پایان جنگ تحمیلی و لزوم آغاز سازندگی دستاوردی تحت عنوان برنامه توسعه داشت، از اینرو بلافاصله با اعلام آتشبس از سال ۱۳۶۸ از اولین برنامه توسعه جمهوری اسلامی رونمایی و اجرایی شد.
عمر برنامه اول که ۵ ساله بود، بعد از پایان برنامه دوم توسعه از سال ۱۳۷۴ کار خود را آغاز کرد و به همین ترتیب سایر برنامهها اجرایی شدند، به این صورت که بلافاصله بعد از پایان عمر یک برنامه، کار عملیاتی برنامه بعدی آغاز میشد. این روند تا برنامه ششم توسعه به همین منوال بود، یعنی دولتها برنامه را ارائه میکردند و بعد از بررسی مجلس به مرحله اجرا میرسید اما این روال برنامه توسعه در دولت سیزدهم تغییر کرد و بدعت جدیدی در این روند مشاهده شد.
دولت سیزدهم که از مرداد ماه ۱۴۰۰ روی کار آمد، موظف بود به دلیل پایان عمر برنامه ششم توسعه، برنامه هفتم توسعه را قبل از لایحه بودجه ۱۴۰۱ به مجلس ارائه کند اما به دلیل اینکه عنبان رئیسی خالی از برنامه بود به ناچار برنامه هفتم توسعه را تمدید کرد و ارائه برنامه هفتم توسعه را به سال بعد موکول کرد، این روند تا آنجایی ادامه پیدا کرد که در نهایت دولت سیزدهم حدود ۲ ماه قبل از ارائه لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، برنامه هفتم توسعه را ارائه کرد.
تأخیر دولت در ارائه برنامه هفتم توسعه و از طرفی تمدید برنامه هفتم توسعه پیکان انتقادات را به سمت دولت هدایت کرد اما جدای از این قبیل انتقادات نسبت به عملکرد دولت سیزدهم در ارائه هفتمین برنامه توسعه، درباره برنامه توسعه این پرسش میشود که بهترین برنامه توسعه را کدام دولت نوشته است. در پاسخ به این پرسش مهدی پازوکی از جمله کارشناسان صاحب نظر اقتصادی بر این باور است که «از میان ۶ برنامهای که طی ۴۰ سال اخیر نوشته شده بهترین آن برنامه سوم است که در دولت خاتمی نوشته شده است.» او همچنین در ادامه برای اثبات ادعای خود مبنی بر اینکه چرا برنامه سوم توسعه بهترین برنامه بود به بحث شایستهسالاری اشاره کرد و گفت «در دولت اصلاحات حداقل ۷۰ درصد انتصابات به دلیل لیاقت صورت میگرفت اما در حال حاضر شرایط به این ترتیب نیست و برای انتصابات باید عضو قبیله بود.»
در مقابل پازوکی که معتقد است برنامه سوم توسعه بهترین برنامه توسعه ۴۰ سال گذشته است، محمد جواد عسکری، نماینده فعلی مجلس شورای اسلامی معتقد است که برنامه هفتم توسعه به دلیل در نظر گرفتن همه جوانب در راستای اجرایی شدن برنامههای کشاورزی بهترین برنامه محسوب میشود.
محمد جواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار گسترشنیوز در پاسخ به اینکه از میان ۷ برنامه توسعهای که از ابتدای انقلاب نوشته شده، کدام برنامه نسبت به مابقی پیشرفتهتر بوده است؟ گفت: از نظر بنده از میان ۷ برنامه توسعهای نوشته شده، در حوزه کشاورزی، آب و محیط زیست، برنامه هفتم توسعه نسبت به سایر برنامهها بهتر است. بیمه محصولات کشاورزی در برنامه هفتم توسعه در نظر گرفته شده است.
نماینده مردم فارس در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه معیار شما برای معرفی یک برنامه به عنوان بهترین برنامه چیست؟ تصریح کرد: کشاورزی از جمله بخشهایی است که باید به آن کمک شود. از اینرو در برنامه هفتم توسعه در حوزه صادرات، بیمه محصولات کشاورزی، خرید تضمینی، امحال، استمحال وامها، پیگیری درباره الگوی کشت، کشت قراردادی و سایر موارد در نظر گرفته شده است.
عسکری همچنین اظهار کرد: واقعیت امر این است که در برنامههای گذشته به موارد مذکور در مورد کشاورزی توجه نشده بود و یکی از دلایلی که در برنامههای توسعه به آن توجه نشده بود این است که در برنامههای پنجم و ششم توسعه تنها ۳۰ در صد حکام اجرایی مربوط به بخش کشاورزی عملیاتی شده بود.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست ضمن تاکید بر بهترین بودن برنامه توسعه در حوزه کشاورزی خاطرنشان کرد: در حالی که در برنامههای گذشته توسعه بخش مربوط به کشاورزی عملیاتی و اجرایی نشده بود در برنامه هفتم توسعه تلاش کردیم بیش از ۷۰ درصد موارد در نظر گرفته شده در حوزه کشاورزی، عملیاتی شود.