طبق آمارهای اعلام شده حدود ۵ میلیون نفر در ایران به بیماری دیابت مبتلا هستند. همچنین حدود ۶۰۰ هزار نفر روزانه انسولین تزریق می‌کنند. مدت‌ها است که خود پایشی یکی از روتین‌های زندگی فرد دیابتی است. علاوه بر اینکه دولت از کنترل این بیماری منتفع می‌شود، متأسفانه توجه چندانی به این مسئله ندارد. دی‌ماه سال گذشته وزارت بهداشت بسته‌های بیماری صعب‌العلاج (بسته‌های دارویی دیابت شامل ۷ قلم از انسولین‌های قلمی تحت پوشش بیمه است) را جهت کنترل بیماری فشارخون و دیابت ابلاغ کرد و امکان بهره‌مندی از مزایای صندوق برای بیماران مشمول فراهم‌شده است.
طبق قانون دولت باید ۷۰ درصد هزینه سلامت را از طریق بیمه‌ها بازپرداخت کند. نکته‌ای که وجود دارد کاملاً برعکس این موضوع است و درواقع مردم هستند که ۷۰ درصد هزینه‌های درمان را از جیب خودپرداخت می‌کنند.
امیر کامران نیکوسخن، مدیرعامل انجمن دیابت ایران و رئیس هیئت‌مدیره پیشگیری از بیماری غیر واگیردار در آستانه روز ملی دیابت به خبرنگار گسترش نیوز گفت: ۲۳ آبان ماه روز ملی دیابت نام‌گذاری شده و شعاری که از سال ۲۰۲۱ تا سال ۲۰۲۳ درنظر گرفته شده است ((دسترسی به داروهای دیابت)) است. این حق کلیه افراد جامعه است که دسترسی به درمان و مراقبت‌های بیماری را داشته باشند.
وی افزود: این مراقبت‌ها شامل دسترسی به دارو، آموزش، تغذیه مناسب و فضای مناسب برای تعاملات همچنین دسترسی به ابزارهای کنترل قند خون است. بیماران دیابتی باید در منزل قند خون خود را مانیتورینگ کنند و این موضوعی کاملاً مشخص و محسوس است که بیماران به‌خصوص نوع یک و دو آن‌ها که نیاز به تزریق انسولین دارند باید به‌صورت مداوم میزان قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند. متأسفانه بیماران دیابتی سالیان سال است که درگیر مشکل در تهیه ابزارهای آزمودن قند خون هستند که تحت پوشش سازمان‌های بیمه‌گر قرار نگرفته است. در تمامی کشورهای دنیا ابزارهای سنسور و تست قند خون توسط سازمان‌های بیمه گر پرداخت می‌شود. علاوه بر اینکه در حال حاضر در تامین نوارهای تست قند خون گاها مشکل داریم بیماران دیابتی حتی در تهیه ابزار های تست قند نیز دچار چالش هستند. بخصوص در تهیه دستگاه‌های خارجی که مشکل وارداتی نیز دارند. خوشبختانه بسیاری از شرکت‌های داخلی هستند که نوارهای تست قند خون را به بازار ارائه می‌کنند.
نیکو سخن در خصوص پیگیری‌های انجمن دیابت ایران درباره تهیه نوار تست قند خون گفت: در سال‌های گذشته دو انجمن دیابت ایران و انجمن گابریک که ۲ نماینده رسمی فدراسیون بین‌المللی دیابت ایران هستند، مکاتباتی را برای وزارت بهداشت و شرکت‌های بیمه داشته‌اند و درخواست خود منوط به اینکه این ابزارها باید در پوشش بیمه قرار بگیرد به مقامات بالا ارجاع داده‌ایم. اما نهادهای مربوط اشکالاتی را از درخواست ما وارد کردند و بیان داشتند که ما باید یک راهکار ملی و مدون شده در خصوص اینکه هر فرد دیابتی به چه تعداد نوار تست قند خون نیاز دارد تدوین کنیم اما از نظر علمی این کاملاً متفاوت است به‌طور مثال بچه‌ای که تحت درمان با تزریقات مکرر انسولین برای درمان دیابت است در طول روزها بارها قند خون خود را اندازه‌گیری می‌کند تا دچار هایپو گلایسمی نشود. همچنین بیمارانی که سن آن‌ها زیر ۳۶ سال است ۶ تا ۱۰ بار نیاز به کنترل قند خون دارند. ولی یک فرد دیابتی نوع دو که تحت درمان با متفورمین است و کلیه فاکتورهای خونی او تحت کنترل است و قند خون هم مدیریت می‌شود ممکن است هفته‌ای دو بار نیاز به کنترل قند خون داشته باشد.
وی افزود: درگذشته یکی از بیمه‌هایی که در این خصوص خیلی به مسائل بیمه‌ای و تامین هزینه‌های دیابتی‌ها می‌پرداخت بیمه نیروهای مسلح بود و آن‌ها هم در ارائه نوارهای تست قند خون کنترلی نداشت. گاها دیده می‌شد که افرادی که نیاز بیشتری دارند متأسفانه تعداد مکفی را دریافت نمی‌کردند و افرادی که نیازی نداشتند تعداد بیشتری دریافت می‌کنند و درنتیجه تاریخ‌مصرف آن‌ها تمام می‌شد.
مدیرعامل انجمن دیابت ایران بیان کرد: ما تصمیم گرفتیم تا راهکار خود پایشی در بیماران دیابت بنویسیم. دو انجمن گابریک و انجمن دیابت ایران در سال ۱۳۹۸ بیانیه خود پایشی دیابت را برای تمامی گروهای سنی تهیه و تدوین کردیم که از بهار امسال به تمامی شرکت‌های بیمه‌گر ابلاغ شد. تقریباً از زمستان سال ۱۴۰۰ بسته ویژه دیابت را به شورای عالی بیمه و مورد قبول آن‌ها رساندیم یکی از آن‌ها نوار تست قند خون بود که به کمیسیون پزشکی مجلس ارجاع شد که پس از تائید هم متأسفانه هیچ اقدامی در این خصوص انجام نگرفته ضمن اینکه ما بارها درباره این مسئله صحبت کردیم و برنامه‌های مطبوعاتی گذاشتیم و از نمایندگان مجلس درخواست خود را مطالبه کردیم.
نیکوسخن اضافه کرد: نوار تست قند خون حق مسلم یک فرد دیابتی است و متأسفانه ما این حق را از آن‌ها دریغ کرده‌ایم. همان‌طور که می‌دانید نوارهای تست قند خون قیمت بالایی دارند متأسفانه به خاطر عدم کنترل در این بازار و نایاب بودن آن فروشندگان با هر قیمت که بخواهند به فروش می‌رسانند.
اگر هزینه‌های چک قند خون را بخواهیم به‌صورت میانگین محاسبه کنیم دستگاه تست قند خون حدود یک‌میلیون تومان است و هر عدد نوار تست قندخون به‌صورت میانگین ۳تا ۵ هزار تومان برآورد می‌شود. یک فرد دیابتی باید به‌صورت میانگین ۵ بار در روز قند خون خود را چک کند ۲۵ هزار تومان روزانه و ماهیانه ۷۵۰ هزار تومان + ۱۵۰ هزار تومان سرسوزن خواهد شد که به عبارتی حدود ۹۰۰ هزار تومان فقط چک قند خون یک بیمار دیابتی تخمین زده می‌شود. در خصوص تهیه داروها و انسولین و حق ویزیت پزشک هیچ سخنی نگفته‌ایم. در ضمن این در بهترین حالتی است که سرسوزن و نوار تست قند خون سالم باشد و در همان بار اول تست به‌درستی انجام گیرد. قابل ذکر است هزینه‌های درمان و کنترل این بیماری در همین‌جا به انتها نمی‌رسد و بررسی‌ها نشان می‌دهد که این هزینه‌ها بخش وسیعی از درآمد شخص را متوجه خود نموده است.
همچنین باید توجه داشت که دستگاه‌های چک قند خون با نوارهای خاصی سازگاری دارد که تضمینی برای دسترسی به این نوارها وجود ندارد و شاید حدود دو سال در بازار موجود باشد و شاید تا ۶ ماه آینده در دسترس نباشد. این هزینه‌ها برای بیمارانی که باید سالها از هزینه‌های دیگر خود بگذرند تا بتوانند بیماری و سلامت خود را کنترل نمایند برای دولتی که قوانین پرداخت هزینه‌ها را به عهده دارد ناعادلانه و تأسف‌آور است. چرا که نسبت به اجرای قوانین این افراد هیچ رسیدگی‌ای نمی‌شود. سؤال مهم این است که چگونه بعد از گذشت سالها از تصویب قوانین مربوطه نسبت به اجرایی و احقاق حق این بیماران اقدامات لازم صورت نمی‌پذیرد؟
