوغ زودرس در دختران عبارتند از:
بیشتر بخوانید: علائم بلوغ دختر چیست؟
دختران نسبت به پسران بیشتر در معرض بلوغ زودرس هستند.
به طور کلی، دختران نسبت به پسران بیشتر در معرض بلوغ زودرس هستند. اولین قدم برای درک علت بلوغ زودرس در دختران آشنایی با هورمونی به نام هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) است که در مغز ساخته میشود و فرآیند بلوغ را آغاز میکند. وقتی این هورمون به غده کوچک لوبیایی شکل در پایه مغز به نام هیپوفیز میرسد، تولید استروژن در تخمدانها را افزایش میدهد که باعث ایجاد صفات جنسی زنانه میشود.
بیشتر بخوانید: سن بلوغ پسران، آنچه باید بدانیم
دو نوع بلوغ زودرس وجود دارد که عبارتند از:
در بلوغ زودرس مرکزی، بلوغ خیلی زود شروع میشود، اما به طور عادی ادامه مییابد. علت این نوع بلوغ زودرس اغلب مشخص نیست، اما در موارد نادر، ممکن است یکی از عوامل زیر در آن دخیل باشد:
بیشتر بخوانید: بلوغ زودرس دختر، با چه ویتامینی جلوش رو بگیرم؟
علت این نوع بلوغ، زود ساخته شدن هورمون استروژن است که هورمون GnRH که به طور معمول باعث شروع بلوغ میشود، در آن نقشی ندارد. در واقع، علت ترشح زودهنگام این هورمون، به مشکلی در تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز برمیگردد. عوامل ایجاد بلوغ زودرس محیطی عبارتند از:
بیشتر بخوانید: بلوغ زودرس در کودکان، نقش تغذیه در آن چیست؟
عوارض احتمالی بلوغ زودرس عبارتند از:
بیشتر بخوانید: بلوغ زودرس دخترانه، چه پیامدهایی دارد؟
هیچ کس نمیتواند از برخی از عوامل بلوغ زودرس مانند جنسیت و نژاد اجتناب کند، اما مواردی وجود دارد که میتواند شانس بلوغ زودرس دختران را کاهش دهد:
بیشتر بخوانید: پیشگیری از بلوغ زودرس، واریوپپتیل دیر نشده؟
تشخیص بلوغ زودرس معمولاً با روشهای زیر انجام میشود:
بیشتر بخوانید: بلوغ زودرس دختران و روشهای تشخیص آن
درمان بلوغ زودرس به علت آن بستگی دارد.
هدف اصلی درمان بلوغ زودرس این است که کودک شما به پتانسیل قدی خود در بزرگسالی دست پیدا کند. درمان بلوغ زودرس به علت آن بستگی دارد. با این حال، اگر هیچ دلیلی پیدا نشود، بسته به سن کودک و سرعت بلوغ او ممکن است اصلاً نیازی به درمان نباشد. در چنین شرایطی ممکن است کودک شما فقط چندین ماه تحت نظر قرار بگیرد.
درمان بلوغ زودرس مرکزی معمولاً با دارویی به نام درمان آنالوگ GnRH انجام میشود که پیشرفت بیشتر بلوغ را به تاخیر میاندازد. البته ممکن است تزریق ماهانه با داروهایی مانند لوپرولید استات (Lupron Depot) یا تریپتورلین (Trelstar، Triptodur Kit) نیز انجام شود. برخی از فرمولهای جدیدتر را نیز میتوان در فواصل طولانیتر تزریق کرد. کودکان این دارو را تا رسیدن به سن معمول بلوغ ادامه میدهند. آنگاه پس از توقف درمان، بلوغ دوباره شروع میشود.
بیشتر بخوانید: آزمایش استروژن، علت تجویز و تفسیر نتیجه
یکی دیگر از گزینه های درمانی برای بلوغ زودرس مرکزی، کاشت هیسترلین را نیز شامل میشود که تا یک سال طول میکشد. البته این درمان شامل واکسنهای ماهانه نیست. در عوض، با یک جراحی جزئی انجام میگیرد که طی آن جراح، ایمپلنت خاصی را زیر پوست بازوی شما قرار میدهد. پس از یک سال، ایمپلنت برداشته میشود و در صورت نیاز، یک ایمپلنت جدید جای آن قرار میگیرد. اگر هم یک بیماری زمینهای دیگر مانند تومور مسئول بلوغ زودرس باشد، بلوغ معمولاً پس از خارج کردن تومور متوقف میشود.
بیشتر بخوانید: بلوغ زودرس در کودکان، دلایل و راه های درمان
بلوغ زودرس در دختران زمانی است که خصوصیات جنسی ثانویه قبل از ۸ سالگی در دختربچهها ظاهر میشود و میتواند با عوارضی همچون تسریع رشد استخوان و گاهی اوقات، کاهش قد در بزرگسالی همراه باشد. هر چند که اولین علامت آن معمولاً رشد سینهها است. این وضعیت یا نیازی به درمان ندارد یا اینکه با روشهایی مانند تزریق و جراحی قابل درمان است.