در پی فوران کوه آتشفشان زیر آبی در اواخر ماه گذشته، یک جزیره‌ی آتشفشانی جدید در امتداد سواحل ژاپن ظاهر شده است که دود می‌کند و به‌آرامی بزرگ می‌شود. جزیره‌ی بی‌نام جدید را می‌توان در اقیانوس آرام، از ساحل آیوتو یا ایووجیمای سابق، بخشی‌از جزایر اوگاساوارا در حدود هزار کیلومتری جنوب توکیو مشاهده کرد.
ماهواره‌ی برنامه‌ریزی‌شده دیده‌بانی زمین لندست ۹ در روز سوم نوامبر شاهد تولد این جزیره از دریا در سواحل جزیره‌ی ایووجیما در جنوب ژاپن بود. به‌نقل از دانشگاه توکیو، این جزیره در تاریخ ۳۰ اکتبر بین ساعت ۱۲:۲۰ تا ۱۲:۳۵ به وقت محلی در ۱۲۰۰ کیلومتری جنوب توکیو به دنیا آمد. در آن زمان، ماگمای فوق‌داغ در اقیانوس سقوط کرد، منفجر شد و تکه‌هایی از سنگ به طول بیش از ۵۰ متر را به‌وجود آورد.
ستسویا ناکادا، آتشفشان‌شناس، به‌نقل از آی‌اف‌ال‌ساینس گفت: «در مرحله‌ی اولیه، یک فوران عمودی به رنگ سیاه، واریزه (که یک ماگمای جامد است) و آب به سمت بالا تراوش کرد. از سوم نوامبر فوران شروع به تغییر کرد و انتشار خاکستر آتشفشانی به‌طور انفجاری ادامه یافت.» وی افزود که مناطق خالی از گدازه ممکن است جدا بشوند. بنابراین اگر گدازه‌ی بیشتری بیرون بیاید و منطقه را بپوشاند، احتمالاً آن قسمت برای همیشه باقی خواهد ماند.
تصویر سمت چپ، در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ توسط لندست ۹ ثبت شد و منطقه‌ی اطراف ایووجیما را قبل از شروع فوران نشان می‌دهد. در تصویر سمت راست از ۳ نوامبر، جزیره‌ی کوچک جدید در حدود یک کیلومتری سواحل جنوبی ایووجیما دیده می‌شود.
در نتیجه‌ی فعالیت‌های آتشفشانی در زیر آب، به‌طور منظم جزایر جدیدی در اقیانوس‌های جهان تشکیل می‌شود. آتشفشان از زیر آب مواد مذاب را به بیرون پرتاب می‌کند و آب دریا به سرعت این مواد را خنک می‌کند، سپس مواد مذاب جامد می‌شود و تپه‌ی محکم جامدی را تشکیل می‌دهد که بر روی سطح دریا قرار می‌گیرد.
محققان دانشگاه توکیو می‌گویند مکان جزیره‌ی جدید در سال‌های اخیر کانون فوران‌های زیرآبی بخار و گدازه بوده است. آن‌ها افزودند که این مکان یکی از کاسه‌های آتشفشانی است و سریع‌ترین رشد را در جهان دارد. کاسه‌ی آتشفشانی یک فرورفتگی بزرگ به‌حساب می‌آید که بر اثر فوران و فروپاشی یک آتشفشان ایجاد می‌شود.
جزیره‌ی جدید ذرات شن، سنگ و خاک را به هوا پرتاب می‌کند و الگوی یکسانی از سنگ‌ها را نشان می‌دهد، اما هیچ دهانه‌ای روی سطح آن قابل مشاهده نیست.
ژاپن کانون فعالیت‌های آتشفشانی است؛ زیرا در بخشی از جهان به نام «حلقه‌ی آتش» واقع شده که حدود ۴۰ هزار کیلومتر از اقیانوس آرام را در بر می‌گیرد و دو سوم از آتشفشان‌های فعال از آخرین عصر یخبندان را در خود جای داده است.
بسیاری از مرزهای صفحات زمین‌ساختی مستقل در این مکان به هم می‌رسد و باعث می‌شود که سیستم مواد فرار که مسئول به وجود آمدن حدود ۹۰ درصد از زمین‌لرزه‌های جهان و حدود نیمی از فوران‌های آتشفشانی زمین از زمان شروع رکوردها است، در این مکان رخ بدهد.
بدین صورت عوامل زمین‌شناسی و جغرافیایی توضیح می‌دهد که چرا ژاپن این همه جزیره دارد. تا قبل از سال ۲۰۲۳ تعداد رسمی جزایر ژاپن ۶٬۸۵۲ مورد تصور می‌شد. بااین‌حال، بازشماری در اوایل سال جاری نشان داد که احتمالاً تعداد جزایر ژاپن بیش‌از دو برابر این رقم است؛ یعنی این کشور در مجموع حدود ۱۴٬۱۲۵ جزیره دارد. البته شاید از الان دیگر باید بگوییم که ۱۴٬۱۲۶ جزیره دارد.
۵۸۵۸
