به گزارش بهداشت نیوز قلیان‌کشیدن ممکن است برای برخی، کار مهیج و نوعی تفریح به حساب بیاید، اما باید بدانیم که قلیان، به اندازه سیگار اعتیاد آور و حتی از آن مضرتر است؛ اما این مضرات باعث نشده که محبوبیت این وسیله تفریحی قدیمی، بین افراد پیر و جوان کم شود.
قلیان وسیله‌ای استوانه‌ای شکل است که قسمت بالایی آن، زغال تنباکو را سوزانده و دود ایجاد می‌کند، در نهایت این دود از درون آب عبور کرده و توسط لوله‌ای استنشاق می‌شود. قلیان‌ها در اندازه و شکل‌های متنوع ساخته می‌شوند و به راحتی در محیط‌های مختلف قابل حمل و استفاده هستند.
افراد جوان ممکن است به قلیان کشیدن به دلیل ماهیت اجتماعی بودن و به عنوان فعالیتی که به آنها امکان ارتباط نزدیک با همسالان را می‌دهد نگاه‌کنند. از طرف دیگر امکان استفاده از تنباکوهای طعم‌دار متنوع، جذابیت بیشتری به این فعالیت مضر می‌بخشد.
این افراد ممکن است متوجه نباشند که استفاده از قلیان مشترک و به صورت دسته‌جمعی، می‌تواند آنها را در معرض بسیاری از بیماری‌های واگیردار از جمله عفونت‌های ویروسی و باکتریایی دهان و حلق و ریه‌ها (مانند بیماری کووید ۱۹ یا سل) قراردهد.
از طرف دیگر، استفاده دسته جمعی از قلیان نیازمند نزدیک بودن افراد از نظر فیزیکی و بیشتر شدن احتمال انتقال بیماری با سرفه‌های احتمالی افراد است.
ویروس «هرپس» که عفونت دهانی و لب ایجاد می‌کند و باکتری «اچ پیلوری» که مهمترین علت ایجاد زخم معده است هم جزو میکروب‌هایی هستند که به واسطه استفاده از قلیان مشترک به راحتی انتقال پیدا می‌کنند.
به جز مواد سرطان‌زای معمول موجود در دود قلیان، طعم دهنده‌های استفاده شده در تنباکوها به واسطه روغنی بودنشان با اثر التهابی، به راه‌های هوایی و اجزای مختلف سیستم تنفسی آسیب جدی می‌رسانند. اجزای فلزی قلیان هم هنگام داغ شدن می‌توانند فلزات سنگینی را در دود رها کنند که بسیار مضر هستند. استنشاق دود قلیان عملکرد ایمنی ریه را تحت تاثیر قرار داده و فرد را مستعد ابتلا به عفونت‌های تنفسی مختلف از جمله کووید ۱۹ می‌کند.
به جز احتمال بالای عفونت، دود قلیان حاوی همان مواد سرطان‌زایی است که در سیگار نیز وجود دارد. علاوه بر این مواد، مصرف کنندگان قلیان، مونوکسید کربن، فلزات سنگین و گازهای سمی حاصل از سوختن زغال را نیز وارد ریه‌های خود می‌کنند.
کشیدن قلیان به صورت دسته جمعی و در کافه‌ها و قهوه‌خانه‌ها، افراد را در معرض مقادیر زیادی از دود دست دوم هم قرار می‌دهد. برخلاف تصور برخی، قلیان کشیدن جایگزین سالمی برای مصرف سیگار نیست و در هر نوبت استفاده از قلیان بیش از ۱۰۰ تا ۲۰۰ برابر دود یک نخ سیگار توسط فرد مصرف‌کننده وارد ریه می‌شود.
بر اساس مطالعه‌ای که روی استفاده‌کنندگان از قلیان انجام شد، مقادیر نیکوتین خون این افراد به طور قابل توجهی بیشتر از مصرف کنندگان سیگار بود.
خطرات قلیان به همین‌ها محدود نمی‌شود و طبق گزارش مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا، دود قلیان باعث آسیب به بافت دهان و بالا رفتن خطر ابتلا به سرطان‌های حفره دهان و بیماری‌های لثه می‌شود.
در این میان، مصرف کنندگان و طرفداران این ماده دخانی خطرناک و مضر باروهای غلطی دارند در ذهن دارند و با این باورها راهی با توجیح کردن کار خود یعنی مصرف قلیان می‌کنند. یک سری باورهای نادرست و واقعیت درباره کشیدن قلیان وجود دارد که برای شما بیان می‌کنیم:
باور غلط ۱- از آن جا که تنباکوی قلیان از طریق آب فیلتر می‌شود، همه مواد مضر آن تصفیه می‌شود.
واقعیت: کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطان‌زای آن را تصفیه نمی‌کند. این دود می‌تواند به اندازه دود سیگار اثر مخرب بر روی ریه و قلب داشته باشد.
باور غلط ۲- استنشاق دود قلیان ریه‌ها را نمی‌سوزاند، به همین دلیل مضر نیست.
واقعیت: دود قلیان وقتی استنشاق می‌شود، ریه‌ها را نمی‌سوزاند، زیرا از طریق آبی که در پایین آن قرار دارد خنک می‌شود. با اینکه دود خنک می‌شود، اما هنوز هم حاوی مواد سرطان‌زایی است که برای بدن مضر است.
باور غلط ۳- کشیدن قلیان سالم‌تر از کشیدن سیگار است.
واقعیت: دود قلیان به همان اندازه دود سیگار مضر است. قلیان به طریقی متفاوت دود تولید می‌کند: دود سیگار از سوختن تنباکو ایجاد می‌شود، در حالی که دود قلیان از طریق گرم شدن تنباکویی که در کاسه‌ای بالای آن قرار دارد از طریق زغال تولید می‌شود. محصول نهایی آن یعنی دود، یکسان است که حاوی مواد سرطان‌زا است.
باور غلط ۴- کشیدن قلیان به اندازه کشیدن سیگار اعتیادآور نیست، زیرا نیکوتین ندارد.
واقعیت: تنباکوی قلیان هم مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین است. در واقع، در یک جلسه ۶۰ دقیقه‌ای قلیان، فرد در معرض حجم دودی ۱۰۰ تا ۲۰۰ مرتبه بیشتر از یک سیگار قرار می‌گیرد.
باور غلط ۵- تنباکوی گیاهی قلیان سالم‌تر از تنباکوی معمولی است.
واقعیت: این هم مثل کشیدن سیگار گیاهی یا طبیعی، فرد را در معرض مواد سرطان‌زا قرار می‌دهد.
منبع: فارس
