شاخص کل بورس تهران هفته سوم مهرماه را با کاهش ۱۸هزار واحدی آغاز کرد و برای بار سوم در ماه جاری در مرز روانی ۲میلیون واحد ایستاد. روز گذشته، فشار عرضه در نماد‌های کوچک‌تر بازار افزایش داشت؛ به‌طوری‌که شاخص هموزن بیش از ۱.۵درصد کاهش را ثبت کرد.
ارزش معاملات خرد حدود ۳هزار و ۳۴۴ میلیارد تومان بود که نشان‌دهنده شرایط رکودی شدید در معاملات بازار سهام است. از یکسو شواهد نشان می‌دهد سایه جنگ از بازار‌های داخلی عبور کرده، بنابراین احتمال کاهشی شدن بازار به‌دلیل جنگ، کمتر شده است.
ورود قیمت دلار به کانال ۵۱هزار تومان، افزایش قیمت نفت به سطوح بالاتر از ۹۵دلار و خبر حذف قیمت‌های دستوری در برخی صنایع سه متغیر دیگری هستند که می‌تواند شرایط بازار سهام را در روز‌های آتی تغییر دهد. از سوی دیگر، کارشناسان بورسی معتقدند هرچند قیمت‌ها در وضعیت ارزنده‌ای قرار دارد، اما تا زمانی که ارزش معاملات خرد (سهام و حق تقدم) در بورس و فرابورس به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان نرسد، نمی‌توان امیدی به رونق بازار سهام داشت.
بورس تهران در روز گذشته نیز با کاهش ارتفاع نماگر‌ها همراه شد تا اوضاع و احوال تیره و تار بازار سهام همچنان ادامه دار باشد. به‌نظر می‌رسد که اگر سیاستگذار قصد دارد تا بازار سرمایه را از رکود و رخوت کنونی برهاند، نیازمند تزریق اخبار مثبت به جریان معاملات تالار شیشه‌ای است.
بازار سهام در مقطع کنونی از داشتن محرکی که بتواند روند صعودی در بازار ایجاد کند، محروم است و باید در گرداگرد صنایع، اخبار مثبت و امیدوارکننده‌ای مخابره شود تا بازار از وضعیت فرسایشی کنونی خارج شود.
نتیجه‌ای که از روند شاخص‌ها در روز قبل استنباط می‌شود، این است که در کلیت بازار همچنان فشار عرضه وجود دارد، چون هردو نماگر اصلی بازار با عقب نشینی مواجه شدند. به نظر می‌رسد معامله‌گران بورس تهران همچنان با توجه به ابهامات مختلفی که پیرامون متغیر‌های کلان تاثیرگذار بر بازار سهام وجود دارد، افت قیمت‌ها و شاخص‌ها را در روز‌های آتی محتمل می‌دانند، یا حداقل امیدی به شکل گیری روند صعودی قدرتمند در بازار ندارند.
بورس تهران در ادامه حرکت نزولی خود، همچنان به پیشروی در مسیر سرخ ادامه می‌دهد. تمایلات فروش در بازار بیش از میل به خرید است که این موضوع موجب عقب نشینی نماگر‌های تالار شیشه‌ای و قیمت‌ها در روز گذشته شد. فعالان بازار سهام فعلا امیدی به افزایش قیمت‌ها در این بازار ندارند و نقدکردن سهام را به کاهش ارزش سبد سهام خود ترجیح می‌دهند.
در روزی که گذشت، شاخص‌کل بورس تهران با کاهش ۰.۹۰درصدی همراه شد تا مجددا در آستانه از دست دادن کانال مهم ۲میلیون‌واحدی قرارگرفته باشد. نماگر هم وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نماد‌های معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، با افت ۱.۵۱درصدی همراه شد.
افت بیشتر شاخص هم وزن نسبت به شاخص‌کل بدین معناست که در روز گذشته، شتاب افت و کاهش قیمت در نماد‌های کوچک‌تر بازار بیشتر از نماد‌های بزرگ و شاخص ساز بوده‌است. شاخص فرابورس نیز به‌عنوان نماینده سهام فرابورسی با کاهش ۱.۳۲درصدی همراه شد.
افزون بر این در روز گذشته ۵۷۶میلیارد‌تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد تا روند خروج پول حقیقی از بازار سهام همچنان ادامه دار باشد. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز همچنان در مقادیر کمتر از ۴هزار میلیارد‌تومان قرار دارد و روز گذشته رقم ۳هزار و ۳۴۴میلیارد‌تومان را ثبت کرد.
طبق آمار ارائه‌شده از معاملات بازار سهام در هفته گذشته توسط سازمان بورس، سهم حقیقی ها، حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها از گردش معاملات خرد سهام و حق‌تقدم به ترتیب ۲۶٩هزار و ٤٨١میلیارد‌ریال (۷٦درصد)، ٢٨هزار و ٦٤٥میلیارد‌ریال (۸.۱درصد) و ۱١هزار و ٧٠٢میلیارد‌ریال (۳.۳درصد) بود.
سازمان بورس و اوراق‌بهادار اخیرا انتشار گزارشی را شروع کرده است که در آن به‌صورت هفتگی به اطلاعات کلی بازار سهام پرداخته می‌شود. بررسی برخی ارقام مندرج در این گزارش می‌تواند اطلاعات مفیدی را برای سهامداران داشته‌باشد. در گزارش هفته گذشته سازمان ذکر شده‌است که در هفته قبل، ۳۴۵هزار سهامدار حقیقی در بازار سهام، اقدام به معامله کرده‌اند که از این تعداد ۱۴۵هزار و ۳۹۴ کد در جایگاه خریدار و ۱۹۹هزار و ۶۱۴ کد معاملاتی در جایگاه فروشنده قرار داشته اند.
افزون بر این، در هفته‌ای که گذشت، ۱۲۵۱ کد معاملاتی حقوقی در بازار سهام به‌عنوان سهامدار فعال شناخته شده‌اند که از این تعداد ۶۵۵ کد معاملاتی در جایگاه خریدار و ۵۹۶ کد معاملاتی در مقام فروشنده در بازار سهام شناخته شده‌اند.
در بخش ارزش معاملات مربوط به صنایع نیز ۱۲درصد از ارزش معاملات انجام شده در بازار سهام در هفته گذشته، مربوط به صنعت خودرو و ساخت قطعات بود و در رده دوم صنعت فلزات اساسی با در اختیار داشتن ۱۰درصد از ارزش معاملات بازار سهام قرارگرفت. گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز ۹درصد از ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد و سایر صنایع نیز ۶۹درصد ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند.
بازار‌های سهام در دنیا به‌عنوان بازار‌های مولد شناخته می‌شوند و به مثابه بستری شفاف پول را از افراد و موسساتی که مازاد وجوه دارند به شرکت‌ها و فعالیت‌های تولیدی انتقال می‌دهند. به‌عبارت دیگر بازار‌های سهام تامین مالی را در اقتصاد کشور‌ها تسهیل می‌کنند.
در بازار‌های مالی اعتماد فعالان به جریان معاملات، یکی از اصلی‌ترین مزایای آن بازار محسوب می‌شود که بازار سهام ایران نیز از این امر مستثنی نیست، بنابراین با توجه به آنچه گفته شد تمام تمرکز نهاد سیاستگذار در بازار مولدی مثل بورس باید در راستای ایجاد اعتماد در بین فعالان این بازار باشد تا این بازار به بهترین نحو بتواند وظیفه خطیر تامین مالی بنگاه‌های تولیدی را انجام دهد.
با توجه به آنچه در سال‌های اخیر در بازار سهام اتفاق افتاد، می‌توان گفت که اعتماد حلقه مفقوده این روز‌های بورس تهران است و پس از اتفاقات سال۱۳۹۹ و وضعیت ناگواری که برای سهامداران پس از ریزش بورس در این سال اتفاق افتاد، سهامداران تالار شیشه‌ای همواره با نگاهی مشکوک به صحنه معاملات سهام نگریسته اند.
تجربه‌های تلخ قبلی، دخالت‌های نهاد قانون‌گذار در جریان معاملات و مولفه‌های تاثیرگذار بر سودآوری شرکت‌ها و همچنین قضایایی که اخیرا پیرامون عرضه خودرو در بورس کالا و مساله خوراک شرکت‌های پتروشیمی اتفاق‌افتاده، موجب شده‌است تا سرمایه گذاران، همواره در ماه‌ها و روز‌های اخیر با چاشنی ترس به معاملات سهام نگاه کنند و این بی اعتمادی شکل گرفته در بازار سهام جزو یکی از عوامل اصلی بازدارنده رشد قیمت‌ها در بازار سهام است.
این بی اعتمادی سبب شده‌است تا بازار سهام به محرک‌های مثبتی مانند قیمت دلار که همواره با آن همگرایی مثبت داشته، بی تفاوت باشد. به هر روی انتظار بر این بود که با افزایش قیمت دلار و منتقل شدن آن از کانال ۴۹هزار‌تومان به کانال‌های بالاتر بازار سهام نیز به این قضیه واکنش مثبت و مناسبی نشان دهد، اما این‌چنین نشد و بازار سهام در روز گذشته رنگ و بویی از مطابقت خود با قیمت دلار نداشت و قیمت‌ها بیشتر از خود تمایلات نزولی نشان‌دادند.
