اسرین صمدی، کارشناس ادبیات و مدرس زبان کُردی در مورد پاییز هزار رنگ و جشن آبانگان«پلەی پاییزی» می گوید: ارزش و اهمیت آب به عنوان مایه حیات و اولین عنصر از عناصر چهارگانه در چرخه هستی و خان پر برکت الهی امری انکارناپذیر است.
وی می گوید: شکرگزاری به درگاه پروردگار و نگهداری از آب سبب طراوت طبیعت و آرامش انسان است. از این رو جشن آبانگان«پلەی پاییزی» را در مجاورت با قنات، رود و جوی ها برگزار می کند و مانند دیگر آیین های ایرانیان، نیایش و ستایش آفریدگار با گردهمایی مردم، شادی و سرور همراه است.
این کارشناس ادبیات کردی، ادامه می دهد: فلسفه و جشن آبانگان و آداب و رسوم برگزاری آن به قبل از اسلام و آیین های زردشت کە آب را دومین آفریده در کنار آتش، مقدس ترین و مهم ترین عنصر آفرینش معرفی می کنند، برمی گردد به همین خاطر آب نماد رویش، پاکی و دوری از زشتی و آلودگی است.
صمدی ادامه می دهد: در فرهنگ کُردها، جشن آبانگان «پلەی پاییزی»، «در فرهنگ کُردواری اولین بارش باران در آبان ماه را پلەی پاییزی می نامند» کاشتن یک دانە در قلب سخاوتمند خاک و برداشت شصت دانه بر سینه فراخ دشت و دست نیاز به سوی آسمان لبریزِ بخشش است.
به گفته وی، خاک مهد زایش و سفره متنوع پروردگار است که در گردش ایام، پاییز را به فصل خواب و ذخیره انرژی می سپارد. کشاورز با تجربه با شخم زدن و آماده کردن زمین برای استقبال از اولین باران پاییزی، آغاز محصول سال آینده را رقم می زند. محصولی که تشنه کامی خود را با «پلەی پاییزی» بر طرف و عطش رگ زایش را سیراب می کند.
وی می گوید: با توجه بە مدارک موجود، جایگاه آب در باور زاگرس نشینان در بلندترین طبقه آسمان است. گفته می‌شود بانوی آب‌ها بر کرانه هر دریاچه‌ای، خانه‌ای آراسته با صد پنجره درخشان و هزار ستون خوش تراش دارد.
وی بر این باور است که انسان در تمام طول حیات خود به دنبال نوشیدن بوده است که عمر جاودانه و شادابی و جوانی را برایش به ارمغان بیاورد. اهمیت آب در زندگی بشر جدا از مایه حیات بودن، با اعمالی مثل غسل، وضو، تطهیر، غسل تعمید، شست و شوی اموات و خرده فرهنگ هایی چون از آب گذشتن، آب پاشیدن پشت مسافر یا پاشیدن آب برگور آشکار می شود.
در فرهنگ کهن ایران زمین آب نماد پاکی، حیات، برکت و … است. گذشتن از آب در فرهنگ باستانی ایرانیان به معنای تولدی تازه بود و اکثر قهرمان ها قبل از موفقیت آن را انجام می دادند. در حقیقت کلمه آبان به معنای آب‌ها و در واقع جمع کلمه آب است که در کتاب اوستا و در زبان پهلوی آپ، در زبان سانسکریت «آپه» و در فارسی هخامنشی «آپی» تلفظ می‌شد.
در این کتاب ایزد بانو، زنی جوان، بلند بالا، زیبا چهره، به جواهر آراسته و آنچە بر زیبایی و خاصه رفتار زنانه است آراسته شده با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی تصور شده است که این توصیف ها تنها به دلیل تقدس آب و بی آلایشی آن است. این بانوی اهورایی، گردونه ای با چهار اسب سفید بر گستره آسمان ها برابر، باران، برف و تگرگ به دستور پروردگار حکمران آسمان و زمین است.
در فرهنگ و باور مردمان کُرد و در همبانە بورینە ماموستا هژار موکریانی«خزلور» یا آبان ماە به معنی «مهر، برگریزان، دومین ماه پاییز» آمدە است. برگریزانی کە سبب فصلی جدید در چرخه حیات انسانی و نباتات می گردد و بیشترین تقدس آبان ماه میان ملت کُرد، آغاز فصلی دیگر از فعالیت کشاورزی و الفتی که مردمان این دیار با عناصر طبیعی دارند، است.
در این قسمت از سرزمین ایران، آبان ماه فصل شخم زدن زمین و کاشتن دانه های زندگی در قلب کوهستانی خاک است، خاکی که متواضعانه شیره جان خود را به رگ محصول تزریق می کند تا استقلال کشاورزی همچنان تاج زرین این دیار باشد.
انتهای پیام
