محمدرضا خدایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و روانپزشک، اظهار کرد: هر وضعیتی که سیستم مکانیسم‌های تطابقی فرد را به هم بزند، می‌تواند باعث اضطراب و ایجاد استرس در فرد شود.
خدایی افزود: یکی از مشکلاتی که با آن سر و کار داریم، ویروس ناشناخته کروناست. هر چه یک موضوع ناشناخته‌تر باشد، اضطراب بیشتری را هم در فرد ایجاد می‌کند. بسته به شرایط در افراد مختلف، این ترس‌ها خودشان را به شکل‌های مختلف نشان می‌دهند.
این روانپزشک بیان کرد:کودکان و نوجوانان یکی از گروه‌هایی هستند که در این زمینه آسیب پذیرند زیرا در این سن هنوز به بلوغ فکری کامل نرسیده و نمی‌توانند اطلاعات را تجزیه و تحلیل کنند؛ تحلیلی هم که از اطرافیانشان دریافت می‌کنند، غلو شده است.
او افزود: با توجه به اخبار کرونا و اعلام آمار ابتلا و مرگ و میر، کودک و نوجوان در طولانی مدت از اجتماع گریزان و نگران سلامتی خود و از دست دادن اطرافیانش می‌شود و مدام توهم تنها ماندن به سراغش می‌آید. به دلیل سن و شرایط خاصش، این اضطراب‌ها و استرس‌ها در طولانی مدت باعث ابتلای او به نوعی وسواس می‌شود.
خدایی ادامه داد: رعایت مداوم دستور العمل‌های بهداشتی و شرایط استرلیزه، علاوه بر اهمیتی که در این دوران دارد، بعد از مدتی برای نوجوان از حالت عادی خارج می‌شود و باعث ایجاد وسواس و زیاده روی او در رعایت نکات بهداشت می‌شود و عملکرد عادی زندگی اش را مختل می‌کند.
او گفت: یکی دیگر از مشکلاتی که می‌تواند نوجوان را درگیر کند ابتلا به افسردگی است، زیرا با توجه به حجم زیاد احساس ترس، یاس و ناامیدی و مرور آمار مرگ و از دست دادن نزدیکانش بخاطر کرونا و احساسی که آینده‌ای برای جهان متصور نیست، می‌تواند او را از انجام کار‌های روزمره زندگی منصرف کند و با افزایش این احساس به افسردگی مبتلا شود.
این روانپزشک بیان کرد: به دلیل شرایط خاصی که نوجوان در سنین بلوغ با آن مواجه است، با توجه به اخبار اخیر مبنی بر اینکه ویروس جهش یافته، سنین پایین‌تر و بعضا کودکان را نیز مبتلا می‌کند، تاثیر روانی بر کودک و نوجوان را افزایش می‌دهد.
او ادامه داد: با افزایش میزان استرس در نوجوان در آستانه بلوغ و در ادامه ابتلا به افسردگی، سیستم ایمنی بدن او نیز ضعیف می‌شود و توان مقابله بدن و روانش برای مقابله با کرونا، دچار اختلال و ضعف می‌شود.
خدایی در مورد راهکار‌هایی برای پیشگیری از ایجاد اختلالات روانی کودکان و نوجوانان در این ایام گفت: خانواده‌ها باید اطلاعات واقعی به کودکانشان بدهند و حتی الامکان اخبار را در حضور فرزندشان دنبال نکنند و ضمن آموزش موارد بهداشتی به آنها از بحث و انتشار اخبار نادرست در فضای مجازی، خودداری کنند.
او توصیه کرد: بهتر است والدین با آرامش و ایجاد امید و انگیزه و ارائه راهکار، در هوشیار کردن فرزندشان تلاش کنند.
اخبار مربوط به کرونا را از منابع رسمی پیگیری کنید
اصغر کیهان نیا روانشناس ، روان درمانگر و نویسنده کتاب‌های روانشناسی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در مورد تاثیرات کرونا و مداومت بر خانه نشینی اظهار کرد: قرنطینه، خانه نشینی، بیکاری و بی برنامگی، باعث می‌شود که افراد مدام از طریق فضای مجازی و رسانه‌های خارجی پیگیر اخبار نادرست درباره کرونا باشند. به این دلیل که رسانه‌های خارجی و ماهواره‌ها معمولا با غرض ورزی، اخبار معاندانه مطرح می‌کنند که باعث تاثیر منفی در خانواده‌ها می‌شوند.
کیهان نیا افزود: اختلافات زناشویی و در نتیجه پرخاشگری در خانواده ها، باعث فشار‌های عصبی به فرزندان می‌شود، به ویژه نوجوانان که در آستانه سن بلوغ هستند، به شدت تحت تاثیر این رفتار‌ها قرار می‌گیرند.
او گفت: وقتی حال روحی و روانی افراد بد باشد، درصد آسیب پذیری در آنها افزایش می‌یابد و در نتیجه افراد دچار برون فکنی می‌شوند، زیرا نیاز دارند خشم و نگرانی خود را بروز دهند و خانواده آنها جزو اولین افرادی هستند که در معرض این برون فکنی قرار می‌گیرند.
کیهان نیا افزود: شنیدن مداوم اخبار بد، حاکی از مرگ و میر و جنگ و کشتار که منشا افسردگی و اضطراب دارد در طولانی مدت علاوه بر تاثیرات مخرب روانی، باعث کاهش چشمگیر انگیزه و افزایش اختلافات خانوادگی و خشونت در افراد می‌شود.
او ادامه داد: کودکان، دو دوره سخت در زندگی پشت سر می‌گذارند؛ دوره اول دوران بلوغ است که علاوه بر تغییرات فیزیکی، فرد دچار تغییرات و اختلالات روحی هم می‌شود و دوره دوم، بحران هویت است که نوجوان، بین ۱۲ تا ۱۷ سالگی دچار این بحران می‌شوند.
این روانشناس بیان کرد: در این دو دوره نوجوان به هیچ چیز جز آرامش نیاز ندارد، وقتی اپیدمی کرونا در سراسر جامعه فراگیر شود و حتی خانواده‌ها را درگیر کند، ناخودآگاه افراد خانواده دچار پرخاشگری و بهانه گیری می‌شوند و به واسطه بحث و اختلاف موجود در خانواده، فرزند خانواده به شدت آسیب روحی می‌بیند و تا طولانی مدت نیز، این اثرات روی روان و شخصیت او اثر می‌گذارد.
کیهان نیا توصیه کرد: بهتر است در این دوران، والدین برای ماندن در خانه برنامه ریزی هدفمند داشته باشند.
او ادامه داد: آنها می‌توانند در قالب بازی علاوه بر نزدیک شدن به فرزندانشان، اعتماد و آرامش را در خانه بنا کنند و همچنین دستورالعمل‌های بهداشتی و راه‌های مراقبت و مقابله با کرونا را هم به فرزندانشان بیاموزند.
