همشهری آنلاین- علیالله سلیمی: نگاه اغلب نویسندگان ایرانی به مسئله فلسطین همواره به عنوان ستون اصلی محور مقاومت مطرح بوده و هست و بسیاری از نویسندگان معاصر کشورمان در قالبهای ادبی داستان، سفرنامه و پژوهش به مسئله فلسطین پرداخته و آثار ماندگاری در این زمینه خلق کردهاند. اهمیت این موضوع بیشتر از آن جهت است که مسئله فلسطین، موضوعی نیست که مسلمانان به راحتی از کنار آن بگذرند. باید در این زمینه بویژه در بخش فرهنگی کار جهادی صورت گیرد، چون الان یکی از واقعیتهای دنیای امروز، جنگ روایتهاست که دشمنان ملت فلسطین در این بخش سرمایهگذاری عظیمی انجام دادهاند و میخواهند هر طوری هست با ساخت روایتهای جعلی، واقعیتهای مسئله فلسطین را وارونه جلوه دهند. در چنین شرایطی وظیفه نویسندگان بویژه در بخش ادبیات مقاومت به مراتب سنگینتر است و آنها باید با نوشتن آثاری که به تبع، مخاطبانی در گوشه و کنار دنیا دارد، واقعیتهای مسئله فلسطین را برای جهانیان روشن کنند. گزیدهای از کتابهای مطرح درباره مسئله فلسطین به قلم نویسندگان ایرانی را با هم مرور میکنیم.
رسته سنگاندازان
مجموعه داستان«رسته سنگاندازان» نوشته علیاکبر والایی، روایت زندگی پرفراز و نشیب نوجوانان فلسطینی در مبارزه با اشغالگران صهیونیست است. نوجوانانی که دوشادوش بزرگترها، مسیر پرفراز و نشیب انتفاضه را شکل میدادند. سالیان سال بود که مردم فلسطین با دستهای خالی در مقابل اشغالگران ایستادگی میکردند و تنها سلاح دفاعیشان سنگ بود. استفاده از سنگ و پرتاب آن به سوی اشغالگران، تنها یکی از اشکال ساده مبارزه بود و این به دلیل سادگی و سهولت، میان مردم فلسطین گستردگی بسیاری داشت و اما نواجوانان مبارز فلسطینی در همین استفاده از سنگ، هر روزی که میگذشت، خلاقیتهای بیشتری از خود به خرج میدادند. آنان هر نوبت، با تدابیر تازه، چهره دیگری از مبارزه با سنگ را به رخ اشغالگران صهیونیست میکشاندند.
صور
رمان«صور» نوشته حسینعلی جمشیدی درباره حضور یک پیرمرد فلسطینی در راهپیمایی اربعین و در واقع پیوند میان قدس و کربلا است. همچنین این رمان تحلیلی از اوضاع جهان اسلام با توجه به گذشته ناآرام فلسطین است.
در این رمان به مسئله اشتراک ادیان و تقریب مذاهب اشاره شده، مخصوصاً تاکید شده که امام حسین(ع) مختص شیعیان نیست و پیروان دیگر ادیان نیز ایشان را الگوی خویش میدانند. رمان صور» نوشته در پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در بخش رمان و داستان بلند شایسته تقدیر شناخته شد. همچنین در بخش جایزه جهانی فلسطین مقام دوم را کسب کرده است. نویسنده در این کتاب در تلاش است گذشته فلسطین را هم به تصویر بکشد و در این زمینه موفق است.
سفر به ولایت عزرائیل
کتاب«سفر به ولایت عزرائیل» نوشته جلال آل احمد، اثری سفرنامهای در خصوص برداشتهای این نویسنده از سرزمینهای اشغالی است. آلاحمد در میان سفرهای بیشمارش به سرزمینهای گوناگون، در سال ۱۳۴۱، سفری چهارده روزه، از پانزدهم بهمن تا بیست و هشتم بهمن به فلسطین اشغالی داشت. آل احمد در راه بازگشت از سفر دوم خود به اروپا به این مکان رسید. او در این مدت سفرنامهای در پنج فصل و چند ضمیمه نگاشت که حدود نیمی از آن در سال ۱۳۴۳در یک ماهنامه و در سال ۱۳۴۶ در یک هفتهنامه منتشر شد. کتاب «سفر به ولایت عزرائیل» متن کامل این سفرنامه است. این کتاب با توجه به زمان نگارش آن، شناخت دقیقی از آن دوران به مخاطب ارائه میدهد.
ریاح
رمان «ریاح» نوشته جلال توکلی، درباره چگونگی نفوذ یهودیان در کشور فلسطین با استناد به دستنوشته های یک رزمنده مسلمان فلسطینی نوشته شده است. داستان، درباره پسری به نام اسماعیل است که با خانوادهاش در مزرعهای در فلسطین زندگی میکنند. او در قالب خاطراتش مواردی چون چگونگی نفوذ عوامل بیگانه و یهودیها بهعنوان کارگر در مزارع فلسطینیها، سرگذشت پسری به نام ریاح که والدینش را از دست داده است، آغاز ادعای مالکیت یهودیان بر فلسطین با تکیه بر آیات تورات، تلاش دشمنان برای بیرون کردن اسماعیل و خانوادهاش از فلسطین، به آتش کشیدن خرمن مزرعه، فروش تکهای از مزرعه به کارگر یهودی جهت تأمین مخارج بیمارستان فرزند خانواده، آتش زدن درخت زیتون مزرعه توسط یهودیها و فوت پدر را بیان کرده است.
پایان یک نقش
کتاب «پایان یک نقش» نوشته جلال توکلی، تاریخچه مختصر و مفیدی درباره رژیم صهیونیستی است که به بحران صهیونیسم و مسائل و مشکلات میان آنها علیرغم ظاهر موفقی که دارند اشاره دارد؛ مشکلاتی که صهیونیستها همواره تلاش میکنند مخفی نگه دارند تا ظاهر موفقی از خود نشان دهند. این کتاب میتواند در آگاهی و شناخت مردم ایران و جهان نسبت به جنایات صهیونیستها موثر باشد و در قالب داستان، مخاطب را با بسیاری از وقایع تاریخی آشنا کند. «هانا» شخصیت محوری این رمان است که سرگذشتش را برای نویسنده و افراد دیگری همچون وکیل و بازپرس تعریف میکند. او گرفتار در زندان خرافات و اعتقادات صهیونیسم و دربند نظام سلطه و رژیم نژادپرستی که فرصت هرگونه تفکر یا طرح سوال را از او و امثال او گرفته است.
حقیقت سمیر
کتاب«حقیقت سمیر» نوشته یعقوب توکلی برای علاقهمندان به ادبیات پایداری است. نویسنده این کتاب تلاش کرده حوادث جدی سیاسی و نظامی فلسطین و لبنان و تحولات آن را علاوه بر مسائل خاص خود سمیرقنطار (قدیمیترین اسیر لبنانی دربند رژیم صهیونیستی) مورد توجه قرار دهد به طوریکه این مجموعه حاصل بیش از ۵۰ جلسه مصاحبه نویسنده با سمیرقنطار است. توکلی نویسنده این کتاب سمیر قنطار را تجلّی بخشی از مرارت و رنجی میداند که مردم فلسطین این همه سال متحمل شدند. رنج ۲۹ سال اسارت و شکنجه در زندانهای اسرائیلی و ادامه دادن مبارزه پس از آزادی چیزی است که حقیقتاً در عالم واقع سخت و دشوار است. این کتاب برای علاقهمندان به ادبیات پایداری به ویژه موضوع فلسطین جذاب است.
شهادت طلبان
مجموعه دو جلدی «شهادت طلبان» نوشته حمید داودآبادی نگاهی همهجانبه به تاریخچه علمیات شهادت طلبانه مختلفی دارد که در طی سالهای مختلف در کشورهایی مانند لبنان و فلسطین، اجرا شده است؛ کشورهایی که همواره با جنگ داخلی درگیر بودهاند. علاه بر این، این مجموعه به زندگی شهدایی میپردازد که در راه آزادی و آزادگی، جان خود را فدا کردند و نامشان را در تاریخ کشورشان ماندگار کردند. این اثر به دو بخش متفاوت مقاومت در لبنان میپردازد: مقاومت علیه اشغالگران و مقاومت علیه مداخلهگران. در هر دو بخش، عملیات شهادت طلبانه علیه متجاوزان و همچنین علیه پایگاههای دیپلماتیک و نظامی مداخلهگران بررسی شده است. این کتاب از سوی انتشارات شهید کاظمی در شهر قم منتشر شده است.
سفرنامه الی...
کتاب«سفرنامه الی...» اثری به قلم فائضه غفارحدادی است که بر اساس مشاهدات او از سفر به غزه نوشته شده است. غفارحدادی از داستاننویسان فعال در سالهای اخیر است که در کنار آثار داستانی، به سفرنامه نویسی هم میپردازد. در کتاب اخیر او، آشنایی با یک خانواده اهل غزه توسط یکی از دوستان سبب می شود که او در یک سفر شش روزه راهی لبنان شود. پدر و همان دوستی که باعث آشنایی او با خانواده ابویاسر شد، همراهان او در این سفر هستند. در این سفر، مکانهای مختلف لبنان از دریچه چشم میزبان فلسطینی نشان داده میشود و همین مسئله باعث شده تا سرتاسر سفرنامه بوی فلسطین بدهد. آنها ابتدا از بیروت در امتداد مدیترانه، به صیدا میروند.